Είμαι πρόεδρος Πολιτιστικού Συλλόγου Σταμάτας του Δήμου Διονύσου.
Ως γνωστό, μετά την αντικατάσταση του άρθρου 12 του ν.4759/2020 με το άρθρο 85 του ν.4915/2022 (ΦΕΚ 63Α'/2022) ισχύει το εξής για Οριοθετήσεις Οικισμών Προϋφισταμένων του 1923:
"Η οριοθέτηση αυτών των οικισμών υλοποιείται είτε μέσω Τ.Π.Σ., είτε Ε.Π.Σ, είτε με εκπόνηση Αυτοτελούς Μελέτης για κάθε οικισμό με έκδοση αντίστοιχου Π.Δ. (άρθρο 2 του ν.4915/2022)."
Στην παρ.3 του ιδίου άρθρου αναγράφεται ότι "για τις οριοθετήσεις οικισμών προϋφισταμένων του 1923 εφαρμόζονται τα κριτήρια που ορίζονται στο άρθρο 100 του Κώδικα Βασικής Πολεοδομικής Νομοθεσίας του 1999 ". (ΦΕΚ 580 Δ΄)
Δηλαδή το άρθρο αυτό μας παραπέμπει στην εφαρμογή των διαδικασιών του Π.Δ. 2/13-3-1981 (ΦΕΚ 138 Δ') σχετικά με οριοθετήσεις τέτοιων οικισμών.
Με τα ανωτέρω συμφωνεί και το πρόσφατο πρακτικό (Ιούνιος 2024) της Επιτροπής Κωδικοποίησης της Πολεοδομικής Νομοθεσίας, που εκπονήθηκε και υπεγράφη από 25 ειδήμονες επί αυτών των θεμάτων επιστήμονες και απεστάλη στο ΥΠΕΝ και στο ΣτΕ.
Συναφείς με τα προαναφερθέντα είναι και αρκετές αποφάσεις του ΣτΕ (από το 2004 μέχρι το 2022) που καθορίζουν ότι για τους προ του 1923 οικισμούς ισχύουν ιδιαίτερες διατάξεις και νομικές/πολεοδομικές διαδικασίες, σε σχέση με τους λοιπούς οικισμούς .
Ένα επιπλέον βασικό στοιχείο που συνηγορεί στην εφαρμογή των διατάξεων του Π.Δ.2/13-3-1981 για τον οικισμό όπου αναφέρομαι "Σπάτα-Σταμάτα-Παλαιοσταμάτα" είναι ότι όλες οι προσφυγές στο ΣτΕ και στο Διοικητικό Εφετείο που έγιναν από δημότες της Σταμάτας, λόγω κήρυξης αναδάσωσης της περιοχής το 2010 συνεπεία πυρκαγιάς (το 2009), εδικαίωσαν τους προσφυγόντες και ακύρωσαν όλες τις πράξεις αναδάσωσης, με βασικότερο στοιχείο στο Σκεπτικό και στο Διατακτικό, ότι όλες αυτές οι ιδιοκτησίες ευρίσκονται εντός των προταθέντων ορίων από τον Δήμο Διονύσου σύμφωνα με την 259/2012 ομόφωνη απόφαση του Δ.Σ. του Δήμου Διονύσου, που αφορούσε τον προαναφερθέντα οικισμό, εγκεκριμένο από τη Διοίκηση από το 1997 (ΦΕΚ 1109Δ'/22-12-1997), έστω και αν τα όρια αυτά δεν έχουν εισέτι τελεσίδικα εγκριθεί. Επιπλέον, στο Διατακτικό αναγράφεται ότι η Πολιτεία πρέπει σε εύλογο χρονικό διάστημα να προβεί στην τελική οριοθέτηση του οικισμού, γεγονός που επί μία δεκαετία τουλάχιστον που έχουν εκδοθεί τέτοιες αποφάσεις, δεν έχει μέχρι σήμερα υλοποιηθεί.
Επίσης, να ληφθεί υπόψη ότι μεγάλος αριθμός ιδιοκτησιών προέρχονται από κλήρους ακτημόνων, σύμφωνα με το διανεμητήριο συμβόλαιο του 1935, αν και δεν έχουν συμπεριληφθεί στο Γ.Π.Σ. του 1994 (γεγονός ασυμβίβαστο).
Από τα ανωτέρω συνάγεται σαφώς ότι στην τωρινή πραγματικότητα και για μία ορθή και δίκαιη επίλυση του μακροχρόνιου προβλήματος της τελεσίδικης οριοθέτησης του οικισμού πρέπει να γίνει επιλογή της Αυτοτελούς Μελέτης, με Αυτοτελές Π.Δ. Αυτό ζητήθηκε αρκετές φορές από το Σύλλογό μας κατά τη τελευταία 10ετία προς τη Διοίκηση, δύο φορές από τον Δήμο Διονύσου (2014 και 2016) και δύο φορές πρόσφατα το 2022 από τον ίδιο Δήμο. Το βασικό αίτημα όλων αυτών των εγγράφων ήταν η επίσπευση της τελικής έγκρισης της οριοθέτησης του εγκεκριμένου οικισμού μας, με τις προβλεπόμενες και ισχύουσες διαδικασίες (Π.Δ 1979, Π.Δ.1981, άρθρα 100-108 του Κ.Β.Π.Ν./1999 και πρόσφατα το άρθρο 85 του ν.4915/2022), για διαπιστωμένους από τη Διοίκηση οικισμούς προϋφιστάμενους του 1923.
Όλα τα ανωτέρω επισημαίνονται και στο πόρισμα της Νομικής Γνωμοδότησης που εκπόνησε ο έγκριτος νομικός κ. Απόστολος Παπακωνσταντίνου τον Απρίλιο του 2022 και είχε αποσταλεί αρμοδίως στο ΥΠΕΝ από το Δήμο Διονύσου, με πλήρη συμφωνία απόψεων. Με καθυστέρηση 6 μηνών από το τελευταίο έγγραφο του Δήμου, το ΥΠΕΝ απάντησε δίνοντας δυνατότητα επιλογής στον δήμο για εκπόνηση είτε αυτοτελούς μελέτης, είτε επίλυσης του θέματος μέσω ΤΠΣ. Τελικά, λόγω ολιγωρίας, τόσο του δήμου, όσο και της Διοίκησης, επελέγη η λανθασμένη διαδικασία, δηλ. αυτή του Τ.Π.Σ., ενώ το σωστό είναι ΠΡΩΤΑ να γίνει η ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ του Οικισμού (όπως έχει γίνει και με τους όμορους οικισμούς προ του 1923 Ανοίξεως και Αγ. Στεφάνου) και μετά να γίνει η Πολεοδομική Μελέτη στο πλαίσιο του εγκεκριμένου Τ.Π.Σ. Αυτό επεσήμανα και στην Πρόεδρο της ειδικής επιτροπής της μελέτης/εκπόνησης του Τ.Π.Σ., κυρία Αικατερίνη Γεωργούλα.
Το μεγάλο μειονέκτημα σε περίπτωση που δεν θα προηγηθεί η προβλεπόμενη οριοθέτηση είναι ότι όλοι οι κάτοικοι που οι ιδιοκτησίες τους ευρίσκονται στα προταθέντα όρια του οικισμού θα στερηθούν των ευεργετικών διατάξεων που προβλέπονται για οικισμούς προϋφιστάμενους του 1923 και αυτό εκτός του ότι δεν είναι σύννομο, είναι και εντελώς άδικο, καθόσον ο οικισμός μας είναι από τους αρχαιότερους του λεκανοπεδίου (προϋπάρχων επισήμως προ του 1883) και είναι απαράδεκτο να μην εφαρμοσθούν και εδώ οι διαδικασίες που εφαρμόσθηκαν για τους όμορους προαναφερθέντες οικισμούς.
Θέλουμε να πιστεύουμε ότι η Πολιτεία δεν θα θελήσει να μας στερήσει, εντελώς άδικα, όλα αυτά τα νομικά/πολεοδομικά ερείσματα που ισχύουν μέχρι σήμερα για τέτοιους οικισμούς. Καλούμε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Να ικανοποιήσουν το περί Δικαίου αίσθημα και να προβούν πρωτίστως στην Έγκριση της προταθείσας το 2012 ΟΡΙΟΘΕΤΉΣΗΣ του Οικισμού "ΣΠΑΤΑ-ΣΤΑΜΑΤΑ-ΠΑΛΑΙΑΣΤΑΜΑΤΑ". Στη συνέχεια, να υλοποιηθεί η Πολεοδομική Μελέτη στο πλαίσιο του Τ.Π.Σ., απαλλάσσοντάς μας έτσι οριστικά από την ομηρία στην οποία επί τόσα έτη βρίσκονται οι ιδιοκτησίες μας.
Με εκτίμηση Α.Γ.