ΤΠΣ ΔΗΜΟΥ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ

ΛΑΠΑΤΟΧΩΡΙΑ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ ΑΜΚΕ

Με αφορμή τη διαβούλευση για την επέκταση του Χωρικού Σχεδίου του Δήμου Καλαβρύτων, το οποίο εκπονείται από ομάδα μελετητικών γραφείων για λογαριασμό του ΤΕΕ, καταθέτουμε μερικούς προβληματισμούς, ιδέες και προτάσεις εκ μέρους της «ΛΑΠΑΤΟΧΩΡΙΑ ΑΜΚΕ».
Επιφυλασσόμαστε, εφόσον υπάρξει κρατικό και μελετητικό ενδιαφέρον, να καταθέσουμε πλήρη φάκελο με επεξεργασμένες προτάσεις και σχέδια που αφορούν όχι μόνο την περιοχή του τέως δήμου Λαπαθών (με 220.000 στρέμματα και 20 οικισμούς) αλλά και τις βασικές υποδομές και ανάγκες του συνόλου του Δήμου Καλαβρύτων.
Θεωρούμε ότι ο συνολικός κεντρικός σχεδιασμός είναι ατεκμηρίωτος, μετέωρος και ανεφάρμοστος για τους εξής λόγους:
• Είναι αντίθετος με τις συνταγματικές επιταγές και την πάγια νομολογία του ΣτΕ, καθώς και τις ευρωπαϊκές αρχές χωρικής οργάνωσης ειδικά για περιοχές του ημιαστικού και αγροτικού χώρου.
• Δεν συμβαδίζει με και δεν λαμβάνει υπόψη τα σύγχρονα μεθοδολογικά εργαλεία του ESPON, της EUROSTAT, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής π.χ. τις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, του Rural Pact για τα ευφυή χωριά, τα πορίσματα του Smart Rural 21, το Μακροπρόθεσμο Όραμα για τις Αγροτικές Περιοχές καθώς και μελέτες και συστάσεις του EU JRC, της ΕΕΑ σχετικά με τη δημογραφική μετάβαση και την κλιματική προσαρμογή.
• Αγνοεί τις ανάλογες καλές πρακτικές του Ευρωπαϊκού χώρου για τις ορεινές, ευάλωτες και ερημούμενες απομακρυσμένες περιοχές, όπως η δική μας και τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης.
• Είναι εντελώς αντιεπιστημονικό να εφαρμόζεται ένα και μοναδικό πρότυπο και μοντέλο σχεδιασμού, καθώς και κάποια παράταιρα σταθερότυπα, για όλους τους δήμους και τις χωρικές ενότητες της χώρας, οι οποίες διαθέτουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και σημαντικές διαφοροποιήσεις μεταξύ τους.
• Σε μια χώρα με τόσες ιδιαιτερότητες, μεγάλες διαφορές και πληθώρα ειδικών προβλημάτων, οι τοπικές ανάγκες καλούνται να αντιμετωπιστούν από μικρούς, ορεινούς, φτωχούς και αδύναμους Δήμους, χωρίς στοιχειώδη στελέχωση.
• Το υποβληθέν σχέδιο-προσχέδιο Καλαβρύτων είναι ελλιπές και δεν πληροί τις απαιτήσεις του νόμου 4759/2020 ούτε της Υπουργικής Απόφασης για τις Τεχνικές Προδιαγραφές Μελετών Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ). Στερείται εμφανώς η πλειοψηφία των βασικών στοιχείων, καθώς και σημαντικά γεωχωρικά, δημογραφικά, στατιστικά, κοινωνικά και οικονομικά δεδομένα. Απουσιάζουν οι κατάλληλοι χάρτες, αεροφωτογραφίες και διαγράμματα, σε ακατανόητο βαθμό, σε ό,τι έχει κοινοποιηθεί.

Η ολόκληρη μελετητική διαδικασία δεν αποδίδει έναν ορθολογικά δομημένο και ιεραρχημένο αποκεντρωτικό χωρικό σχεδιασμό με στόχο την αειφορία και την κάλυψη των αναγκών των μελλοντικών γενεών, παρά το ότι διαφημίζεται ως τέτοιος. Αντίθετα, προβάλλεται μάλλον ως μια ελληνική επινόηση εισπρακτικού χαρακτήρα, χρηματοδοτούμενη με χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης για την κάλυψη συντεχνιακών πελατειακών σχέσεων.

Παρατηρείται ότι οι μελετητικές ομάδες έχουν συγκροτηθεί μονοδιάστατα, αποτελούμενες αποκλειστικά από μηχανικούς, χωρίς συμμετοχή οικονομολόγων, γεωτεχνικών, στατιστικολόγων, περιβαλλοντολόγων, δασολόγων, οικονομικών γεωγράφων, αναπτυξιολόγων και κοινωνιολόγων. Η έλλειψη διεπιστημονικής συμμετοχής και διαβούλευσης οδηγεί σε απώλεια της μεγάλης εικόνας και σε σημαντικό γνωσιακό έλλειμμα, ακόμη και σε άριστα συγκροτημένες ομάδες μελετητών.

Προσχηματικά, επιχειρείται να καλυφθούν τα τρομερά ελλείματα στην εφαρμογή της αποκεντρωτικής πολιτικής σε περιφερειακό, τοπικό χωρικό, πολεοδομικό, χωροταξικό και περιβαλλοντικό σχεδιασμό, μέσα σε ένα διάτρητο και φαύλο καθεστώς πολεοδομικής, κτιριοδομικής και περιβαλλοντικής νομοθεσίας, όπως αποδεικνύεται από τη σωρεία ακυρωτικών αποφάσεων του ΣτΕ (π.χ. ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός και τα πριβέ πολεοδομικά σχέδια τύπου ΕΣΧΕΔΑΣΕ και Ελληνικού).

Η δαπανηρή αυτή πρωτοβουλία αντικατοπτρίζει την τύχη των ΣΧΟΟΑΠ και των υπέρτερων Περιφερειακών Σχεδιασμών της χώρας, τα οποία παραμένουν ουσιαστικά ανεφάρμοστα, διαιωνίζοντας επί περίπου τριάντα χρόνια τις ίδιες αστοχίες και λάθη. Εν προκειμένω, δεν υπάρχει καμία αναφορά ή συσχέτιση με το υφιστάμενο, στα χαρτιά, υπέρτερο Περιφερειακό Χωροταξικό Σχέδιο για τη Δυτική Ελλάδα και τα αντίθετα ειδικά χωροταξικά σχέδια.

Δεν λαμβάνονται υπόψη τα σχέδια αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, τα οποία συνεχώς βρίσκονται σε κύρωση ή σε αναθεώρηση, ούτε συνδέονται με το ειδικό Σχέδιο Ενέργειας και Κλίματος (ΕΣΕΚ) για τις προστατευόμενες περιοχές.

Σκανδαλωδώς δεν αναφέρονται τεκμηριωμένα σενάρια και προβλέψεις σχετικά με την εξέλιξη των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης στην περιοχή μελέτης με βάση τη μεθοδολογία του ΙPCC και τις τρεις κατηγορίες δράσης της συνθήκης του Παρισιού (προσαρμογή, μετριασμός, απώλειες και ζημίες), όπου με κάθε βεβαιότητα η ορεινή περιοχή των Καλαβρύτων θα αντιμετωπίσει μείζονες προκλήσεις τα επόμενα χρόνια.

Δεν έχει τεκμηριωθεί καμία σχετική διαβούλευση σχετικά με τις μελλοντικές κλιματικές προγνώσεις και τα νέα μετεωρολογικά δεδομένα μέσα από αίτημα προς τους ειδικούς επιστημονικούς φορείς όπως το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών ή η ΕΜΥ.

Επιπλέον, αγνοούνται τα εκκρεμή και ανεφάρμοστα Σχέδια Διαχείρισης Υδάτων των Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΛΑΠ) της περιοχής, όπου δεν έχουν καθοριστεί οι όροι προστασίας των υδάτινων πόρων (ποτάμια, υδατορέματα, πηγές) και δεν ονομάζονται οι ποταμοί Λάδωνας, Σελινούντας, Αροάνειος και Μανεσέικο.

Απουσιάζει κάθε ειδική αναφορά στα εντυπωσιακά ορεινά συμπλέγματα των Αροανείων, Ερυμάνθου και Καλιφονιού, καθώς και στη σύνθεση και την προβληματική κατάσταση των δασών και των οικοσυστημάτων της περιοχής. Εν προκειμένω, δεν έχουν πραγματοποιηθεί ούτε στοιχειώδεις ανταλλαγές απόψεων με τον Οργανισμό Φύσης, Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ) και τη τοπική Αναπτυξιακή Αρχή Αχαίας, που διαθέτουν άριστη γνώση της περιοχής, μαζί με τις δασικές υπηρεσίες Αχαίας – Καλαβρύτων.

Δεν υπάρχει καταγραφή και διάκριση μεταξύ μονίμων, εποχικών ή διπλοκατοίκων, ιδιαίτερα σε περιόδους αιχμής.

Στη τουριστική κίνηση αναφέρονται γενικά οι κατηγορίες των ξενοδοχειακών μονάδων, χωρίς να αναφέρονται οι διαθέσιμες κλίνες, οι πληρότητες ή οι επιλογές για ενοικίαση καταλυμάτων μέσω πλατφορμών όπως το Airbnb.

Πέραν τούτων, δεν γίνεται αναφορά στο υφιστάμενο κτηριακό απόθεμα, στα παλαιά και τα νέα κτίρια, ούτε εξετάζονται οι δυνατότητες αξιοποίησης ή αναβάθμισης του υποβαλλόμενου, ερημοποιημένου κτηριακού δυναμικού της περιοχής, δεδομένου ότι σε μεγάλο μέρος οι οικίες, ακόμη και των νέων, παραμένουν ακατοίκητες.

Το ολοκληρωμένο οικοσύστημα, η βιοποικιλότητα, τα δημόσια δάση αλλά και ο εξαιρετικός ιδιωτικός δρυοδάσος της Κάνισκας (ιδιοκτησία του Δήμου Καλαβρύτων) παραμένουν αναξιοποίητα λόγω της πλήρους απουσίας δασοπονίας και των σχετικών μελετών διαχείρισης και αξιοποίησης.

Δεν γίνεται αναφορά στους αρχαιολογικούς χώρους και πόρους της περιοχής, όπως στους Αρχαίους Λουσούς, το Αρχαίο Λεόντιο, τον αρχαίο Κλείτορα, την Ψωφή, τον Μυκηναϊκό οικισμό της Γουμένισας, τον Κλήμα του Παυσανία και τη Παναγιά Πλατανιώτισσα, σε συνδυασμό με τις ιερές Μονές (Αγίων Θεοδώρων Αροανείας, Μακελλαριάς, Αγίου Νικολάου Βλασίας, Ευαγγελιστρίας Δάφνης).

Δεν καταγράφεται το μήκος και η κατάσταση του οδικού δικτύου, ούτε η παρωχημένη ιεράρχησή του, ενώ η γενική κατάσταση του αγροτοδασικού οδικού συστήματος παραμένει επικίνδυνη.

Δεν έχουν καταγραφεί τα ζητήματα των σχολαζουσών γαιών, του κατακερματισμού της αγροτικής γης για το σοβαρότατο ζήτημα πρόσβασης ειδικά των νέων αγροτών και κτηνοτρόφων σε καλλιεργήσιμη γη και βοσκοτόπια. Για το σκοπό αυτό θα πρέπει να προβλεφθούν κίνητρα για την εκμίσθωση αδρανούς αγροτικής γης σε ενεργούς αγρότες στην περιοχή, να διερευνηθεί η ανάγκη αναδασμών, τραπεζών γης και ανταλλαγών όπως υλοποιούνται σε άλλες περιοχές και ευρωπαϊκές περιφέρειες για την αντιμετώπιση του προβλήματος και τη διατήρηση της ενεργού καλλιέργειας και αγροτικής διαχείρισης του τοπίου της περιοχής.

Επιπρόσθετα, παραγνωρίζονται ο κτηνοτροφικός τομέας και ο μοναδικός πυλώνας της Γαλακτοκομικής Ένωσης Καλαβρύτων, ενώ η θλιβερή κατάσταση των σταυλικών εγκαταστάσεων, ο ανύπαρκτος αγροτικός εξηλεκτρισμός και η πλήρης απουσία ενεργειακών κοινοτήτων αποτελούν σημαντικά προβλήματα.

Αγνοείται η ιστορική εθνική οδός Πατρών – Καλαβρύτων, όπου υπάρχουν πλούσιοι φακέλοι, καθώς και οι νευραλγικές διασυνδέσεις, όπως αυτές της Βλασίας – Λεχουρίου, της Μακελλαριάς – Λαπαναγών Ρακίτας και του Πλανητέρου – Φενεού.

Δεν γίνεται αναφορά στο εξαιρετικό εθνικό μονοπάτι Ε 31 που διέρχεται από τη Βλασία, τα Ταξιάρχες και την Πλατανίτσα, ούτε στο διεθνές μονοπάτι Ε 4 Βουραικού Χελμού, όπως επίσης και στο σχεδιαζόμενο μονοπάτι «Παλαιών Πατρών Γερμανού» (από Πάτρα – Λεόντιο, Μακελλαριά – Καλάβρυτα).

Δεν γίνεται αναφορά σε αναπτυξιακά προγράμματα και στους διαθέσιμους οικονομικούς πόρους για την υλοποίηση των παραπάνω σχεδιασμών, παρά μόνο σε μια μικρή αναφορά στο νόμο 4741/2020 που προβλέπει ότι η εν λόγω πρωτοβουλία δεν θα επιφέρει επιπρόσθετο φορτίο στον κρατικό προϋπολογισμό.

Ακόμη, στο στενό πολεοδομικό κομμάτι που αφορά την επέκταση του ασφυκτικού πολεοδομικού πλαισίου του κυρίως οικισμού των Καλαβρύτων, προτείνονται ορθώς οι επεκτάσεις ύπερθεν του κεντρικού οικισμού, ενώ παραλείπεται η κύρια επέκταση προς το βόρειο, δηλαδή προς την πολίχνη, με την αιτιολογία της υποθετικής χάραξης της γραμμής ενός τραίνου προς την Αγία Λαύρα.

Η επέκταση του Σχεδίου Πόλεως στην περιοχή αυτή οφείλει να συνδυαστεί με τη χάραξη και κατασκευή παρακαμπτήριας οδικής αρτηρίας των Καλαβρύτων, με διασύνδεση των οδών Πούντας – Καλαβρύτων, Καλαβρύτων – Πατρών και Καλαβρύτων – Τριπόλεως. Ο χώρος αυτός να σχεδιασθεί για τη δημιουργία ενός μεγάλου πάρκινγκ λεωφορείων και άλλων οχημάτων, με μετεπιβίβαση τύπου PARK AND RIDE.
Η γειτνίαση με το εμπορικό κέντρο ενισχύει τη συνάφεια του σχεδίου πόλεως και τη δημιουργία ενός συνεκτικού αστικού ιστού.
Οι ήδη υψηλές τιμές των ακινήτων εντός του υπάρχοντος σχεδίου σημειώνουν μειωμένη προσφορά και υψηλή ζήτηση, πέραν της μόνιμης κυκλοφοριακής συμφόρησης.

Μία προκλητική πρόταση αποτελεί η αξιοποίηση, λόγω της ισχυρής οικιστικής έλξης του πόλου Καλαβρύτων -Χιονοδρομικού, τουλάχιστον μέσω της οριοθέτησης της περιοχής ως Περιοχής Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης (ΠΟΤΑ).
Ερευνητέα παραμένει επίσης η οικιστική επέκταση στη δυτική πλευρά (προς τη θέση «Καλαβρυτινή») και η επιλογή ζωνών εκτός του πυρήνα ως προστατευόμενες περιοχές παραθεριστικής κατοικίας και κατασκηνωτικών κέντρων.

Υψηλή προτεραιότητα θα πρέπει να δοθεί στην επέκταση του Τόπου Θυσίας και των μνημείων, με ενοποίηση του με το παλαιό νεκροταφείο και ενιαία διαμόρφωση μετά από αρχιτεκτονικό διαγωνισμό. Επιπλέον, θα πρέπει να μελετηθεί η πρόταση του δημάρχου για τη διαμόρφωση στο χώρο του Μνημείου της Επανάστασης του 1821, ώστε να μετατραπεί σε μεγάλο χώρο εκδηλώσεων και συναυλιών.

Επίσης, απαιτείται η χωροθέτηση ενός παραγωγικού, βιοτεχνικού και μεταφορικού πάρκου προς την πλευρά του Σκεπαστού και κατά μήκος της εθνικής οδού Καλαβρύτων – Πατρών.
Όσον αφορά την ανάγκη δημιουργίας κτηνοτροφικών πάρκων, αναφέρεται μόνο ένα πιλοτικό πάρκο της Ένωσης Συνεταιρισμών, χωρίς να προτείνονται, σε συνδυασμό με τον καθορισμό των χρήσεων γης, τουλάχιστον επιπλέον οκτώ πάρκα για τις περιοχές Σουδενά, Σκοτάνη, Λαπατοχώρια, Πάο, Λομποκά, Ποντιάδες, Λαπαναγών και Προφήτη Ηλία – Γκέρμπεσι.

Υπενθυμίζεται η προβλεπόμενη από το Περιφερειακό Χωροταξικό Σχέδιο κατασκευή ενός εναέριου μέσου μεταφοράς (τελεφερίκ) από τα Καλάβρυτα προς το Χιονοδρομικό Κέντρο, το οποίο θα πρόσθετε μεγάλη υπεραξία στον κορυφαίο τουριστικό πόλο και θα ανακουφίζει το κυκλοφοριακό πρόβλημα στον Χελμό.

Με όλες αυτές τις σοβαρές ελλείψεις και χωρίς τα απαραίτητα προαπαιτούμενα, είναι αδύνατο να εκπονηθεί οποιοδήποτε σοβαρό σχέδιο.
Τα προβλήματα των ορεινών και φτωχών περιοχών, όπως του Δήμου Καλαβρύτων και συνολικά της ενδοχώρας, έχουν δομική και διαρθρωτική φύση και δεν περιορίζονται απλώς σε πολεοδομικά ζητήματα.

Το ζωτικότερο πρόβλημα είναι η δημογραφική κατάρρευση, με τη μέση ηλικία των κατοίκων να υπερβαίνει τα 55 έτη και σχεδόν μηδενικούς δείκτες νέων γεννήσεων.

Σε αυτό το ακανθώδες ζήτημα, αγνοείται η εφιαλτική πρόβλεψη για το άμεσο μέλλον, ενώ θα πρέπει να αντιμετωπιστεί ως μείζων ζήτημα πριν εμφανιστούν εικονικά και ψευδεπίγραφα σενάρια των δήθεν μηδενικών, μετριοπαθών ή ισχυρών παρεμβάσεων.

Εν προκειμένω για τον προσδιορισμό των αναγκαίων παρεμβάσεων για τη διαφύλαξη του αναγκαίου και ανεκτού επιπέδου ποιότητας ζωής και της ελκυστικότητας της περιοχής προς τους νέους και τις οικογένειες, θα πρέπει να καταγράφονται λεπτομερώς οι υφιστάμενες κοινωνικές υποδομές και όλες οι υπηρεσίες (υγείας, ιατρική και φαρμακευτική περίθαλψη, δημόσια συγκοινωνία, ταχυδρομείο, τραπεζικές υπηρεσίες, φροντίδα ηλικιωμένων και παιδιών, παιδικοί σταθμοί, κέντρα διημέρευσης, αθλητικές υποδομές και υπηρεσίες),

Να δημιουργηθεί δείκτης χωρικής προσβασιμότητας των κατοίκων της περιοχής σε όλες τις κοινωνικές υπηρεσίες και εξυπηρετήσεις, να εντοπιστούν hotspots όπου η πρόσβαση και προσβασιμότητα είναι ελλιπής και να προταθούν παρεμβάσεις αφενός για την πρόσβαση στις υφιστάμενες υπηρεσίες και αφετέρου για την αποκέντρωση λειτουργιών στους κύριους οικισμούς, ή τη διευκόλυνση της κινητικότητας και της απομακρυσμένης πρόσβασης.

Επιπρόσθετα, με την επελθούσα και επαπειλούμενη πλήρη απερήμωση της πλειοψηφίας των ιστορικών χωριών, ακόμη και των μεγαλύτερων όπως η Αροανεία ή το Λιβάρτζι, διακινδυνεύεται να μετατραπεί ολόκληρη η θρυλική επαρχία των Καλαβρύτων σε ένα ξεκομμένο, χειμερινό χιονοδρομικό κέντρο τύπου «Βασιλίτσας» ή «Καιμακτσαλάν».
Η εποχική και ασύμμετρη προσέλευση αυξανόμενου όγκου ημερήσιων επισκεπτών και τουριστών, μετά τον εκσυγχρονισμό του Χιονοδρομικού Κέντρου, οδηγεί σε υποβάθμιση και συμφόρηση των παρεχόμενων υπηρεσιών.

Η τοπική ανάπτυξη πρέπει να συνδυάζεται με ποιοτική κτηνοτροφία, καλή τυροκομεία, μελισσοκομία και αγροτουριστικές μονάδες.

Ακόμη, πρέπει να αξιοποιηθούν άλλοι αναξιοποίητοι φυσικοί πόροι και τοπία, δημιουργώντας νέους τουριστικούς προορισμούς (π.χ. Εθνικό Πάρκο, το Γεωπάρκο με επέκταση προς το φαράγγι του Σελινούντα και του Γερακοβούνι), καθώς και να αναδειχθούν όλα τα μοναστήρια, το σπήλαιο Λιμνών, το Τριπόταμα του Πλανητέρου και άλλα.

Παράλληλα, θα πρέπει να κηρυχθούν και άλλοι διατηρητέοι οικισμοί, να δημιουργηθούν συνεδριακά κέντρα, αθλητικές υποδομές, πλανητάρια, κολυμβητήρια, αστεροσκοπεία, καθώς και να αξιοποιηθούν περιοχές Natura (π.χ., Εθνικό Πάρκο – περιοχές Natura) και το φαράγγι του Βουραϊκού, της Βραχνής, των Σούβαρδων, καθώς και κατασκηνώσεις στη Ροδέα – Παλαιά Κούτελη, το πάρκο ποδηλατοδρόμων του Πλανητέρου – Φενεού, ο οδοντωτός σιδηρόδρομος και τα περιπατητικά μονοπάτια (Ε4, Ε31).

Όλα αυτά, συνδυασμένα, μπορούν να κατατάξουν συνολικά την επαρχία των Καλαβρύτων στην κορυφή των προορισμών για τέσσερις εποχές το χρόνο.

Η ολοκληρωμένη ανάπτυξη της επαρχίας των Καλαβρύτων μπορεί να ανακόψει τη συνεχιζόμενη τάση φυγής των ήδη ελάχιστων νέων από την περιοχή, δημιουργώντας συνθήκες πολυαπασχόλησης, εναλλακτικής διαμονής και προσέλκυσης νέων κατοίκων μέσω νέων ευκαιριών απασχόλησης, αύξησης του βιοτικού επιπέδου και δημιουργίας ευκαιριών πέραν της χειμερινής τουριστικής περιόδου.

Αναγκαία είναι επίσης η βελτίωση της προσβασιμότητας προς τα αστικά κέντρα της Πάτρας και της Αθήνας, κυρίως μέσω της νέας χάραξης και κατασκευής σήραγγας στην οδό Πούντας – Καλαβρύτων, με στόχο σοβαρή βελτίωση της διασύνδεσης Πατρών – Καλαβρύτων, έργο που εκκρεμεί εδώ και περίπου 40 χρόνια.

Εάν παρασχεθούν απαραίτητα επενδυτικά κίνητρα και υλοποιηθούν επιλεγμένες δημόσιες επενδύσεις, ο Δήμος Καλαβρύτων, μέσω νέων επιχειρηματικών δράσεων και με τη βελτίωση των υποδομών
Σε συνδυασμό με τη γειτνίαση με τη θάλασσα στο Κορινθιακό κόλπο, θα καταστεί πόλος έλξης για μόνιμη ή περιοδική διαμονή, ιδιαίτερα για νέους εργαζόμενους ψηφιακούς νομάδες που επιθυμούν να ζήσουν με πιο ανθρωποκεντρικό και βιώσιμο τρόπο, μακριά από τα αστικά κέντρα, συμβάλλοντας έτσι στην αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος.

Η ανάπτυξη και η δυναμική προοπτική της περιοχής επιβάλλουν μέτρα, καθώς και ένα ευρύτερο πολεοδομικό σχεδιασμό και προγραμματισμό υποδομών ώστε να καλύπτονται οι μελλοντικές ανάγκες της πόλης για πολλά έτη.

Στο πλαίσιο αυτό, ο σχεδιασμός θα πρέπει να προβλέπει χώρους αναψυχής, τουριστικών υπηρεσιών και τη δημιουργία Ειδικών Τουριστικών Ζωνών (ΕΤΖ) σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, όπου επιτρέπεται κατ’ εξαίρεση η πολεοδομική ανάπτυξη για τουριστικούς σκοπούς.

Οι επεκτάσεις αυτές πρέπει να συμφωνούν με τις προβλεπόμενες κατευθύνσεις των τοπικών χωροταξικών και πολεοδομικών σχεδίων, καθώς και με το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό, τηρώντας τις αρχές του βιώσιμου σχεδιασμού χωρίς σπατάλη γης και διασφαλίζοντας το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον.

Τέλος, επισύρεται το ερώτημα εάν απαιτούνται νέα τουριστικά καταλύματα όλων των κατηγοριών και τύπων – τουριστικές κατοικίες, συγκροτήματα κατοικιών προς ενοικίαση, οργανωμένα τουριστικά χωριά και θεματικά τουριστικά πάρκα – ή εάν θα πρέπει να συνδυαστούν με την αποκατάσταση και ενεργειακή αναβάθμιση του υπάρχοντος παραμελημένου κτηριακού αποθέματος στα γειτονικά χωριά.

Εν κατακλείδι, είναι απαραίτητη μια σαφής χωροθέτηση των περιοχών για εστίαση, αναψυχή και διάθεση τοπικών προϊόντων (π.χ. περιοχές θεματικού τουρισμού, ορειβατικά και περιπατητικά μονοπάτια, γήπεδα αθλοπαιδιών, πισίνες, γήπεδα τένις και άλλες αθλητικές εγκαταστάσεις, πάρκα περιπέτειας, αγροτουρισμός, οικοτουρισμός και οικολογικές φάρμες).

Επιπλέον, οι υποδομές μεταφορών και υποστήριξης τουριστών πρέπει να ενισχυθούν με δημόσια ηλεκτρικά λεωφορεία (Mini-Bus), σταθμούς φόρτισης και ενοικίασης ηλεκτρικών οχημάτων (ποδηλάτων, αυτοκινήτων κ.λπ.), καθώς και με τουριστικά λεωφορεία και γραφεία τουριστικών υπηρεσιών, ξεναγήσεων και ταξιδιών.

Τέλος, προτείνεται η ενσωμάτωση αρχών της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για το Τοπίο, η αξιοποίηση της σχετικής μελέτης της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας για τα τοπία της περιοχής και η ανάδειξη των 125 σημείων ενδιαφέροντος και των 18 διαδρομών, όπως καταγράφηκαν και προτάθηκαν στο πρόγραμμα PATH της ΠΕΔ Δυτικής Ελλάδας,
Να υλοποιηθεί η επέκταση του δικτύου πεζοδρόμων ασφαλών πεζοπορικών διαδρομών και ποδηλατοδρόμων με στόχο την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής, τη βελτίωση του τουριστικού προϊόντος και την προσέλκυση νέων επισκεπτών όλες τις εποχές.

Οι αποφάσεις που θα ληφθούν σήμερα καθορίζουν το μέλλον του Δήμου μας και την ποιότητα ζωής των επόμενων γενεών.
Η πρόοδος απαιτεί όραμα, καλά μελετημένα προγράμματα, ρεαλιστικά σχέδια και επαρκείς πόρους που συμβάλλουν στην τοπική ανάπτυξη και επιβίωση.

Με απλά πολεοδομικά σχέδια επί χάρτη, νεφελώδεις ιδέες, σενάρια χωρίς ουσία και δίχως επαρκείς πόρους, καμία προοπτική δεν μπορεί να υπάρξει για το μοναδικό αυτό τόπο.