ΤΠΣ ΔΗΜΟΥ ΣΙΚΙΝΟΥ - ΔΗΜΟΥ ΦΟΛΕΓΑΝΔΡΟΥ - ΔΗΜΟΥ ΙΗΤΩΝ

Η εκτός σχεδίου δόμηση είναι καταστροφική ακόμα και αν έχει αυστηρότερα όρια.

Το έτος 2025 βρισκόμαστε να προσπαθούμε να βάλουμε τάξη στις ήδη άναρχα χτισμένες Κυκλάδες. Αυτό από μόνο του δείχνει την ανικανότητα του κράτους διαχρονικά. Πρώτα χτίσαμε και μετά πάμε να ορίσουμε κανόνες.

Για τη Σίκινο συγκεκριμένα βλέπουμε να έρχεται για διαβούλευση ένα πολεοδομικό, ως το μόνο μας μέλημα να είναι πως θα χτίσουμε ΚΑΙ εδώ. Αναγνωρίζουμε ότι αναφέρεται στο σχέδιο και η διαχείριση της αγροτικής γης αλλά και η «ήπια» ανάπτυξη με λιγότερο χτίσιμο βασικά. Θα προτιμούσαμε να μιλούσαμε για χωροταξία.

Η δόμηση εκτός σχεδίου είναι κατά τη γνώμη μας καταστροφική για τις Κυκλάδες. Τα νησιά είναι πάρα πολύ εύθραυστοι τόποι και τους συμπεριφέρεται το κράτος ως απλούς χώρους, σαν οικόπεδα. Οι πεζούλες βρίσκονται στη θέση τους χιλιάδες χρόνια και έχουν μοχθήσει χιλιάδες άνθρωποι για να τις χτίσουν και να τις επιδιορθώσουν αναρίθμητες φορές ως σήμερα. Σε ένα πρωινό μια μπουλντόζα τις καταστρέφει για να χτιστεί ένα «εξοχικάκι» ή και ένα ξενοδοχειάκι. Ακόμα και στις προτάσεις της ομάδας μελετητών και στη σύμφωνη γνώμη του δήμου Σικίνου, «να χτίζονται μικρότερες μονάδες των 20 δωματίων» έχουμε και πάλι μεγάλη καταστροφή στις πεζούλες και τα υπόλοιπα αγροτικά κτίσματα. Στη Σίκινο με τις έντονες κατωφέρειες, δε γίνεται να χτίσεις κτίρια που θα φιλοξενήσουν 20 δωμάτια αν δεν κάνεις τεράστιους εκβραχισμούς. Ας σκεφτούμε ότι όπως βλέπουμε σήμερα σε αντίστοιχες μονάδες, κάθε κτίριο ως ολότητα περιλαμβάνει πέντε δωμάτια και βοηθητικούς χώρους καθώς και αυλές. Άρα το «μικρότερες μονάδες των 20 δωματίων» σημαίνει τέσσερεις τέτοιοι όγκοι, συν αυλές και φυσικά τους κοινόχρηστους χώρους, τις δεξαμενές και τους βόθρους, την οδοποιία και τους χώρους στάθμευσης. Αυτό όλο ακόμα και μέσα σε 8 στρέμματα οικόπεδο, είναι πολλή γη χτισμένη και οι ξερολιθιές θα έχουν πάει περίπατο συν ότι με τις φυτεύσεις για να ομορφύνει το περιβάλλον θα χρειαστεί πολύ νερό.

Αυτό που περιγράφεται παραπάνω η ομάδα προτείνει να μπορεί να αδειοδοτείται σε μια μεγάλη ζώνη, ΠΕΠ2, η οποία είναι στο κέντρο του νησιού. Πρακτικά εκατέρωθεν του δρόμου Αλοπρόνοιας – Χώρας και των άλλων δύο μη χαρακτηρισμένων, αλλά υπαρκτών ασφαλτόδρομων. Μόνο που στον ίδιο χώρο βρίσκεται και η αγροτική γη που υποτίθεται θέλουμε να προστατέψουμε. Πως θα γίνει αυτό αφού τη δίνουμε τη γη να γίνει χώρος χτισίματος ενώ είναι τόπος καλλιέργειας;

Για να χτιστεί κάτι θέλει πρόσβαση με αναγνωρισμένο δρόμο, και στη Σίκινο έχουμε μόνον έναν αναγνωρισμένο δρόμο. Πως έχουν χτιστεί στη Σίκινο αυτά τα υπάρχοντα πέντε σπίτια που δεν έχουν πρόσβαση σε δρόμο καν ή σε αναγνωρισμένο δρόμο; Με τον ίδιο τρόπο που χτίζονται οι Κυκλάδες αυτά τα χρόνια: μια μπουλντόζα ισοπέδωσε ένα μονοπάτι ή άνοιξε δρόμο στο βουνό καταστρέφοντας τα πάντα και έτσι «αυλίστηκε» το οικόπεδο και έχτισαν.

Δεν έχει σημασία αν το ΣτΕ φωνάζει ότι δεν πρέπει να δίνονται άδειες εκτός αν υπάρχουν 15 μέτρα πρόσωπο σε χαρακτηρισμένο δρόμο (συνέντευξη του προέδρου του ΣτΕ στη Καθημερινή). Η πολεοδομία δρα αυτόνομα. Και σε τέτοιο περιβάλλον πάμε να κάνουμε πολεοδομικό που δίνει τη δυνατότητα να χτίσεις στην αγροτική γη απλώς να έχεις μεγαλύτερο «οικόπεδο», τα 4 στρέμματα να γίνουν, 5, 6,7,8. Οι συνενώσεις θα επιτρέπονται; Οι διανοίξεις δρόμων πως ελέγχονται; Εδώ έχουμε δείγματα φεουδαρχισμού ήδη στη Σίκινο με άτομα που έρχονται στο νησί αποκτώντας ιδιοκτησία και φέρονται ως ιδιοκτήτες του νησιού όλου και μάλιστα τυγχάνουν και υποστήριξης εντός του νησιού, ποιος θα μας γλυτώσει από μια εταιρία που θα πάρει πολλά κομμάτια γης 4ων στρεμμάτων και θα φτιάξει ένα τεράστιο κομμάτι όπου νόμιμα θα χτίσει ένα ολόκληρο νέο χωριό;

Το πολεοδομικό προβλέπει στα 12 στρέμματα να χτίζονται μεγάλες εκτάσεις. Με τις κατωφέρειες και τα βράχινα πρανή, μπορεί μια ιδιοκτησία να είναι 12 στρέμματα αλλά η πραγματική καλλιεργήσιμη (άρα και δομίσιμη) γη να είναι 3 στρέμματα. Αν μπορεί να χτίσει κάποιος το 1 στρέμμα δεν είναι σα να έχει χτίσει το 1/3 της έκτασης; Δε θα χτίσει τα βράχια βέβαια, ούτε τους γκρεμούς, αλλά αυτοί οι γκρεμοί θα του εξασφαλίσουν να χτίσει όλη τη διαθέσιμη καλλιεργήσιμη γη. Και όλο αυτό σε ένα κομμάτι γης που «προστατεύεται» και έχει ζητούμενο την «ήπια» ανάπτυξη, με το νέο Πολεοδομικό.

Τι θα απογίνει στα αγροτικά κτίσματα και τις πεζούλες αιώνων; Πως θα πάει ρεύμα στη μονάδα; Ποιος θα μαζεύει τα σκουπίδια και που θα πάνε αφού σήμερα απλώς σταματήσαμε να πετάμε τα σκουπίδια στον γκρεμό και απλώς τα καίμε; ΑΝ θελήσει νερό η μονάδα και υπάρχει μόνο μια δεξαμενή αγροτικού νερού που δεν ξέρουμε καν αν έχει γεμίσει στα 300 κυβικά που χωράει, το νερό δεν θα παρθεί από τους αγρότες γιατί «μη διψάσουν οι επισκέπτες κιόλας». Γιατί τι δεξαμενές θα κάνει μια μονάδα 1000 τμ?

Το πολεοδομικό δεν είναι η απάντηση στα προβλήματα της Σικίνου. Ναι, προσπαθεί να θέσει κανόνες αλλά είναι σα να βάζουμε κανόνες σπίτι μας και έξω να πέφτουν βόμβες παντού σε μια αναρχία γενική. Μια βόμβα να πέσει επάνω στο σπίτι μας, οι κανόνες θα γίνουν συντρίμμια μαζί με το ίδιο το σπίτι.
Η φεουδοποίηση της Ίου μας δείχνει το ότι οι μικροκανόνες δεν αντιστέκονται στο ισχυρό κεφάλαιο. Άρα να βάλουμε κανόνες αλλά να έχουμε και το πλαίσιο το γενικό, το οποίο σήμερα είναι σαθρό. Ισχύουν οι Στρατηγικές Επενδύσεις και με απόφαση υπουργού, όπου καταπατούνται εδάφια του συντάγματος (ιδιωτικές παραλίες, ισοπέδωση κορυφών λόφων κλπ).Ισχύει ακόμα ο χάρτης της ΡΑΕ που έχει τη Σίκινο μαρκαρισμένη με 29 ανεμογεννήτριες βιομηχανικού τύπου. Η Σίκινος πως θα αντισταθεί;

Γιαυτό προτέινουμε να απαγορευτεί στο νησί μας να γίνονται Στρατηγικές Επενδύσεις ρητά, να αφαιρεθούν από τον χάρτη της ΡΑΕ οι βιομηχανικές ανεμογεννήτριες και να γραφτεί ρηχά ότι μόνο φωτοβολταϊκά στη ταράτσα της αφαλάτωσης μπορούν να μπουν για να παράγεται ρεύμα που θα ανακουφίσει το κόστος της ενέργειας της αφαλάτωσης, να απαγορευτούν ρητά οι πισίνες αφού περιγραφούν με λεπτομέρεια ποιες είναι οι πραγματικές «υδατοδεξαμενές» και να μην διανοιχθούν νέοι δρόμοι πάνω στα υπάρχοντα μονοπάτια. Επειδή θα ήταν χρήσιμο να μεγαλώσει, σχετικά και με γιγάντια προσοχή, το οδικό δίκτυο του νησιού, να εξεταστούν περιπτώσεις που μπορεί να γίνει αυτό χωρίς να καταστραφούν ξερολιθιές (δρόμος προς Αγία Τριάδα ή άνοδος από Κάτεργο προς Αγιο Παντελεήμονα κλπ) ή αν αναγκαστικά και για λίγα μέτρα πρέπει να χαλάσουν ξερολιθιές, να υποχρεωθούν οι εργολάβοι να τις επαναφέρουν (δρόμος προς Καυκάρες)
Η δόμηση εκτός σχεδίου έτσι όπως είναι η Σίκινος είναι αδύνατη πρακτικά αφού δεν υπάρχουν δρόμοι γύρω από τη Χώρα και υπάρχει έντονη κατωφέρεια γύρω από τον μοναδικό χαρακτηρισμένο δρόμο του νησιού. Η μόνη διέξοδος της οικιστικής πίεσης είναι να χτιστούν οι ελεύθεροι χώροι στην Αλοπρόνοια και ενδεχομένως να μεγαλώσει εκεί η οικιστική περιοχή. Λέμε όχι στη συζήτηση να επιτραπεί δόμηση έστω και με όριο τα 8 στρέμματα στη περιοχή του ορίζεται ως ΠΕΠ2 στο σχέδιο. ΕΚΕΙ είναι η αγροτική γη και όχι στα νότια του νησιού που είναι απροσπέλαστα εδώ και δεκαετίες. Η επέκταση της Χώρας είναι αδύνατη πρακτικά αφού η οικιστική περιοχή εφάπτεται με τα όρια των προστατευόμενων περιοχών του ΠΔ (ναός Αγ.Στεφάνου στα Νότια, Μεταμόρφωσης Σωτήρος στα Δυτικά, και του γκρεμού στα Βόρεια. Η επέκταση στα Ανατολικά με τις κατωφέρειες που έχει μοιάζει αδύνατη επίσης.
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στα ψηλά του Χωριού όπου βρίσκονται πάρα πολλά αγροτικά κτίσματα σε ερειπώδη κατάσταση, η τύχη των οποίων αν παραμείνουν είναι να γίνουν ένα με το έδαφος και αν δοθούν για χτίσιμο άκριτο να εξαφανιστούν εντελώς.

Όπως έδειξε η μελέτη, η Σίκινος δεν έχει δημόσιους χώρους και στερείται παντελώς υποδομών που θα μπορέσουν να κρατήσουν κόσμο στο νησί τον χειμώνα. Νέοι άνθρωποι που θέλησαν να βρουν χώρο για να στεγάσουν κάποια απασχόλησή τους ή εμπορικό κατάστημα ή και αποθήκη ή παρασκευαστήριο τοπικών προϊόντων, δεν βρήκαν τίποτα και ή ψάχνουν οικία που θα αλλάξει χρήση ή απομακρύνονται από το νησί. Αυτό που χρειάζεται λοιπόν είναι μέσα στον συνεκτικό οικιστικό ιστό της Χώρας να υπάρξει ανάπτυξη με κτίρια στο ύφος του νησιού, που μπορούν να βοηθήσουν στην ίδρυση επιχειρήσεων. Τα σπίτια, τα κτίρια, όλα να είναι μέσα στον οικισμό όπως ήταν πάντα στην ιστορία. Η λύση να δοθεί χώρος περιμετρικά δεν είναι σωστή αφού δεν μιλάμε για χρήσης που προκαλούν φασαρία, πάρα πολλή περισσότερη φασαρία προκαλεί ένα μπαρ μέσα σε ένα οικισμό από μια οικοτεχνία λχ.
Ας δοθούν βοήθειες σε ιδιοκτήτες να μετατρέψουν κάποια γκρέμια σε σπίτια που να δοθούν για στέγαση δημοσίων υπαλλήλων ή για χώρους κοινής χρήσης, όπως μικρή αίθουσα εκδηλώσεων, βιβλιοθήκη – αναγνωστήριο κλπ

Και να υποχρεωθούν όλες οι νέες κατασκευές να έχουν αντίστοιχου όγκου στέρνα με τον κόσμο που θα φιλοξενούν. Στις δε παλιές κατασκευές να υποχρεωθούν οι ιδιοκτήτες να διατηρήσουν τις στέρνες και να τις επαναφέρουν σε χρήση.

Με αυτό τον τρόπο αλλά και με την κατάλληλη πολιτική που δεν θα φέρεται στους τόπους μας ως απλούς χώρους, ως οικόπεδα, η Πολιτεία θα βάλει βάσεις για ανάπτυξη κι όχι αυτό που γίνεται σήμερα που είναι απλώς μεγέθυνση. Μεγαλώνει ο τουριστικός τομέας εις βάρος όλων των άλλων. Και συνεχίζουμε να μην έχουμε περίθαλψη, συνεχίζουν αναλγησίες όπως το να παρακαλούν οι τοπικοί φορείς έναν υπουργό προσωπικά να στείλει ελικόπτερο να πάρει τραυματία και μετά έξι ώρες να έρχεται το ελικόπτερο, συνεχίζουμε να έχουμε ένα νοσοκομείο στη περιφέρειά μας, της Σαντορίνης, το οποίο ουσιαστικά είναι προς ιδιωτικοποίηση άρα το πιο κοντινό νοσοκομείο σε χιλιόμετρα να είναι στο Ηράκλειο Κρήτης και πιο κοντινό σε λογική να είναι της Αθήνας!

Συνεχίζουμε να είμαστε φτωχοί συγγενείς στις μετακινήσεις, να πληρώνουμε εισιτήρια 3 φορές επάνω από όσο κοστίζει η ίδια απόσταση στη ξηρά, να παίρνουμε το Μεταφορικό ισοδύναμο σε 2 χρόνια, να κάνουμε 9 ώρες ταξίδι για τον Πειραιά, να πληρώνουμε 40% πάνω το σούπερμάρκετ και επίσης συνεχίζουμε να μην έχουμε ανακύκλωση στο νησί, να μην έχουμε ελεύθερους και δημόσιους χώρους, ένα πολιτιστικό κέντρο ή δυνατότητα να κάνουμε κάτι πολιτιστικό εκτός καλοκαιριού.

Ο πληθυσμός της Σικίνου, ο πραγματικός, είναι 110 άτομα τέλη Ιανουαρίου, 155 τέλη Νοέμβρη και περίπου 50 μέσα στις γιορτές Χριστουγέννων- Πρωτοχρονιάς. Και βαίνει μειούμενος.

Αυτό που περιγράφουμε παραπάνω δεν λύνεται με περισσότερα καλοκαιρινά σπίτια, και περισσότερο κόσμο τον Ιούλιο και Αύγουστο και περισσότερα αυτοκίνητα και κίνηση και μεγαλύτερη κατανάλωση πόρων.

Λύνεται με προσέλκυση νέου πληθυσμού και αυτό θα μπορούσε να είναι άνθρωποι που θέλουν να καλλιεργήσουν. Μα πρέπει να τους δοθεί η δυνατότητα. Όπως πρέπει να έχεις εξαιρετικό ίντερνετ για να προσκαλέσεις digital nomads, έτσι να έχεις νερό και γη για να φέρεις αγρότες στο νησί, σε έτοιμη γη με εξαιρετική υπεραξία.

Δεν αρκεί να λες ότι δεν θες πισίνες, πρέπει να έχεις και εργαλεία ώστε να μπορείς να αποκτήσεις ένα όραμα ότι θα σταματήσεις τον αργό και βέβαιο θάνατο της Σικίνου. Γιατί αν μείνουμε από ανθρώπους τότε είναι ορθάνοιχτοι οι δρόμοι του επόμενου φεουδάρχη που θα συμπαθήσει το νησί και θα έρθει να το κάνει θεματικό πάρκο που αυτός φαντάζεται. Και το τραγικό θα είναι ότι οι εναπομείναντες κάτοικοι με χαρά θα του πουλήσουν τα χωράφια τους γιατί μέσα στην εγκατάλειψη που ζούμε, μόνο που θα χτιστεί κάτι θα τους μοιάζει με ανάπτυξη. Κι ας βλέπουν τα άλλα νησιά να καταστρέφονται

Η Σίκινος έτυχε να αποκτήσει μια εξειδίκευση, κάτι που ποτέ δεν είχε. Είχαμε ελάχιστες παραλίες, λίγα δωμάτια και μαγαζιά, λίγες επιλογές για εστίαση. Οπότε πώς να συγκριθείς με ένα άλλο, ακόμα και μικρό νησί; Τώρα πλέον είμαστε «οι τελευταίοι αδόμητοι», οι «Κυκλάδες, όπως παλιά». Αποκτήσαμε κάτι στο οποίο ξεχωρίζουμε!
Εκεί πρέπει να πατήσουμε, χωρίς να χαλάσουμε τις εξοχές μας, να αναπτύξουμε τα μονοπάτια μας ώστε να έρχονται άνθρωποι για τουρισμό εμπειρίας που αφήνει και καλά κέρδη, και να έρχονται την άνοιξη και το φθινόπωρο, εκτός σεζόν ώστε να δουλεύουν και περισσότερο σε διάρκεια τα μαγαζιά. Αν τα μονοπάτια γίνουν δρόμοι για να χτιστεί το σύμπαν έστω και με αυστηρότερα όρια, τι θα ζητήσουμε από τον κόσμο; Να περπατά σε χωματόδρομους;

Μη το πετάξουμε στα σκουπίδια στον βωμό του «να πουλήσω κάνα χωράφι» και όποιος το αγοράσει «να χτίσω κάνα δωμάτιο». Θα έχουμε χάσει την «εξειδίκευση» και θα μείνουμε πάλι με τα λίγα, με τα ελάχιστα. Να ήμαστε ένα μεγάλο πάρκινγκ για δύο μήνες και μια ερημιά τους άλλους 10.