ΤΠΣ ΔΗΜΟΥ ΙΚΑΡΙΑΣ

Γεωλογική Μελέτη

Όσον αφορά την γεωλογική μελέτη που θα εκπονηθεί για την ολοκλήρωση των προτάσεων θα ήθελα να αναφέρω τα εξής:

Το νησί της Ικαρίας έγινε κατοικήσιμο χάρη στην ανθρώπινη παρέμβαση στο φυσικό τοπίο που ανά περιοχές είναι εξαιρετικά αφιλόξενο. Η διαρκής και συστηματική μετατροπή άγονων και απόκρημνων πλαγιών σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις μέσω του συστήματος των πεζουλών διαμόρφωσε εν πολλοίς το χαρακτηριστικό τοπίο που βλέπουμε σήμερα. Η ήπια αυτή γεωργική δραστηριότητα προστάτευσε τα εδάφη από κατολισθήσεις, ενίσχυσε την αποτελεσματικότητα των υπόγειων ταμιευτήρων νερού, επηρρέασε το μικροκλίμα των περιοχών όπου εφαρμόστηκε και τελικά τις κατέστησε κατάλληλες για οικιστική ανάπτυξη μικρής κλίμακας. Σε άμεση εξάρτηση με τις πεζούλες έχει αναπτυχθεί και το διάσημο σύστημα μονοπατιών του νησιού το οποίο συχνά εκμεταλλεύεται τις δομές των αντιστηρήξεων. Τέλος οι πεζούλες έχουν λειτουργήσει και σαν ένα σύστημα διευθέτησης των ρεμάτων όπου αυτές έχουν εφαρμοστεί εκτεταμένα και βοηθούν στη διαχείρηση των υδάτων των πηγών.

Με την απομάκρυνση της οικονομίας από το αγροτικό μοντέλο ο πεζούλες σταδιακά εγκαταλήφθηκαν και ένα σημαντικό στοιχείο, τόσο για την οικολογία του νησιού όσο και για την πολιτιστική του ταυτότητα, απειλείται. Μια ευκαιρία που παρουσιάζεται με το ΤΠΣ είναι η εύρεση κατάλληλων κινήτρων για την αναβίωση της πρακτικής. Οι περιοχές με υφιστάμενες διαμορφώσεις θα μπορούσαν να ορίζονται ως ένα ιδιότυπο πρότυπο όπου είναι επιτρεπτές οι ήπιες γεωργικές, οικιστικές και τουριστικές χρήσεις υπό όρους. Περιοχές όπου υπάρχει παράδοσιακή εκτενής χρήση πεζουλών φαίνεται παράλογο να χαρακτηρίζονται αμιγώς δασικές. Παράλληλα να γίνει επικαιροποίηση του χάρτη των μονοπατιών και συμπερίληψη του στο ΤΠΣ καθώς τώρα καλείται ο ιδιώτης να αποδείξει την ύπαρξή τους όταν αυτό τον συμφέρει ενώ σε αντίθετες περιπτώσεις η ύπαρξή τους αποκρύπτεται.

Με την νομοθετική προστασία και ενίσχυση των παραδοσιακών πρακτικών παρουσιάζεται η ευκαιρία με μια κίνηση να σημειωθεί σημαντική πρόοδος ταυτόχρονα στους τομείς διατήρηση της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, γεωργική δραστηριότητα, χρήσεις γης, αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, διαχείριση υδάτων, συγκοινωνίες, τουριστική ανάπτυξη κτλ.