Το Masterplan που παρουσιάστηκε μόλις είναι μια καλή αρχή, καθορίζει καλές κατευθυντήριες γραμμές, προχωράει με κάποια διστακτικότητα προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση, αλλά τουλάχιστον προσπαθεί. Λείπει μεγαλύτερη απόφαση και σαφήνεια ως προς την στρατηγική επιλογή που πρέπει να κάνει αυτή η κοινότητα και κυρίως στην πρόταση υπάρχουν κάποια σοβαρά λάθη που πρέπει να αποφευχθούν αποφασιστικά.
Αναφέρομαι στην πρόταση 2, γιατί η πρόταση 1 δεν είναι ρεαλιστική (τίποτα δεν μένει όπως είναι, όλα εξελίσσονται. Εξαρτάται πώς. Συνεπώς, η αλλαγή και η ανάπτυξη πρέπει να ενθαρρυνθούν, αλλά με έντονη κατεύθυνση) και η πρόταση 3 θα ήταν αυτοκτονία (η αυθαίρετη εκμετάλλευση θα έκανε τα Κύθηρα ένα από τα πολλά νησιά που καταστράφηκαν από την υπερβολική ανάπτυξη).
• Η κατασκευή ενός τουριστικού λιμανιού θα ήταν μια μεγάλη περιβαλλοντική ζημιά, αλλά κυρίως θα ήταν σπατάλη χρημάτων, γιατί οι εταιρείες τσάρτερ είναι μακριά και η ναυτιλιακή κίνηση στα Κύθηρα είναι πολύ αραιή και δεν υπάρχουν αρκετοί αριθμοί για να στηρίξουν οικονομικά ένα λιμάνι. Επιπλέον, οι καιρικές συνθήκες απομακρύνουν τον μεγαλύτερο όγκο του ναυτικού τουρισμού, αφήνοντας μόνο έμπειρους ναυτικούς, οι οποίοι είναι μια μικρή μειοψηφία. Σύντομα ένα τουριστικό λιμάνι θα κατέρρεε, θα απέτυχε οικονομικά. Αλλά θα άφηνε τσιμέντο και ρύπανση ως κληρονομιά (σου μιλάω από 40 χρόνια εμπειρίας στον τομέα).
Στο νησί αρκεί να κατασκευαστούν δύο θαλάσσιες θέσεις αγκυροβόλησης, μία ανατολικά και μία δυτικά (ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες), με υπηρεσία αποβίβασης και επιστροφής στο σκάφος μέσω μηχανοκίνητης βάρκας.
• Η άδεια για κατασκευή στην ακτή θα ήταν ένα μεγάλο λάθος. Πολύ σύντομα οι ακτές θα φτάσουν σε εξωφρενικές τιμές (όπως συνέβη παντού) και οι ελεύθεροι χώροι θα γίνουν διαθέσιμοι μόνο σε πλούσιους επιχειρηματίες (και πλούσιους πελάτες). Το όριο των 50 μέτρων είναι πολύ χαμηλό. Πρέπει να το αυξήσουμε τουλάχιστον στα 200 μέτρα. Εντάξει με το 500 μέτρων για χρήση μη επιχειρηματική και μη βιομηχανική. Πρέπει να προστατεύσουμε το πιο πολύτιμο πράγμα του νησιού, την παράκτια ζώνη του.
• Οι ανεμογεννήτριες που χρειάζεται το νησί είναι 2-3 το πολύ και μικρού μεγέθους. Όχι σε οποιαδήποτε κατασκευή βιομηχανικών ανεμογεννητριών ή και μεσαίου μεγέθους.
• Οι βιομηχανικές κατασκευές που προβλέπονται πρέπει να είναι χειροτεχνικές, γαστρονομικά εργαστήρια ή βιοτεχνία. Όχι στη βιομηχανία στα Κύθηρα, που δεν είχε και ποτέ δεν θα έχει βιομηχανική κατεύθυνση.
• Δεν βλέπω καμία σαφή και ξεκάθαρη απαγόρευση για την επέκταση του διαδρόμου του αεροδρομίου. Το νησί, όπως φαίνεται θλιβερά αυτές τις μέρες, έχει τεράστια προβλήματα με τις εθνικές θαλάσσιες συγκοινωνίες και πρέπει να ενισχυθούν οι πτήσεις προς και από την Αθήνα και γιατί όχι, προς την Κρήτη. Δεν έχει καμία ανάγκη (και μάλιστα πρέπει να αποφεύγει με κάθε τρόπο) διεθνείς συνδέσεις που θα ανοίξουν την πόρτα για καταστροφή από τις χαμηλού κόστους πτήσεις και τον τουρισμό μαζικής τουριστικής ανάπτυξης.
• Δεν βλέπω μια σαφή και δυνατή έμφαση στο θέμα της καθαριότητας του νησιού, που γίνεται ολοένα και πιο βρώμικο. Χρειάζεται μια μόνιμη υπηρεσία καθαριότητας σε όλη την επικράτεια.
• Χρειάζεται μια σαφή επιλογή για το αν τα Κύθηρα θα γίνουν νησί χωρίς πλαστικά. Ακόμα και για να προσελκύσουν τον βιώσιμο τουρισμό.
• Λείπει η δημιουργία και υλοποίηση ενός πολιτιστικού κέντρου μεσαίου μεγέθους (400 καθίσματα) για μουσικές, πολιτιστικές, λογοτεχνικές εκδηλώσεις, εξοπλισμένο με πολυμέσα και συστήματα μετάφρασης, για να φιλοξενήσει συνέδρια, φεστιβάλ, εκδηλώσεις.
• Λείπει η αναφορά σε μια σαφή και ουσιαστική ανάγκη για τη συγκράτηση των ομβρίων υδάτων που (όπως αυτόν τον χειμώνα) χάθηκαν προς τη θάλασσα. Χρειάζονται φράγματα, δεξαμενές, υδατοδεξαμενές για να κάνουμε αποταμίευση του πιο πολύτιμου πόρου που υπάρχει. Δεν έχει νόημα να συγκρατείς νερό και μετά να κάνεις γεωτρήσεις.
• Όσον αφορά τους ασφαλτωμένους δρόμους, πρέπει να είναι σαφές ότι πρέπει να ασφαλτωθούν μόνο οι δρόμοι που είναι απολύτως απαραίτητοι για τη σύνδεση των χωριών, αλλά όχι εκείνοι που οδηγούν στις παραλίες και τους κόλπους (η αυτοκινητόδρομος προς το Μελιδόνι είναι μια περιβαλλοντική υποβάθμιση εντελώς άχρηστη, μία από τις περιπτώσεις που θα κρατήσει τους βιώσιμους τουρίστες μακριά, αντί να τους προσελκύσει).
Λείπει μια ξεκάθαρη θέση και απόφαση για την επιλογή μιας περιβαλλοντικής κατεύθυνσης και βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης του νησιού. Χρειάζεται μια “κατευθυντήρια αρχή” στην οποία θα πρέπει να καθοδηγείται το σύνολο των επιλογών, λαμβάνοντας υπόψη τις μοναδικές και χειροπιαστές πραγματικότητες: 1) ο μαζικός τουρισμός επεκτείνεται ταχύτατα, καθώς ο κόσμος (λόγω γεωπολιτικών ανισορροπιών) μικραίνει (πλέον όλος ο τουρισμός συγκεντρώνεται στην Ισπανία, Ιταλία και Ελλάδα) 2) η ελεύθερη γη των Κυθήρων είναι ελκυστική για καταπατητές και ανέντιμους τουριστικούς παράγοντες, άρα πρέπει να προετοιμαστούμε για μια πραγματική επίθεση.