Ως Περιβαλλοντικός Κοινωνικός Σύλλογος με έδρα την Ερεσό Λέσβου, τοποθετούμαστε στην διαδικασία της διαβούλευσης του Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου του Δήμου Δυτικής Λέσβου αναφέροντας και προτείνοντας τα παρακάτω.
1 - Αρχικά θεωρούμε ελλιπή και πλήρως αφιλόξενη προς τους κατοίκους την παρούσα διαδικασία της διαβούλευσης με τον τρόπο που έχει επιλεχθεί να διεξαχθεί από τον Δήμο Δυτικής Λέσβου. Μία διαδικασία που αφήνει τους κατοίκους τελικά σε ένα πέλαγος άγνοιας σχετικά με όλες τις πτυχές του Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδιασμού, αφαιρώντας τους έτσι το δικαίωμα ουσιαστικής συνδιαμόρφωσης αλλά και εμπεριστατωμένης τοποθέτησης υπέρ του κοινού καλού, υπέρ του Δημόσιου Συμφέροντος και υπέρ αποφάσεων που θα παίξουν μεγάλο, κρίσιμο ρόλο στο πως θα προχωρήσει ο τόπος αυτός.
Οφείλουμε να μιλήσουμε συγκεκριμένα και να αναφέρουμε ότι το πρώτο στάδιο της Α’ φάσης που είχε να κάνει με την ενημέρωση Φορέων, Τοπικών, Συλλόγων της περιοχής ουδέποτε και έγινε πραγματικά. Ο Σύλλογος μας επιβεβαιώνει ότι ουδέποτε ερωτήθηκε για να δώσει στοιχεία και απόψεις, ενώ μέχρι και σήμερα που γράφουμε την τοποθέτηση δεν γνωρίζουμε κανέναν άλλο σύλλογο της περιοχής όπου και να συμμετείχε στο πρώτο στάδιο της Α’ φάσης με κάποιον τρόπο, ενώ την ίδια άγνοια έχει και το Τοπικό Συμβούλιο Ερεσού.
Την ίδια στιγμή η παρουσίαση που έγινε ήταν συνοπτική και ελλιπής, ενώ επίσης απαράδεκτο θεωρούμε το διάστημα 5 μόλις ημερών για να κατανοήσει ο κόσμος τι συμβαίνει και να προσπαθήσει να τοποθετηθεί. Κλείνοντας οφείλουμε επίσης να τονίσουμε ότι στην διαβούλευση, πέρα από καρτέλες γενικού περιεχομένου, 3 χάρτες των προτάσεων και ένα κεφάλαιο που αναλύει πολύ συνοπτικά τα τρία προτεινόμενα σενάρια, δεν υπάρχει ΚΑΜΙΑ πρόσβαση σε όλη την μελέτη ώστε να κατανοήσουμε επ’ ακριβώς όλες τις πτυχές των προτάσεων και άρα με αυτό τον τρόπο να μπορέσουμε και να πάρουμε θέση γύρω από τα 3 προτεινόμενα σενάρια.
Ως εκ τούτου σε σχέση με τα 3 σενάρια, επιφυλασσόμαστε και δεν συναινούμε σε κάποιο από αυτά, λόγω έλλειψης γνώσεων του τι επιπτώσεις μπορεί να έχει το καθένα για τον τόπο μας.
2 - Την ίδια στιγμή όμως κάνουμε τις παρακάτω προτάσεις προς την μελετητική ομάδα αλλά και τον Δήμο Δυτικής Λέσβου, ζητώντας να τις λάβουν υπόψη τους και να τις ενσωματώσουν ασχέτως του ποιο σενάριο θα επιλεχθεί.
Α) ΠΑΡΑΛΙΑ ΕΡΕΣΟΥ.
Η παραλία Ερεσού εδώ και 4 χρόνια κινδυνεύει να χτιστεί μέχρι το καλοκαιρινό κυματάκι. Αιτία είναι μία αμαρτωλή διαδικασία από το παρελθόν που οδήγησε στην δημιουργία 2 οικοπέδων πάνω στην παραλία μας. Η ΥΔΟΜ του Δήμου Δυτικής Λέσβου έδωσε προέγκριση και στην συνέχεια έγκριση οικοδομικής άδειας πάνω στην παραλία για βίλες, πισίνα, μεγάλο χώρο εστίασης και πάρκινγκ σε ιδιώτη το 2020-2021. Ο κόσμος της Ερεσού αντέδρασε, αυτο - οργανώθηκε και με σειρά πολύμορφων δράσεων κατάφερε να προστατέψει την παραλία και στο πεδίο με 4 σερί μήνες μπλόκο κατοίκων που απέτρεψε δύο φορές τις τομές, αλλά και στις δικαστικές αίθουσες με την ΑΚΥΡΩΣΗ της οικοδομικής άδειας από το Διοικητικό Εφετείο Πειραιά στις 12 Μάη του 2025. Την ίδια στιγμή τρέχει άλλο ένα δικαστήριο όπου και αμφισβητούμε τον τίτλο ιδιοκτησίας της ιδιώτη καθώς έχει δηλώσει περισσότερα στρέμματα απ’ όσα πήρε όταν αγόρασε τον τίτλο, κόντρα σε αμετάκλητη απόφαση του Αρείου Πάγου το 1998 η οποία και ορίζει επ’ ακριβώς το μέγεθος του οικοπέδου. Στην Αγωγή έχει πάρει θέση και το Ελληνικό Δημόσιο μιλώντας για ξεκάθαρη καταπάτηση.
Την ίδια στιγμή ο Δήμος Δυτικής Λέσβου, μετά από αίτημα του Συλλόγου μας συνοδευόμενο από υπογραφές 5000 πολιτών, έχει πάρει απόφαση ήδη από το Φλεβάρη του 2022 να υλοποιήσει επαναχάραξη στο δυτικό άκρο της παραλίας Ερεσού, στο Αφεντέλι με σαφή στόχο να καταργήσει το μεγαλύτερο μέρος του ενεργού ΦΕΚ36 του 2012, το οποίο περιλαμβάνει σειρά παρατυπιών. Για την διαδικασία αυτή υπάρχει ήδη εκπονημένη και παραδοτέα στον Δήμο Ακτομηχανική Μελέτη του Πανεπιστημίου Αιγαίου στις 13 Νοέμβρη του 2023.
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΑΡΑΛΙΑ ΕΡΕΣΟΥ ΖΗΤΑΜΕ:
---Α1) Να εφαρμόσει η μελετητική ομάδα τις προτάσεις της περιβαλλοντικής μελέτης για τις natura περιοχές στο Βόρειο Αιγαίο, που όπως μας ενημερώσατε είναι ΥΠΕΡΑΝΩ του Τοπικού Πολεοδομικού σχετικά με την παραλία Ερεσού. Θυμίζουμε ότι στην περιβαλλοντική για natura, έχει οριστεί η ζώνη Προστασίας της Φύσης ΖΠΦ-21 η οποία περιλαμβάνει το Αφεντέλι(δηλαδή όλο το κομμάτι της παραλίας που είναι εντός natura) και το Δέλτα Χαλάντρα προτείνοντας για την ζώνη αυτή ΑΔΟΜΗΤΟ.
---Α2) Να εφαρμόσει η μελετητική ομάδα τις κατευθύνσεις προστασίας του Περιφερειακού Χωροταξικού Σχεδίου Βορείου Αιγαίου ΦΕΚ181Δ του 2019που αφορούν την παραλία Ερεσού. Θυμίζουμε ότι το ΠΧΣ ορίζει την παραλία Ερεσού ως “Τοπίο Διεθνούς Αξίας” με συγκεκριμένες κατευθύνσεις προστασίας και απέναντι στην δόμηση αλλά και απέναντι στην διάβρωση. Πρόκειται για άλλο ένα πάτημα για να οριστεί ΑΔΟΜΗΤΟ για την ζώνη ΖΠΦ-21 και στο Τοπικό Πολεοδομικό.
---Α3) Να βρει και να διαβάσει το έγγραφο με το Α.π 2415/31-3-2017 που κοινοποιήθηκε προς τον τέως Δήμο Λέσβου από την Επιτροπή Διαπίστωσης Διάβρωσης όπου και σε έκθεση της αποτυπώνεται το επείγον της αντιμετώπισης του φαινομένου της διάβρωσης της παραλίας Ερεσού. Πρόκειται για άλλο ένα πάτημα το οποίο και θεμελιώνει την ανάγκη να οριστεί ΑΔΟΜΗΤΟ για την ζώνη ΖΠΦ-21 και στο Τοπικό Πολεοδομικό του Δήμου Δυτικής Λέσβου προστατεύοντας έτσι την παραλία που βρίσκεται υπό σοβαρό καθεστώς διάβρωσης.
---Α4) Ζητάμε να ΜΗΝ αναγνωριστεί επίσημα ως Δημοτική Οδός ο δρόμος που περνάει μπροστά από το ξενοδοχείο Aeolian Vilage, από το γεφύρι μέχρι το τέλος της παραλίας στο Αφεντέλι, και σε όλο το μήκος της παραλίας που βρίσκεται στην ζώνη ΖΠΦ-21 καθώς αυτό θα συμβάλει στο χτίσιμο της παραλίας Ερεσού. Αναγνώριση του δρόμου αυτού στο Τοπικό Πολεοδομικό θα μας αναγκάσει να κινηθούμε με όλα τα νόμιμα μέσα εναντίων της απόφασης αυτής, όπως κάναμε και στην περίπτωση της οικοδομικής άδειας που εκδόθηκε πάνω στην παραλία Ερεσού.
Οφείλουμε δε να πούμε δημόσια και εδώ ότι οτιδήποτε άλλο πέραν του ΑΔΟΜΗΤΟΥ στην ζώνη ΖΠΦ-21 αφήνει ανοικτό το παράθυρο οικοδόμησης της παραλίας Ερεσού με ολέθριες συνέπειες στην τοπική κοινωνία, και οικονομία αλλά και στο περιβάλλον.
Β) ΚΑΜΠΟΣ ΕΡΕΣΟΥ.
Ο κάμπος Ερεσού αποτελεί μία ζώνη υψηλής παραγωγικής γης η οποία και ταΐζει τους κατοίκους της περιοχής από τότε που υπάρχει ο άνθρωπος στην περιοχή. Αναφέρεται σε βιβλίο μυθολογίας ως το μέρος όπου ο Ερμής ερχόταν να μαζέψει το σιτάρι για να γίνει το νέκταρ των θεών. Σήμερα διαθέτει ελαιώνες, συκεώνες, φρουτόδεντρα και μεγάλες και μικρές εκτάσεις καλλιεργήσιμων οπωροκηπευτικών και άλλων ειδών.
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΚΑΜΠΟ ΕΡΕΣΟΥ ΖΗΤΑΜΕ:
---Β1) Να οριστεί ως παραγωγική γη υψηλής αξίας. Ζητάμε σε όλο τον κάμπο Ερεσού να δίνεται πρώτη προτεραιότητα στον Πρωτογενή τομέα, στην παραγωγή και όχι Τριτογενή δηλαδή στον Τουρισμό. Ζητάμε να προστατευτεί ο κάμπος από επενδύσεις μεγάλης κλίμακας, με όρια βιώσιμης ανάπτυξης όπως ακριβώς γίνεται στον δυτικό κάμπο Ερεσού που είναι εντός ζώνης natura. Συμφωνούμε στην συντήρηση και επισκευή υπαρχόντων σπιτιών και τουριστικών καταλυμάτων, ακόμη και στην δημιουργία νέων αρκεί να πληρούν τους όρους της εκτός σχεδίου δόμησης και χωρίς να αλλοιώνουν την περιοχή. Ζητάμε όμως να απαγορεύεται η δημιουργία τεράστιων ξενοδοχειακών συγκροτημάτων εντός του κάμπου Ερεσού.
---Β2) Η περιοχή της Ερεσού με την κλιματική αλλαγή και την έλλειψη συντήρησης, απαξίωση των βασικών υποδομών της, είναι και αυτή μία περιοχή με μεγάλο πρόβλημα ως προς τα αποθέματα νερού. Για τον λόγο αυτό ζητάμε την ανάδειξη και την πλήρη προστασία όλων των μικρών ρεμάτων εντός του κάμπου Ερεσού και την απαγόρευση τσιμεντώματος τους είτε για να γίνουν δρόμοι είτε για να εξυπηρετήσουν ιδιοκτησίες. Για τους ιδιοκτήτες που δεν έχουν πρόσβαση σε αγροτικό δρόμο υπάρχει ο τρόπος να λυθεί αυτό νομίζοντας το οικόπεδο τους από διπλανή ιδιοκτησία (με νομή).
---Γ3) Ζητάμε από τους μελετητές και τον Δήμο Δυτικής Λέσβου να μην προκρίνουν την αναγνώριση αγροτικών δρόμων ως επίσημων Δημοτικών Οδών μέσα στον κάμπο της Ερεσού, καθώς αυτή η λογική θα οδηγήσει στο πλήρες χτίσιμο του με σαφές αρνητικό αποτέλεσμα οι παραγωγοί και οι κτηνοτρόφοι να εκτοπιστούν σιγά σιγά από τον Τριτογενή τομέα. Αποτέλεσμα θα είναι αυτός ο παραγωγικός πλούτος, ο κάμπος Ερεσού να απαξιωθεί και να καταντήσουμε περιοχή χωρίς διατροφική και παραγωγική αυτάρκεια με ότι αυτό συνεπάγεται για τους κατοίκους και το μέλλον της περιοχής.
Γ) ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΣΚΑΛΑΣ ΕΡΕΣΟΥ ΚΑΙ ΕΡΕΣΟΥ
Σε ότι αφορά τους οικισμούς ζητάμε να μπούνε σαφή όρια ως προς το ύψος των κτηρίων και ως προς το μέγεθος των κτηρίων με την έννοια να μην μπορεί κάποιος να χτίσει πάνω από δύο ορόφους. Οφείλουμε να παρατηρήσουμε ότι τελευταία βλέπουμε να δημιουργούνται ή να ανακαινίζονται κτήρια μέσα στους δύο οικισμούς τα οποία και να αλλοιώνουν την παραδοσιακή όψη αυτών, όπως και την χρόνια σταθερή αισθητική τους ως μικροί νησιωτικοί οικισμοί.
Πρωτοβουλία Ερεσού - Περιβαλλοντικός Κοινωνικός Σύλλογος.