Εξαιτίας των πολύ στενών χρονικών περιθωρίων ενημέρωσης και πρόσβασης στην πληροφορία, ανέλαβα ως μελετητής (Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων), να υποβάλω Σχόλιο – Αίτημα στα πλαίσια των διεργασιών διαβούλευσης για την κατάρτιση του νέου Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου του Δήμου Σητείας.
Στις 04.03.2025 ενημερωθήκαμε για την Παρουσίαση των εναλλακτικών προτάσεων στην εκδήλωση της 06.03.2025. Δεν ήταν εφικτό σε μόλις 1,5 ημέρα να οργανώσουμε τις δουλειές μας και να μπορέσουμε να την παρακολουθήσουμε δια ζώσης.
Επίσης ενημερωθήκαμε ότι με το πέρας της ενημερωτικής αυτής εκδήλωσης την 06.03.2025, θα μπορούμε για το χρονικό διάστημα των πέντε ημερών, δηλαδή μέχρι τις 11.03.2025 να υποβάλλουμε ηλεκτρονικά τα σχόλια, τις παρατηρήσεις και τα αιτήματά μας, στην ειδική πλατφόρμα του υπουργείου (https://polsxedia.ypen.gov.gr ). Και πάλι δεν ήταν εφικτό οι διοικήσεις και οι συνεταίροι των Αγροτικών Συνεταιρισμών που θα αναφερθούν παρακάτω, αφενός να ενημερωθούν για τα προτεινόμενα σενάρια και αφετέρου να συντονιστούν, να κάνουν εγγραφή στην παραπάνω ειδική πλατφόρμα και να υποβάλλουν τα σχόλια, τις παρατηρήσεις και τα αιτήματά τους.
Έτσι ανατέθηκε σε εμένα ως μελετητής που σχετίζομαι μελετητικά με αρκετούς από αυτούς τους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς, να συμπυκνώσω και να υποβάλλω το κυριότερο αίτημα τους.
Την παρούσα χρονική στιγμή στο Δήμο Σητείας υφίστανται και ισχύουν τα εξής τέσσερα (4) διαφορετικά ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ:
• ΓΠΣ Σητείας: Αρ. Αποφ. 4420/02.10.2007 Γ.Γ. Περιφέρειας Κρήτης (ΦΕΚ 477/ΑΑΠ/29.10.2007)
• ΣΧΟΟΑΠ Ιτάνου: Αρ. Αποφ. 6995/18.09.2009 Γ.Γ. Περιφέρειας Κρήτης (ΦΕΚ 498/ΑΑΠ/02.10.2009)
• ΣΧΟΟΑΠ Λεύκης: Αρ. Αποφ. 7244/30.09.2009 Γ.Γ. Περιφέρειας Κρήτης (ΦΕΚ 539/ΑΑΠ/21.10.2009) και
• ΣΧΟΟΑΠ Μακρύ Γιαλού: Αρ. Αποφ. 3241/10.09.2012 Γ.Γ. Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης (ΦΕΚ 363/ΑΑΠ/26.11.2012)
Η ισχύς και η μέχρι τώρα εφαρμογή των παραπάνω ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ αντιστρατεύεται την αρχή της ισονομίας. Και αυτό γιατί εδώ και αρκετά χρόνια ισχύουν διαφορετικές προβλέψεις για τις μεταβατικές διατάξεις των μονίμως υφιστάμενων μη συμβατών δραστηριοτήτων, ανάλογα με το που βρίσκονται. Για παράδειγμα είναι διαφορετικές οι προβλέψεις αυτές για δραστηριότητες των Λιθινών και της Χρυσοπηγής και διαφορετικές για δραστηριότητες της Πραισού και των Έξω Μουλιανών, παρόλο που όλοι αυτοί οι οικισμοί ανήκουν στον ίδιο δήμο.
Το επείγον του νέου Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου του Δήμου Σητείας είναι η ενοποίηση αυτών των ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ τα οποία επιπρόσθετα δεν αναθεωρήθηκαν ποτέ όπως προβλέπονταν.
Στους περισσότερους οικισμούς του Δήμου Σητείας εντός των ορίων τους υφίστανται και λειτουργούν ελαιουργεία. Οι προβλέψεις των παραπάνω ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ τα κατατάσσουν στις μη συμβατές δραστηριότητες. Πολλά από τα ελαιουργεία αυτά είναι υφιστάμενα εδώ και εβδομήντα και ογδόντα χρόνια ή και ακόμη περισσότερο!
Οι οικισμοί αυτοί εξελίχτηκαν μέχρι σήμερα με την παρουσία και τη λειτουργία των ελαιουργείων αυτών. Σε μερικούς από αυτούς τους οικισμούς η λειτουργία των ελαιουργείων τους είναι η μόνη δραστηριότητα που καταγράφουν ειδικά κατά την περίοδο Νοεμβρίου – Φεβρουαρίου δηλαδή κατά την ελαιοκομική περίοδο. Τα φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά των οικισμών αυτών και οι καθημερινότητα των κατοίκων τους, συνδέονται με την ύπαρξη και τη λειτουργία των ελαιουργείων τους.
Η συντριπτική πλειοψηφία των ελαιουργείων αυτών είναι συνεταιριστικά. Υπάρχουν όμως και ιδιωτικά. Οι διοικήσεις των συνεταιρισμών αυτών αλλά και οι ιδιοκτήτες των ιδιωτικών θεωρούν αυτήν την πρόβλεψη άστοχη και άδικη και ζητάν τώρα με την κατάρτιση του νέου Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου του Δήμου Σητείας να υπάρξει διόρθωσή της.
Η κατάταξη των ελαιουργείων αυτών στις μη συμβατές δραστηριότητες σύμφωνα με τις προβλεπόμενες εντός των οικισμών χρήσεις δημιουργεί πολλά προβλήματα στις αδειοδοτήσεις τους αλλά και στην ευκολία που μπορούν να πραγματοποιήσουν τους απαιτούμενους την κάθε φορά εκσυγχρονισμούς τους, οι οποίοι υπαγορεύονται από τις προδιαγραφές της εκάστοτε νομοθεσίας αλλά και από την εξέλιξη της τεχνολογίας.
Η ύπαρξη και η λειτουργία των ελαιουργείων αυτών συμβάλλει αποφασιστικά στη διατήρηση του αγροτικού χαρακτήρα των οικισμών αυτών οι οποίοι σημειωτέον βρίσκονται στο Δήμο Σητείας, έναν κατ’ εξοχήν ελαιοπαραγωγικό Δήμο. Εάν εκλείψουν τα μέσα και οι δυνατότητες που βοηθούν τους παραγωγούς να επεξεργαστούν τα προϊόντα τους, ο βαθμιαία μειούμενος πληθυσμών των οικισμών της υπαίθρου, θα μειωθεί ακόμη περισσότερο.
Η πρόβλεψη αυτή των υφιστάμενων ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ έρχεται σε αντίθεση με το στρατηγικό στόχο του Περιφερειακού Χωροταξικού Πλαισίου (ΠΧΠ), για «ανασυγκρότηση του γεωργο-περιβαλλοντικού αγροτο-διατροφικού τομέα, προς την κατεύθυνση ανάπτυξης ενός σύγχρονου προτύπου αγροτικής οικονομίας» (κεφ. Α΄, άρθρο 1, στρατηγικός στόχος 2-ΙΙ).
Οι διοικήσεις και οι συνεταίροι των κάτωθι συνεταιρισμών:
1. Αγροτικός Ελαιοκομικός Συνεταιρισμός Λιθινών
2. Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Χρυσοπηγής
3. Αγροτικός Ελαιουργικό Συνεταιρισμό Πραισού
4. Αγροτικός Ελαιουργικό Συνεταιρισμός Έξω Μουλιανών
5. Αγροτικός Ελαιοκομικός Συνεταιρισμός Ζάκρου
6. Αγροτικός Ελαιοκομικός Συνεταιρισμός Κρυών
7. Αγροτικός Συνεταιρισμός Ρούσσας Εκκλησιάς
8. Αγροτικός Συνεταιρισμός Σκοπής
9. Ελαιουργείο Τσαντάκη Ιωάννη (Οικισμού Λαγκάδας Ιτάνου)
ζητάνε με αφορμή την κατάρτιση του νέου Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου του Δήμου Σητείας να αλλάξει πλέον η πρόβλεψη που καθιστά τα εντός οικισμών ελαιουργεία τους ως ασύμβατες δραστηριότητες.
Ζητάνε να υπάρξει ειδική ρύθμιση και ειδική πρόβλεψη έτσι ώστε τα ελαιουργεία τους θα θεωρούνται πλέον συμβατές δραστηριότητες και να μπορούν να αδειοδοτούνται κανονικά και να μπορούν παρακολουθώντας τις προδιαγραφές της νομοθεσίας και την εξέλιξη της τεχνολογίας, να εκσυγχρονίζονται αναλόγως.
Δηλώνουν επίσης πως σε επόμενη χρονική στιγμή αυτό το αίτημά τους θα κατατεθεί εγγράφως στο Δήμο Σητείας, με κείμενο που θα συνυπογράφεται από όλους αυτούς που αναφέρονται παραπάνω.
Με εκτίμηση
Κυφωνίδης Νίκος