ΤΠΣ ΔΗΜΟΥ ΔΙΟΝΥΣΟΥ

Όρια οικισμού Αγίου Στεφάνου στην περιοχή της κεραίας ΕΡΤ

Το 1940 οριοθετήθηκε ο οικισμός του Αγίου Στεφάνου. Σχετικά με την οριοθέτηση θα ήθελα να παραθέσω τα πιο κάτω αποσπάσματα:
1. «Έχομεν την τιμήν να γνωρίσωμεν υμίν ότι η ζώνη της υμετέρας κοινότητας εν ή δύνασθε να χορηγείτε αδείας οικοδομής ορίζεται η περικλειόμενη εντός της ακολούθου περιοχής … οδός Μπάφι μέχρις οικίας Καραβασίλη, οικία Καστρινάκη, οικία Αράπη … ».
(απόσπασμα από το με αρ. πρωτ. 12033/8.6.1940 έγγραφο του Γραφείου Σχεδίου Πόλεως Αττικοβοιωτίας του Υπουργείου Συγκοινωνίας προς την Κοινότητα Οίου Αττικής)
2. «Με το αρ. πρωτ. 12033/8.6.1940 έγγραφο, του Γραφείου Σχεδίου Πόλεως Αττικοβοιωτίας του Υπουργείου Συγκοινωνίας προς την Κοινότητα Οίου Αττικής, δόθηκε η δυνατότητα να χορηγούνται άδειες οικοδομής σε πλήρως καθορισμένη ζώνη η οποία περιγραφόταν αλλά δεν αποτυπωνόταν σε διάγραμμα.
Το έγγραφο αυτό θεωρείται η οριοθέτηση του οικισμού του Αγ. Στεφάνου. Αφού αναφερόταν στο έγγραφο η λέξη «ζώνη», τότε κατά το αρ. 14§3 του ν.δ.17.7/16.8.1923, αυτή «θεωρείται αυτοδικαίως υφισταμένη και έχουσα πλάτος πεντακοσίων μέτρων». Συνεπώς, τα όρια του οικισμού βρίσκονται 500μ. εσωτερικά της ζώνης αυτής. Στην παρ. 4 του ιδίου άρθρου αναφέρεται ότι για τον καθορισμό των ορίων της ζώνης λαμβάνονται υπόψιν τα άκρα της πόλης, όπου υπήρχαν οικοδομές και σε περίπτωση αμφιβολιών πραγματοποιούταν αυτοψία από την αρμόδια τεχνική υπηρεσία του Υπουργείου Συγκοινωνίας. Στην περίπτωση του Αγ. Στεφάνου παρατηρείται ότι τα όρια της ζώνης ταυτίζονται με τα άκρα της πόλης όπου υπήρχαν οικοδομές και ότι από τα όρια της ζώνης καθορίστηκαν τα όρια του οικισμού.»
(απόσπασμα από την εργασία της Μ. Γεωργοπούλου με θέμα «Οικισμοί προϋφιστάμενοι του 1923. Η περίπτωση του Αγίου Στεφάνου, Δήμου Διονύσου Αττικής», Πάτρα, 2015)
3. «Συνεπώς με την πιο πάνω έννοια η με αρ. πρωτ. 12033/8.6.1940 Απόφαση του Γ.Σ.Π.Α.Β. … είναι καθόλα νόμιμη και ισχυρή, αφού εκδόθηκε από το αρμόδιο για το σκοπό αυτό όργανο, βάσει των εξουσιοδοτικών διατάξεων των παρ. 4 και 5 του άρθρου 14 του από 17.7.1923 Ν. Δ/τος και επάγεται όλα τα έννομα αποτελέσματα, αφού δεν προσβλήθηκε με ένσταση ενώπιον του αρμοδίου Υπουργού τους, ανακλήθηκε διοικητικά ή ακυρώθηκε δικαστικά και ούτε κρίθηκε παρεμπιπτόντως του ελέγχου άλλης διοικητικής πράξης μη νόμιμη ή ανίσχυρη.»
(απόσπασμα από την από 05.12.2001 Εισήγηση της Δ/νσης Πολεοδομικού Σχεδιασμού (τμήμα Α’) του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. προς το Κεντρικό ΣΧΟΠ)

Το 1955 το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας (σημερινή ΕΡΤ) εγκατέστησε τη ραδιοφωνική κεραία Μπογιατίου που εκπέμπει στα μεσαία κύματα. Την ίδια χρονιά εκδόθηκε ο Ν. 3188/1955 (ΦΕΚ 95Α/1955) που απαγόρευσε κάθε οικοδομική δραστηριότητα σε ακτίνα 300 m από την κεραία επηρεάζοντας αρκετές ιδιοκτησίες του οικισμού Αγ. Στεφάνου.

Το 1976 με την υπ’ αρ. 30628/2903/28.9.1976 Ν.Α. επανακαθορίστηκαν τα όρια του οικισμού του Αγ. Στεφάνου. Στην περιοχή πλησίον της κεραίας, ως όριο του προϋφισταμένου του 1923 οικισμού καθορίσθηκε τμήμα της κυκλικής οριογραμμής (ακτίνας 300 m) της ζώνης προστασίας του ραδιοφωνικού ιστού ο οποίος εγκαταστάθηκε το 1955!

Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι τα σχετικά σταθερά σημεία της οριοθέτησης του 1940 (… οδός Μπάφι μέχρι οικία Καραβασίλη, οικία Καστρινάκη, οικία Αράπη …) υφίσταντο κατά το έτος 1976 και μεταγενέστερα. Το γεγονός αυτό τεκμηριώνεται από την απεικόνισή τους σε διάγραμμα που συνοδεύει έκθεση πραγματογνωμοσύνης που συντάχθηκε το 1983 (βλέπε Βούλευμα του Εφετείου Αθηνών με αρ. 259/1983).

Θα ήθελα να διατυπώσω τις ακόλουθες παρατηρήσεις:
α. Είναι πέρα από κάθε λογική μια διάταξη απαγόρευσης δόμησης που εκδόθηκε το 1955 να αποτελεί βάση επανακαθορισμού των όριων ενός οικισμού προϋφιστάμενου του 1923.
β. Ιδιοκτησίες εντός του οριοθετημένου οικισμού στην περιοχή της κεραίας ΕΡΤ (για τις οποίες μέχρι το 1955 μπορούσε να εκδοθεί οικ. άδεια) παραμένουν εγκλωβισμένες εδώ και επτά δεκαετίες σε καθεστώς ομηρίας.
γ. Με τον επανακαθορισμό των ορίων του οικισμού καθίσταται δεδομένη/μόνιμη η απαγόρευση δόμησης εντός της ζώνης προστασίας των 300μ. Δηλ. ακόμη και αν η κεραία σταματήσει να λειτουργεί/απομακρυνθεί/μεταβληθούν τα τεχνικά δεδομένα της κλπ, τα οικόπεδα που βρίσκονται εντός της ζώνης θα παραμένουν μη οικοδομήσιμα.

Πρέπει να σημειωθεί ότι το Κεντρικό Σ.Χ.Ο.Π. έχει πάρει θέση επί του θέματος από το 2002:
«Η περιοχή των ειδικών δεσμεύσεων περί την κεραία της ΕΡΤ, η οποία βρίσκεται εντός του ως άνω καθοριζομένου ορίου του οικισμού, θα πρέπει μετά την απομάκρυνση της κεραίας, η οποία ήδη δεν λειτουργεί, να ενταχθεί στο ΓΠΣ και εν συνεχεία να ρυθμιστεί με επέκταση της πολεοδομικής μελέτης.»
(Γνωμοδότηση Κεντρικού Σ.Χ.Ο.Π. με αρ. πράξης 38/27.2.2002 και θέμα «Δήμος Αγ. Στεφάνου Ν. Αττικής. Πολεοδομική μελέτη έγκρισης και επέκτασης του ρυμοτομικού σχεδίου της 1ης πολεοδομικής ενότητας του Δήμου Αγ. Στεφάνου»)

Το προτεινόμενο ΤΠΣ (εφαρμόζοντας την κυκλική οριογραμμή ως όριο πολεοδόμησης) αντί να επιλύει το πρόβλημα:
- προωθεί την διαιώνιση αυτής της αδικίας,
- θέτει ιδιοκτησίες εκτός σχεδίου καθιστώντας τες μη οικοδομήσιμες και
- στερεί από τους πολίτες το συνταγματικό δικαίωμα της ιδιοκτησίας.