ΤΠΣ ΔΗΜΟΥ ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΕΡΙΑΣΤΙΚΟΥ ΔΑΣΟΥΣ ΥΜΗΤΤΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΥΠΕΡΜΕΤΡΗ ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ

Παρακαλώ θερμά , η ομάδα μελετητών να λάβει υπόψιν το κατωτέρω ειδικό νομοθετικό και νομολογιακό πλαίσιο πριν την εισήγησή της για το νέο τοπικό πολεοδομικό σχέδιο του Δήμου Αγίας Παρασκευής Αττικής .

Ο Δήμος Αγίας Παρασκευής , στα βόρεια τμήματά του και έως τα όρια του που συνορεύουν με τον Δήμο Παπάγου Χολαργού , βρίσκεται ακριβώς στους πρόποδες του Υμηττού . Είναι μεγάλη η αγωνία των μονίμων κατοίκων , ώστε από τον σχεδιασμό του νέου τοπικού πολεοδομικού σχεδίου να μην θιχτεί με κανέναν τρόπο , όπως π.χ. με επέκταση της δόμησης και στον περιαστικό δάσος του Υμηττού , υπό την πρόφαση στέγασης είτε δημοσίων φορέων είτε εκπαιδευτικών ιδρυμάτων κλπ κλπ. Ήδη έχουν παραχωρηθεί εκτάσεις και εδρεύουν στους πρόποδες του Υμηττού, τόσο το Ερευνητικό Κέντρο Δημόκριτος , όσο και το Αμερικάνικο Κολέγιο Ελλάδος , οπότε έχουν καλυφθεί και υλοποιηθεί τυχόν εκπαιδευτικοί ή επιστημονικοί σκοποί για την διεύρυνση της περιοχής μας . Σημαντικά επηρεάζεται ο Υμηττός και από την εν γένει νομοθεσία για το αστικό και περιαστικό πράσινο, όπως από τις διατάξεις του ν. 998/1979 και του Δασικού Κώδικα (νδ/γμα 86/1969) για τα αισθητικά και προστατευτικά δάση, από την περιβαλλοντική νομοθεσία και από το Γενικό Χωροταξικό Πλαίσιο[Βλ. Προοίμιο παρ. ΙΙΙ περ. Η4 του Γενικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης (απόφαση της Βουλής των Ελλήνων 6876/4871/2008, ΦΕΚ Α’ 128/3.7.2008} που ορίζει ότι οι ορεινοί όγκοι απαιτούν την εφαρμογή εξειδικευμένης αναπτυξιακής και χωροταξικής πολιτικής με βασικό στόχο τον περιορισμό της υπέρμετρης αστικοποίησης, τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και την ανάδειξη ευαίσθητων στοιχείων της φύσης, της πολιτιστικής κληρονομιάς και του τοπίου.

Υπέρ της ύπαρξης εκτεταμένων δασών κωνοφόρων στον Υμηττό ομιλούν οι παλαιοί χάρτες του Καϊζεροβασιλικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Kaupert του έτους 1875/1878, ο «Χωρογραφικός Πίνακας του Υπουργείου των Στρατιωτικών» του έτους 1890 και το Κτηματολόγιο εθνικών δασών Αττικής – Μεγαρίδος και Πειραιώς – Αιγίνης του έτους 1905(ΕφΑθ 257/2016. Το Κτήμα Καρά συνιστούσε παλαιό τσιφλίκι της Αττικής που κάλυπτε μία εκτεταμένη περιοχή, στα νοτιοανατολικά του νομού, μεταξύ των σημερινών Δήμων Ηλιουπόλεως, Αργυρουπόλεως και Αλίμου. Σχετ. βλ. Σοφία Παυλάκη, «Πρωτότυπη κτήση κυριότητας του Ελληνικού Δημοσίου σε δάση και λιβάδια της επικράτειας – Η έννοια της καλόπιστης νομής στη χρησικτησία και το καθεστώς των τσιφλικιών στην Αττική με αφορμή την υπόθεση του κτήματος Καρά», https://dasarxeio.com/2017/08/13/47766/, Ελευθέριος Φραγκιουδάκης: «Έκθεση Έρευνας για το Τσιφλίκι Καρά Αττικής», https://dasarxeio.com/2024/02/04/132907/}.

Αλλά και με το πιο πρόσφατο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας ν. 4277/2014 – Αττικής επιδιώκεται η ανάδειξη των ορεινών όγκων ως αδιάκοπης συνέχειας πρασίνου, με τη μορφή ενός «πράσινου τόξου». Ο εξωαστικός χώρος προστατεύεται ως ζωτικός χώρος για την ποιότητα ζωής και τη διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας, ως παραγωγικός χώρος για τη διατήρηση της πρωτογενούς παραγωγής και ως συστατικό στοιχείο της πολιτισμικής ταυτότητας και του τοπίου της Αττικής. Επίσης υιοθετείται η αρχή της «συμπαγούς πόλης» στο πλαίσιο της οποίας η κάλυψη των οικιστικών αναγκών επιδιώκεται μέσα στην ήδη θεσμοθετημένη αστική γη, ώστε ν’ αποφεύγεται η περαιτέρω θυσία εξωαστικών εκτάσεων[Βλ. νέο ΡΣΑ (ν. 4277/2014, ΦΕΚ Α’ 156/1.8.2014).].

Ειδικά ο ορεινός όγκος του Υμηττού χαρακτηρίζεται ως «Περιφερειακό Πάρκο» που επεκτείνεται προς νότο μέχρι τη θάλασσα και διαμορφώνεται σε ενιαίο πάρκο αναψυχής, θέας και πεζοπορίας[Άρθρο 18 παρ. 2α’ νέου ΡΣΑ.]. Με το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας (ν. 4277/2014) δεν επιτρέπεται γενικά η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε ζώνες προστασίας ορεινών όγκων, ρεμάτων, υγροτόπων, δασών, ακτών και προστατευτέων ευαίσθητων περιοχών της Αττικής, εκτός αν προβλέπονται από τα προεδρικά διατάγματα προστασίας ορεινών όγκων ζώνες υποδοχής μικρής έκτασης φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων και πληρούνται οι λοιποί περιβαλλοντικοί όροι, ενώ για την ανάπτυξη αιολικής ενέργειας στον χώρο της Αττικής ισχύουν τα αναφερόμενα στο Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο των ΑΠΕ (απόφ. 49828/12.11.2008, ΦΕΚ Β’ 2464)[ Άρθρο 21 παρ. 7 νέου ΡΣΑ.].

Σε κάθε περίπτωση, ο χωρικός σχεδιασμός των ορεινών όγκων οφείλει να υπηρετεί την περιβαλλοντική τους προστασία, όπως επιβάλλουν οι κατευθύνσεις του νέου Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας που είναι δεσμευτικές για τη δημόσια διοίκηση, σύμφωνα με όσα ορίζονται στο άρθρο 4 του ν. 1515/1985[Βλ. ν. 1515/1985 (ΦΕΚ Α’ 18/18.2.1985) «Ρυθμιστικό σχέδιο και πρόγραμμα προστασίας περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής της Αθήνας (ΡΣΑ). Σχετ. βλ. ΣτΕ ΠΕ 146/2022 κατά το οποίο: «Οι διατάξεις του Νέου Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθηνών – Αττικής (ν. 4277/2014), με τις οποίες θεσπίζονται κατευθύνσεις, προγράμματα και μέτρα για την αναβάθμιση του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής της Αθήνας, δεσμεύουν τη Διοίκηση κατά την άσκηση της κανονιστικής της εξουσίας ή την έκδοση ατομικών πράξεων, όπως άλλωστε είχε κριθεί και για τις αντίστοιχες διατάξεις του προηγούμενου ρυθμιστικού σχεδίου…».] (το οποίο κωδικοποιήθηκε στο άρθρο 11 του Κώδικα Βασικής Πολεοδομικής Νομοθεσίας[Βλ. Κώδικα Βασικής Πολεοδομικής Νομοθεσίας (ΚΒΠΝ) (πδ/γμα της 14-24/7/1999, ΦΕΚ Δ’ 580/27.7.1999)] και έγινε δεκτό και με την απόφαση της ολομέλειας ΣτΕ 2355/2017 αλλά και με το πρακτικό επεξεργασίας ΣτΕ ΠΕ 146/2022 για τον Υμηττό.
Τέλος, επισυνάπτω αρχείο με ad hoc νομολογία του Συμβουλίου Επικρατείας και την απαγόρευση εγκατάστασης φωτοβολταϊκών στην Ζώνη Β' του Υμηττού και νομολογία για τα εν γένει ισχύοντα στα Σχέδια Πόλεων (ΣτΕ 227/2020 Ε' τμήμα , ΣτΕ 850/2021 ) .

Με εκτίμηση,
Όλγα Παρδάλα
κάτοικος Τσακού Αγίας Παρασκευής
Δικηγόρος παρ'Αρείω Πάγω