ΤΠΣ ΔΗΜΟΥ ΚΥΘΗΡΩΝ

ΣΕΝΑΡΙΟ 2 ΜΕ ΕΠΙΦΥΛΑΞΕΙΣ: ΛΙΓΗ ΗΠΙΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΜΕ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ, ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΕΡΓΟΛΑΒΙΚΕΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ

Αρχικά θα ήθελα να ευχαριστήσω όσους συμμετείχαν στην παρουσίαση των 3 εναλλακτικών σεναρίων, από τη συλλογή στοιχείων, μέχρι την επεξεργασία και επικοινωνία τους σε εμάς τους υπόλοιπους.

Τα Κύθηρα είναι ένας τόπος ευλογημένος, την ίδια στιγμή που τα περισσότερα ελληνικά νησιά καταστρέφονται με ταχύτητα ρεκόρ στο όνομα του οικιστικού τουρισμού, ενώ η χερσαία ελληνική επαρχία μετατρέπεται σε βιομηχανία ενέργειας, και η ζωή στις μεγάλες πόλεις πλέον είναι σχεδόν μη βιώσιμη.

Φυσικά κατανοώ και βιώνω καθημερινά τα προβλήματα διαβίωσης σε ένα νησί που βάλλεται από τις καιρικές συνθήκες και τις κεντρικές πολιτικές αποφάσεις που παίρνονται ερήμην των κατοίκων και των συμφερόντων τους. Θεωρώ όμως ότι η ερημοποίηση οικισμών, που οφείλεται στην έξοδο των νέων δεν είναι Κυθηραικό πρωτότυπο, αλλά φαινόμενο όλης της επαρχίας, για να μην πω τάση που επικρατεί σε ολόκληρη την Ελλάδα να χάνει τους νέους της στο εξωτερικό, εδώ και πολλές δεκαετίες.

Με αυτήν την παραδοχή λοιπόν, και με στόχο το πώς μπορεί να εξελιχθεί το νησί μας σε βιώσιμο τόπο έλξης επιστροφής των νέων, καθώς επίσης πώς η τωρινή αντικατάστασή τους από άλλους μη γηγενείς κατοίκους που εκτιμούν την ζωή στο νησί μπορεί να συνεισφέρει σε μια εύρυθμη κοινωνία, χωρίς να αναγκάζεται να θυσιαστεί το περιβαλλοντικό, ιστορικό και πολιτισμικό κεφάλαιο του νησιού στο βωμό του τουρισμού, η ενστικτώδης τάση μου θα ήταν να υποστηρίξω το σενάριο1. Και αυτό γιατί έχει αποδειχθεί μέχρι στιγμής, ότι χωρίς κανένα σχεδιασμό το νησί είναι ανθεκτικό στις πιέσεις της αλόγιστης ανάπτυξης, κάτω από τις οποίες άλλα νησιά τελικά υπέκυψαν.

Κατανοώντας όμως ότι πλέον τα δεδομένα σε παγκόσμιο επίπεδο αλλάζουν ταχύτατα, και με το φόβο να εξελιχθεί το νησί σε ένα «κρυφό μυστικό» VIP παραθεριστικού προορισμού για υπερπλούσιους συνταξιούχους του πλανήτη, και από ένα νησί με θαυμάσιους ιστορικούς οικισμούς με ανθρώπινη υπόσταση να μετατραπεί σε ένα ακόμα νησί με αυθαίρετες βίλες με πισίνες και θέα στο Αιγαίο και στο Ιόνιο, παρωχημένο και ασύνδετο με τον ιστορικά κανονικό ελληνικό νησιωτικό τρόπο ζωής, και με αγανακτισμένους γηγενείς κατοίκους που δεν εξυπηρετούνται οι ανάγκες τους, διατείθεμαι να εμπιστευτώ, με κάποιες επιφυλάξεις, την πρόταση του σεναρίου 2, ήπιας παρέμβασης, σαν ένα μοντέλο που θα δώσει τη δυνατότητα ενός λογικού και μετρημένου σχεδιασμού.

Συμφωνώ με τις γενικές κατευθύνσεις ΡΣΑ, με άξονα ένα οργανωμένο σχέδιο προστασίας και διαχείρισης του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος και τη συνεργασία προς αυτόν τον σκοπό των τοπικών αρχών, φορέων και πολιτών. Επικροτώ τη διάθεση ενίσχυσης της γεωργίας και κτηνοτροφίας του νησιού.

Έχω όμως κάποιες αμφιβολίες και αντιρρήσεις σχετικά με το 2ο σενάριο, και αυτές οφείλονται στο ότι παρατηρώ μια γενικότερη διάθεση οικιστικής επέκτασης, και εργολαβικών παραχωρήσεων στο σενάριο αυτό. Παρόλο που το σενάριο 2 μιλάει για «ρύθμιση προστασίας αυθαίρετης δόμησης στο εξωοικιστικό χώρο», «καθιέρωση ζωνών προστασίας» και «αξιοποίηση του εγκαταλελειμμένου κτηριακού αποθέματος», προτάσεις που στηρίζω 100%, την ίδια στιγμή προτείνει επέκταση του οικιστικού δικτύου, μέσα από «ικανοποίηση των πολεοδομικών σταθεροτύπων», «οικιστικούς υποδοχείς που θα οργανώνονται σε παραθαλάσσιους παράκτιους οικισμούς με υψηλές δυνατότητες αξιοποίησης», «δημιουργία πολεοδομικών δίπολων», «σχεδιασμό ολοκληρωμένης διαχείρισης παράκτιας ζώνης» σε συνδυασμό με «κατασκευή μαρίνας τουριστικών σκαφών στο Διακόφτι». Οι διατυπώσεις αυτές με ανησυχούν για το βαθμό αστικοποίησης που μπορεί να επιφέρουν οι προτάσεις, κυρίως για την παράκτια ζώνη, καθώς επίσης την πιθανότητα να χαθεί η διακριτότητα των μικρών και πολυάριθμων ιστορικών οικισμών του νησιού. Θα παρακαλούσα να ληφθούν οι ανησυχίες μου υπόψη, και να αξιολογηθούν εκ νέου αυτές οι προτάσεις, και να σκεφθούν οι μελετητές για παράδειγμα πώς ένας παραλιακός οικισμός όπως το Διακοφτι, που ήδη μετασχηματίζεται απότομα και ταχύρυθμα χωρίς να έχει τη δυνατότητα να αναπτυχθεί βαθμιαία και «οργανικά», θα μπορούσε να κατοχυρώσει τη μη αστικοποίησή του στο μέλλον.

Δεδομένου της μεγάλης έκτασης NATURA 2000 του νησιού και της συγκεντρωμένης χαμηλής οικιστικής δόμησης σε πολλούς και διακριτούς οικισμούς του νησιού, είναι σημαντικό να διατηρηθεί αυτό το μέτρο, να παραμείνουν διακριτοί οι οικισμοί, και να μην μετατραπεί το φυσικό περιβάλλον από υπάρχον δημόσιο αγαθό προς κοινή χρήση όλων σε «υπό σχεδιασμό» ιδιωτική οικιστική και τουριστική παραχώρηση.

Επίσης, σε ένα τόπο με NATURA 2000, στον οποίον έχουμε κινητοποιηθεί πληθώρα πολιτών και φορέων, καταγγέλλοντας τις παρατυπίες βιομηχανικών ενεργειακών προτεινόμενων (αιολικών) έργων ΒΑΠΕ, θα παρακαλούσα τους μελετητές να είναι πιο προσεκτικοί και διευκρινιστικοί, όταν προτείνουν τη «δημιουργία φωτοβολταϊκών σταθμών και πάρκων», που σημαίνει Βιομηχανία Ενέργειας ΒΑΠΕ, στο οποίο είμαστε εναντίον ( ή ακόμα χειρότερα «ενίσχυση αιολικών και υβριδικών σταθμών στα Κύθηρα σε εγκεκριμένα και νέα σημεία», αν και αναφέρεται στο σενάριο 3, που δεν στηρίζω, εξακολουθώ να έχω αντίρρηση ως προς την παραπάνω διατύπωση»).

Τέλος θα ήθελα να διαχωρίσω την θέση μου για την απρεπή και εντελώς άσκοπη επίθεση κάποιων από τα εκλεγμένα μέλη του Δήμου προς την ομάδα των μελετητών κατά τη διάρκεια της παρουσίασης, κατά την οποία έτυχε να γίνω μάρτυρας στο YouTube. Τέτοιες συμπεριφορές δε με εκφράζουν ως κάτοικο και ως ενεργό πολίτη των Κυθήρων.

Πέγκυ Βασιλείου

Ναυπηγός Μηχανολόγος Μηχανικός
Παραγωγός - Σκηνοθέτης Ντοκιμαντέρ