ΤΠΣ ΔΗΜΟΥ ΑΜΟΡΓΟΥ

«Πλουταίνουμε φτωχαίνοντας »

Γνώρισα την Αμοργό και πριν τον τουρισμό, την ζωή και τώρα. Ήρθε μεν η οικονομική ανάπτυξη, αλλά όπως σοφά γράφει η καθηγήτρια Λίλα Μαραγκού «πλουταίνουμε φτωχαίνοντας ». Στην συζήτηση για το υπό κατάρτιση πολεοδομικό σχέδιο που σκοπό έχει να βάλει τάξη, να θέσει όρια και κανόνες καταθέτω την εμπειρία και τις σκέψεις μου.
Αγροτική γη:
Οι παλιοί έλεγαν «χωράφι όσο θωρείς και σπίτι όσο χωρείς». Σήμερα μεγάλο τμήμα του κάμπου των Καταπόλων και της Αιγιάλης έχει αλλάξει χρήση. «Ατίμωσις γαίας»: Δημοτικά και ιδιωτικά πάρκιγκ, κατοικίες, μονάδες ενοικιαζόμενων δωματίων, μπαρ και εστιατόρια, σούπερ μάρκετ και αποθήκες εμπορικής δραστηριότητας, μάντρες οικοδομικών υλικών, συνεργεία αυτοκινήτων, κάθε λογής γήπεδα εκεί που άλλοτε ήταν αμπέλια, ποτιστικά, περιβόλια.
Σημειωτέον ότι η περιοχή που δραστηριοποιούμαι, ο Σακκάς, που ενώ δεν δέχτηκε τόση οικιστική πίεση τώρα κινδυνεύει από την κατασκευή του περιφερειακού δρόμου που έχει εξαγγείλει η δημοτική το.
Η «ανάπτυξη» όμως των τελευταίων δεκαετιών που έγινε χωρίς να λαμβάνει υπόψιν της τη φέρουσα ικανότητα όπως αυτή καθορίζεται από τις δυνατότητες του τόπου και διαμορφώνεται κάθε φορά από τις υπάρχουσες υποδομές (π.χ. οι αφαλατώσεις εγκαταστάθηκαν κατόπιν εορτής, το δίκτυο ύδρευσης είναι διάτρητο και τώρα επισκευάζεται) σε συνδυασμό με την ανομβρία των τελευταίων ετών είχε ως αποτέλεσμα την εξάντληση του πλουσιότερου υδροφόρου ορίζοντα πάνω στο νησί (του Σακκά) και κατ’ επέκταση την υφαλμύρωσή του καθιστώντας την καλλιέργεια άκρως προβληματική και στο άμεσο μέλλον, αν δεν αλλάξει κάτι, απαγορευτική. Το αναφέρω ως παράδειγμα καταστροφικών συνεπειών της αλόγιστης «ανάπτυξης».
Ανάγκη λοιπόν να προστατευτεί η εναπομείνασα γεωργική και η προϋπόθεση καλλιέργειάς της το νερό. Και οι όποιες αναγκαίες (π.χ. δημογραφικοί λόγοι) επεκτάσεις οικισμών να γίνονται με σύνεση και όχι εις βάρος της αγροτικής γης.
Εκτός σχεδίου δόμηση:
Η μέχρι τώρα εικόνα, κατά την γνώμη μου, είναι: όσα κτίσματα (κατοικίες κύριες και δευτερεύουσες) σεβάστηκαν την κλίμακα του τόπου και την διαμόρφωση του εδάφους εναρμονίσθησαν με το περιβάλλον προσφέροντας στέγαση.
Όρια και κανόνες λοιπόν, αλλά σε καμία περίπτωση τεράστιες ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις (βλέπε ξενοδοχειακή μονάδα μεγαλύτερη του παρακείμενου χωριού) και βεβαίως απορριπτέα τα περιβόητα ΕΣΧΑΣΕ που είναι εκτός κλίμακας των νησιών και άσχετα με την πατροπαράδοτη οργάνωση του κοινωνικού βίου. Φεουδαρχία, ευτυχώς, δεν γνωρίσαμε στον τόπο μας. Ας μην μας την επιβάλλουν τώρα.
Αγροτουριστικά :
Χαρακτηριστικό της κοινωνικής ζωής και κατά συνέπεια της οικιστικής φυσιογνωμίας του νησιού μας είναι οι αγροκατοικίες, οι «κατοικιές», τα μινόρια όπως λέμε στην Αμοργό (λατινικά minores = οι ελάσσονες ). Δηλαδή, αγροτικός χώρος που περιλαμβάνει καλλιεργήσιμη γη, κατοικία του αγρότη και της οικογένειάς του, στάβλους, αποθήκη, αλώνι, πατητήρι, ένα ολόκληρο νοικοκυριό.
Ας προσαρμόσουμε τα πατροπαράδοτα στην σημερινή εποχή και ας γίνουν τα αγροτουριστικά προϋπόθεση βίου των ελασσόνων (και όχι των «δυνατών») αναβιώνοντας τον αγροτικό χαρακτήρα των και συνδυάζοντάς τον με την τουριστική δραστηριότητα προς συμπλήρωση του εισοδήματος του αγρότη.
Με τα υπό κατάρτιση πολεοδομικά σχέδια είναι ευκαιρία να σωθεί ό,τι έχει απομείνει και να βαδίσουμε σε ένα πιο βιώσιμο και κοινωνικά δίκαιο μέλλον. Θα είναι προς όφελος όλων.
Νώντας Γαβαλας
Βιοκαλλιεργητής