1. Το νησί δεν μπορεί να δεχθεί νέες μονάδες ξενοδοχείων, ενοικιαζομένων δωματίων και διαμερισμάτων, αυτοεξυπηρετούμενων καταλυμάτων και καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης. Κατά συνέπεια, δεν θα πρέπει να προβλεφθεί τουριστική ζώνη, σε κανένα σημείο του νησιού, ενώ θα πρέπει, σε συνεννόηση με τα αρμόδια υπουργεία (Τουρισμού και Οικονομικών-ΑΑΔΕ) να προληφθεί η μετατροπή κατοικιών σε καταλύματα κάθε μορφής.
2. Όποιο σενάριο κι αν επιλεγεί, θα πρέπει να αναφέρει ρητά ότι απαγορεύονται οι στρατηγικές επενδύσεις στον τουρισμό καθώς και όλες οι μορφές καταλυμάτων που συνεπάγονται την ανέγερση τουριστικών επιπλωμένων κατοικιών για μίσθωση ή πώληση.
3. Θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα, ώστε να μην ματαιωθεί εκ των προτέρων κάθε πρόβεψη του ΕΠΣ από το ενδεχόμενο, ιδιοκτήτες γης, που βλέπουν ότι σύμφωνα με το ΕΠΣ δεν θα μπορούν να κατασκευάσουν ό,τι προγραμματίζουν, να σπεύσουν να αδειοδοτηθούν πριν την θεσμοθετηση του ΕΠΣ.
4. Πρέπει να διευκρινιστεί ρητα ότι στις Περιοχές Παραγωγικών Δραστηριοτήτων δεν περιλαμβάνεται ο Τουρισμός, που επίσης είναι παραγωγική δραστηριότητα.
5. Η αποδέσμευση της έκτασης του ΧΑΔΑ θα πρέπει να τεθεί ρητά ότι δεν θα οδηγήσει σε καμιάς μορφής τουριστική εγκατάσταση.
6. Το Σχέδιο του Ειδικού Πλαισίου για τον Τουρισμό δεν έχει θεσμοθετηθεί και δεν αποτελεί, επομένως, υπερκείμενο σχεδιασμό. Ούτως ή άλλως, οι κατευθύνσεις που περιλαμβάνει δεν μπορεί να θεωρούνται οριζόντια υποχρεωτικές πχ δεν είναι λογικό στη Σαντορίνη να προβεφθεί ποσοστό των μή κύριων ξενοδοχειακών καταλυμάτων , για καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης όταν ο προορισμός είναι ουσιαστικά κορεσμένος σε κάθε μορφής καταλύματα και σε τουριστική δόμηση.
7. Δεν είναι σαφές πώς αντιμετωπίζεται σε κάθε σενάριο η κατοικία. Θα πρέπει να διευκρινιστεί πού επιτρέπεται κατοικία και με ποιους όρους δόμησης. Μόνο τότε θα μπορεί κανείς να κρίνει, αν οι πιεστικές ανάγκες στέγασης των δημοσίων υπαλλήλων, γιατρών, εκπαιδευτικών και εργαζομένω στον τουρισμό θα μπορέσουν κα καλυφθούν σε ένα λογικό χρονικό διάστημα, όπως και η προβλεπόμενη αύξηση του πληθυσμού.
8. Οι οικισμοί θα πρέπει να μελετηθούν όσον αφορά τόσο την φυσιογνωμία τους όσο και την φέρουσα ικανότητα τους. Είναι αναγκαίο να αποκτήσουν ξεχωριστά ΠΔ όρων δόμησης, χρήσεων γης και μορφολογικών κανόνων. Η παρούσα κατάσταση με κοινό ΠΔ για όλη την χώρα δεν προστατεύει και έχει οδηγήσει σε σταδιακή σοβαρή αλλοίωση της παραδοσιακής μορφής τους.
9. Το μη συνεκτικό τμήμα των οικισμών θα πρέπει να πολεοδομηθεί και να αποκτήσει ρυμοτομικό σχέδιο με κοινόχρηστους χώρους, κοινοτικές δομές, να εξεταστεί η αρτιότητα και οι συντελεστές δόμησης, σε συνάρτηση με τις ανάγκες και την φέρουσα ικανότητα. Οι χρήσεις γης πρέπει να προωθούν την κατοικία.
10. Μετά την εκτίμηση της φέρουσας ικανότητας τους θα πρέπει να εξεταστούν λελογισμένες επεκτάσεις οικισμών που να απαντούν στο φλέγον ζήτημα της κατοικίας μόνο με πολεοδόμηση και έκδοση πράξεων εφαρμογής με σαφή προτεραιότητα στην ανάπτυξη κατοικίας.
11. Να οριοθετηθούν οι οικισμοί των Μέσα και Έξω Κατοικιών, ο όρμος των Φηρών, Αμμουδίου και της Αρμένης
12. Να εξαρτηθούν σε ΕΓΣΑ 87 τα περίγραμματα των ήδη οριοθετημένων οικισμών
13. Δεδομένου ότι στο νησί υπάρχει σοβαρή στενότητα στέγης και ότι οι περιοχές οικιστικής ανάπτυξης δεν θα εφαρμοστούν/υλοποιηθούν από τη μια στιγμή στην άλλη σκόπιμο είναι να εφαρμοστεί η ΙΣΧΥΟΥΣΑ διάταξη του άρθρ.84 παράγρ.8 του Ν.4472/17 (74 Α),όπως τροποποίησε το άρθρ.111 του Ν.4446/2016 (240 Α) ,που έχει ως εξής:
8. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης, Οικονομικών και Τουρισμού μπορεί, για λόγους που σχετίζονται με την προστασία της κατοικίας, να καθοριστούν γεωγραφικές περιοχές, όπου θα ισχύουν περιορισμοί στη διάθεση ακινήτων για βραχυχρόνια μί σθωση ως εξής:
α. Να μην επιτρέπεται η βραχυχρόνια μίσθωση άνω των δύο (2) ακινήτων ανά Α.Φ.Μ. δικαιούχου εισοδήματος (ΣΗΜ η ρύθμιση αυτή είναι ανεξάρτητη του φορολογικού καθεστώτος των βραχυχρόνιων μισθώσεων, διότι έχει άλλο σμκοπό)
β. Η μίσθωση κάθε ακινήτου να μην υπερβαίνει τις ενενήντα (90) ημέρες ανά ημερολογιακό έτος και για νησιά κάτω των δέκα χιλιάδων (10.000) κατοίκων τις εξήντα (60) ημέρες ανά ημερολογιακό έτος.
14. Προφανώς όλα τα παραπάνω δεν έχουν νόημα αν δεν προβεφθεί ικανοποιητικός μηχανισμός ελέγχου και αυστηρές διαδικασίες για την τήρηση των χρήσεων γης και όρων δόμησης, για τον έλεγχο των καταλυμάτων (αυθαίρετη μετατροπή κατοικιών σε καταλύματα), για τον έλεγχο των αυθαίρετων κατασκευών κλπ.
15. Θα πρέπει να προβλεφθούν κρατικές ενισχύσεις:
• Για τον εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων τουριστικών εγκαταστάσεων χωρίς επέκταση
• Για την μετάβαση λειτουργούντων τουριστικών καταλυμάτων σε χρήση κατοικίας
• Για την διατήρηση/αναστήλωση παραδοσιακών κτιρίων προκειμένου να λάβουν χρήση κατοικίας
• Για την ενίσχυση των καλλιεργειών ώστε να διασωθεί ο πολύτιμος αγροτικός τομέας του νησιού.
16. Στο νότιο τμήμα του νησιού, στη ζώνη της Βλυχάδας, να απαγορευτούν παντελώς όλες οι κατασκευές (κτίρια, πλωτές εξέδρες, ΑΠΕ κλπ) και να διατηρηθούν, ως γεωλογικό πάρκο, οι γεωλογικοί σχηματισμοί με σαφή γεωγραφικό προσδιορισμό σε μεγάλο βάθος από την ακτογραμμή.
17. Στο νέο πολεοδομικό σχέδιο θα πρέπει να ενσωματωθούν και ενισχυθούν όλες οι οι Ζώνες απόλυτης προστασίας και η Ζώνη Ι που είναι θεσμοθετημένες στην ισχύουσα ΖΟΕ του 1990.
18. Θα πρέπει να απαλειφθούν οι φράσεις “ κατά προτεραιότητα” , “κυρίως” ,“βασικές” όταν αναφέρονται σε συγκεκριμένες χρήσεις, γιατί αφήνουν ερωτηματικά ως προς το τί τελικά θα προωθηθεί σ΄αυτές, τί επιτρέπεται.
19. Στην Καλντέρα να αποκλειστεί η δυνατότητα ανακατασκευής κτισμάτων και να επιτρέπεται μόνο η επισκευή και αποκατάστση. Δεδομένου ότι θα προωθηθεί νέο λιμάνι στο Μονόλιθο θα πρέπει να επανεξεταστει αν απαιτείται η κατασκευή δεύτερου τελεφερίκ.
20. Στις ζώνες όπου επιτρέπεται η χωροθέτηση εγκαταστάσεων εναλλακτικών μορφών τουρισμού θα πρέπει να τεθεί ρητά α) ποιες εναλλακτικές μορφές προκρίνονται και β) ποιες εγκαταστάσεις επιτρέπονται. Ορισμένες εναλλακτικές μορφές συνεπάγονται σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία ογκώδεις εγκαταστάσεις. Είναι λογικό να επιτραπούν μόνο μορφές τουρισμού της φύσης πχ γεωτουρισμού, οικοτουρισμού, παρατήρηση χλωρίδας και πανίδας, περπάτημα-trekking, ενημέρωση για τις αγροτικές εργασίες και τις καλλιέργειες. Οι μορφές αυτές δεν απαιτούν κτιριακές εγκαταστάσεις. ΄Οσες χρειαστούν πχ κέντρο περιβάλλοντος θα μπορούσαν να στεγαστούν σε παραδοσιακό κτίριο εντός γειτονικού οικισμού και γενικά σε υφιστάμενο κτίριο με κατάλληλη αναπροσαρμογή
21. Στις Τοπιακές Ενότητες ΠΕΠ 2.1, 2.2, 2.3 θα πρέπει να απαγορευτούν οι χρήσεις των θρησκευτικών χώρων, πολιτιστικών εγκαταστάσεων, βιοτεχνικών και βιομηχανικών εγκαταστάσεων, εγκαταστάσεων Ανανεώσιμων Πηγών ενέργειας πλην της Γεωθερμίας. Εστίαση και αναψυκτήρια να μπορούν να αναπτυχθούν αυστηρά εκτός των ζωνών προστασίας μόνο σε υφιστάμενα κτίρια.
22. Στην ΠΕΧ-1 Περιοχή καλλιεργειών ΠΟΠ θα πρέπει να απαγορευτούν Θρησκευτικοί χώροι, Πολιτιστικές Εγκαταστάσεις, Βιοτεχνικές και βιομηχανικές εγκαταστάσεις. Οι αμπελώνες είναι τοπία πολιτιστικής κληρονομιάς και πρέπει να διαφυλαχτούν από περαιτέρω δόμηση.
23. Στην ΠΕΧ-2 Λοιπές Γεωργικές εκτάσεις για τους ίδιους λόγους πρέπει να αποκλειστούν χρήσεις Θρησκευτικών χώρων, Πολιτιστικών εγκαταστάσεων, Εστίασης κλπ.
24. Μεταφορά του νοτίου τμήματος της περιοχής παραγωγικών δραστηριοτήτων της ΠΕΧ-4.2 βορείως του αεροδρομίου για καλύτερη διασύνδεση με τον μελλοντικό λιμένα.
25. Γενική παρατήρηση είναι ότι λείπουν προτάσεις για την προστασία της κατοικίας και της ποιότητας ζωής των κατοίκων καθώς και προτάσεις για την προστασία της οικονομικής δραστηριότητας μικρής κλίμακας.
26. Για την Θηρασιά: Το νησί της Θηρασιάς θα πρέπει να μελετηθεί σαν αυτόνομη ενότητα και όχι σαν μια υποπεριοχή της Θήρας.
Α. Οριοθέτηση και πολεοδόμηση του οικισμού της Ρίβας και διαμόρφωσής της ως πύλης εισόδου στο νησί. Πρόβλεψη για οικιστική και τουριστική ανάπτυξη εντός των ορίων του νέου οικισμού.
Β. Η οριοθέτηση των οικισμών να συμπεριλάβει τον ορισμό όρων δόμησης ανά τομείς.
Γ. Θεσμοθέτηση του παραδοσιακού δικτύου δρόμων και κοινόχρηστών χώρων, των οικισμών.
Δ. Ορισμό Ζωνών απολύτου προστασίας ΠΟΠ και Τοπίου χωρίς χρήσεις Θρησκετικών χώρων, Πολιτιστικών Εγκαταστάσεων, Εστίασης και ΑΠΕ.
Για να αποκτηθεί πληρέστερη εικόνα για τα σενάρια που παρουσιάστηκαν ζητάμε να τεθούν υπόψη της διαβούλευσης τα παρακάτω:
• Τα στοιχεία μέτρησης της χωρητικότητας σε όλους τους οικισμούς.
• Τη μελέτη Φέρουσας Ικανότητας που να έχει συμπεριλάβει και τις κλίνες βραχυχρόνιων μισθώσεων.
• Τα στοιχεία της γεωλογικής μελέτης ειδικά στη Βλυχάδα αλλά και στα λοιπά σημεία όπου επιτρέπει εκτός σχεδίου δόμηση.
• Τη μελέτη Περιβαλλοντικών επιπτώσεων .
Λόγω του σύντομου χρόνου διαβούλευσης των πέντε (5) ημερολογιακών ημερών από την ημέρα παρουσίασης των προτάσεων για το ΕΠΣ αυτές είναι οι πρώτες παρατηρήσεις μας επί των σχεδίων. Επιφυλασσόμαστε να συμπληρώσουμε τις προτάσεις μας σε επόμενη φάση.