ΤΠΣ ΔΗΜΟΥ ΖΑΧΑΡΩΣ

Συμπληρωματικές προτάσεις σεναρίων

1.Εισαγωγή
Αρχικά σας ευχαριστούμε για την προσπάθεια που καταβάλετε για την ανάλυση της περιοχής μας και των προβλημάτων που αντιμετωπίζει. Έπειτα πάλι σας ευχαριστούμε για τα σενάρια που προτείνετε και με το παρόν παρακαλούμε όπως συμπεριλάβετε στην μελέτη σας και τα ακόλουθα.
Ο Δήμος μας απαρτίζεται από δύο κυρίως τμήματα τα οποία γεωγραφικά ορίζονται ως το ορεινό και το πεδινό.
Στη συνέχεια ακολουθεί η ενότητα που αφορά σκέψεις και ιδέες για την τόνωση του ορεινού τμήματος του δήμου μας.
Ενώ έπειτα παρουσιάζεται το πεδινό τμήμα το οποίο επιμερίζεται σε εκτός σχεδίου τμήμα, σε εντός ορίων οικισμών και σε αναπτυξιακά ζητήματα της περιοχής.

2. Ορεινοί οικισμοί
Ξεκινώντας από τις ορεινές περιοχές μπορεί κάποιος να εντοπίσει 3 κύριους υποπυρηνες αυτού του όγκου.
Ο πρώτος αφορά την Νέα Φιγαλεία με τα χωριά έως την αρχαία Φιγαλεία. Οι πετρόχτιστοι αυτοί οικισμοί γειτνιάζουν με το ναό του Επικούριου Απόλλωνα ο οποίος χτίστηκε από τους αρχαίους Φιγαλείς και ο οποίος δεν βρίσκεται στα διοικητικά όρια ούτε του Δήμου μας ούτε του νομού μας.
Μάλιστα το πρώτο αναγνωρισμένο ως μνημείο Παγκόσμιας κληρονομιάς από την ΟΥΝΕΣΚΟ στην Ελλάδα δεν έχει τύχει της απαραίτητου προσοχής αλλά και της δεουσας προβολής. Παρακαλούμε όπως γίνει η διασύνδεση του με τους οικισμούς στη Δημοτική ενότητα της Νέας Φιγαλείας αλλά και με την απείρου κάλλους και φυσικής ομορφιάς ποταμό Νέδα.
Η προστασία και ανάδειξη τόσο του φυσικού όσο και του πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί το 24ο άρθρο του ελληνικού Συντάγματος και εξασφαλίζει τις αρχές της αειφορίας για ένα πιο βιώσιμο μέλλον.
Στο πλαίσιο αυτό η προσπάθεια σας να γεφυρώσετε τους ορεινούς οικισμούς μέσω του άξονα Μίνθη - Νέα Φιγαλεία τοποθετώντας στο επίκεντρο τους τον επίσημα αναγνωρισμένο παραδοσιακό οικισμό των Ταξιαρχών αποτελεί κίνηση προς την ορθή κατεύθυνση.
Μάλιστα ο οικισμός των Ταξιαρχών μαζί με αυτόν του Λεπρεου αποτελούν σημαίνουσας και ιδιαίτερης σημασίας και θα πρέπει να τύχουν περεταιρω προσοχής λαμβάνοντας υπόψη της αρχαιολογικής αλλά και φυσιολατρικής σημασίας τους.
Σημαντικός παράγοντας που θα κρίνει τον βαθμό επιτυχίας του σχεδιασμού στις περιοχές αυτές αποτελεί η παροχή κινήτρων αλλά και η βελτίωση του οδικού άξονα που οδηγεί από το Λέπρεο στους Ταξιάρχες και από εκεί προς τα υπόλοιπα χωριά του Δήμου.
Η επικοινωνία αυτή και η ύπαρξη οδών με κατάλληλο εύρος οδοστρώματος θα πρέπει να αποτελούν τον πλέον σημαίνοντα και πρωταρχικής σημασίας άξονα σχεδιασμού ειδικά για την πολύπαθη περιοχή ύστερα δε και από τις καταστροφικές φωτιές του 2007.
Στο σημείο αυτό κρίνεται σκόπιμη η περιγραφή του 3ου οικιστικού ιστού του ορεινού όγκου που περιγράφεται από τα χωριά μας που βρίσκονται στα βόρεια του Δήμου μας. Αν μη τι άλλο ο σχεδιασμός και η υλοποίηση του Επαρχιακού οδικού άξονα που περνά από την Αρτέμιδα θα πρέπει να είναι στις άμεσες προτεραιότητες ως ο ελάχιστος φόρος τιμής και σεβασμού στην μνήμη των θυμάτων του 2007.
Έπειτα θα πρέπει να οριστούν κάποιοι ή κάποιος από τους ανωτέρω οικισμούς ως κέντρα με ένα πιθανό κριτήριο να αποτελεί ο πληθυσμός. Ως ένας τέτοιος οικισμός είναι αυτός του Ξηροχωριου ο οποίος είναι 3ος σε πληθυσμό οικισμός με 445 κατοίκους μετά την Ζαχάρω 3173 και το Γιαννιτσοχώρι 503.
Ο ορισμός ενός κεντρικού οικισμού ή η διασύνδεση αυτών των γεωγραφικά πιο βόρειων οικισμών σκοπό έχει την εκμετάλλευση και προώθηση του φυσικού (Καϊάφας, δασικές εκτάσεις,) με το πολιτιστικό (αρχαία Σαμία, ΑΙΠΥ), τον θρησκευτικό τουρισμό (Ναός Παναγίας στην Σμέρνα) με την εκμετάλλευση των υποδομών και του αποθέματος των κτιριακών εγκαταστάσεων των χωριών αυτών (κοινοτικά γραφεία, παλιά σχολεία, κηφη Σμέρνας, κοινόχρηστοι χώροι πλατειών, οδικό δίκτυο μεταξύ οικισμών, διασύνδεση μονοπατιών).
Μάλιστα στον οικισμό της Αρτέμιδας υπάρχει βιολογικός καθαρισμός και θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο σύνδεσης άλλων οικισμών μεσω βαρυτικών αγωγών ή χρήση καταθλιπτικών με την κατασκευή αντλιοστασιων όπου απαιτείται και εφόσον το κόστος δεν είναι απαγορευτικό.
Στο σημείο αυτό είναι κρίσιμο να γίνει αναφορά στην έλλειψη της για την χωροθέτηση μονάδων βιολογικού καθαρισμού εξαιτίας του ανάγλυφου και της γεωμορφολογίας της περιοχής μας.
Οι προς εξέταση περιοχές του ορεινού όγκου του δήμου μας αντιμετωπίζουν πρόβλημα λόγω τωμ έντονων υψομετρικών διαφόρων, της έλλειψης των απαραίτητων κονδυλίων τόσο για την αγορά γης όσο και για την υλοποίηση των εγκαταστάσεων. Μάλιστα το πρόβλημα οξύνεται λόγω της έλλειψης πολεοδομικού σχεδιασμού δηλαδή έλλειψης μέριμνας χώρων στους οποίους θα μπορούν να εγκατασταθούν μονάδες επεξεργασίας των λυμάτων.
Μάλιστα λόγω των ισχυουσών πολεοδομικών διατάξεων η χωροθέτηση μπορεί να γίνει μόνο εκτός ορίων οικισμών και θα πρέπει να ακολουθεί ένα αυστηρό πλαίσιο προκειμένου να είναι δυνατή η έκδοση βεβαίωσης χωροθέτησης και λειτουργίας.
Σε συνδυασμό με την δυσπιστία των τοπικών κοινωνιών που δεν επιθυμούν την λειτουργία τέτοιων μονάδων πλησίον τους είναι δυνατόν μελέτες να σταματήσουν επ αόριστον κατά το στάδιο της αδειοδότησης τους με το αντίκτυπο στο περιβάλλον, την κοινωνία και την οικονομια να είναι ανυπολόγιστο.
Η ίδια δυσκολία αντιμετωπίζεται κατά αναλογία και στις πεδινές εκτάσεις του δήμου μας με μεγαλο μέρος των παραλιακών οικισμών να μην στέλνουν τα λύματα σε εγκαταστάσεις βιολογικών καθαρισμών. Το πρόβλημα στις περιοχές αυτές, οι οποίες σε μεγάλο βαθμό αποτελούν περιοχες ενταγμένες στο δίκτυο νατουρα 2000, οξύνεται σε μεγάλο βαθμό από την ασάφεια της πολεοδομικής νομοθεσίας και του πλαισίου των χρήσεων γης αλλά και για λόγους διαχείρισης που θα αναλυθούν στη συνέχεια στην ενότητα των παραλιακών οικισμών.
Επιπλέον τόσο στους ορεινούς όσο και στους παραλιακούς οικισμούς θα πρέπει να γίνει έρευνα και εντοπισμός οχλουσων επιχειρήσεων και δραστηριοτήτων και να διερευνηθεί η δυνατότητα χωροθέτησης πλησίον τους ζωνών αντίστοιχης χρήσης γης.
Επιστρέφοντας ξανά στους ορεινούς οικισμούς ίσως το σημαντικότερο στοιχείο που θα πρέπει να ληφθεί υπόψη για τους οικισμούς αυτούς είναι η προσπάθεια να αποτραπεί η περαιτέρω συρρίκνωση τους. Οι καταστροφικές φωτιές του 2007 και οι ολέθριες συνέπειες τους οδήγησαν τον τόπο σε μια διαρκή καθοδική πορεία η οποία κατά την δεκαετία 2001 - 2011 αποτυπώνεται σε μείωση της τάξης του 35%. Η μείωση αυτή συγκρίνεται μόνο με αυτήν του όμορου Δήμου Ανδρίτσαινας - Κρεστένων που επίσης επλήγη από τις φωτιές. Ενώ σε σχέση με άλλους δήμους της Ηλείας οι οποίοι πληθυσμιακά μειώθηκαν ελάχιστα ή κάποιοι αύξησαν τους πληθυσμούς τους η διαφορά και η κοινωνική ανισότητα που προκάλεσαν οι πυρκαγιές αποτυπώνονται τόσο σε περιβαλλοντικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο.
Μάλιστα κατά αντιστοιχία του μέτρου προώθησης κινήτρων ενεργειακής αναβάθμισης που προτείνεται για τις οικίες του σχεδίου της ΜΟΜΑ θα πρέπει να διερευνηθεί ένα αντίστοιχου χαρακτήρα μέτρο για όλους τους οικισμούς του Δήμου μας.
Αρκετες δημοτικές κοινότητες του Δήμου μας με ευρωπαϊκή οδηγία ( ο αριθμός δημοσίευσης της μας διαφεύγει εκ του παρόντος) έχουν οριστεί ως ορεινές και δυσπρόσιτες περιοχές και οι οποίες τυγχάνει να λαμβάνουν επιπλέον μοριοδοτηση σε χρηματοδοτικά προγράμματα.
Καλό θα ήταν λοιπόν το οποίο μέτρο προώθησης ενεργειών ή κινητρων αξιοποίησης κτιρίων να εφαρμοστεί σε όλο το εύρος του δήμου μας.
Αριθμητικά αυτή η γενική προώθηση έναντι της δικής σας επιλεκτικής προώθησης δεν έχει μεγάλη διαφορά ως απόλυτο νούμερο. Στην πράξη όμως μπορεί να δώσει την δυνατότητα προώθησης ενεργειών σε μονάδες σε όλο το εύρος του μικρού μας δήμου.
Μάλιστα σε αρκετές περιπτώσεις αποτελεί και θέμα δημόσιας ασφάλειας και υγείας η εξεύρεση πόρων για την αγορά και την αποκατάσταση παλιών κτιρίων.
Με δεδομένη την οικονομική κρίση, την εγκατάλειψη των οικισμών και τον κατακερματισμό της ιδιοκτησίας λόγω μεγάλου αριθμού κληρονόμων πρακτικά υπάρχει ένας σημαντικός αριθμός (αν όχι η πλειοψηφία αυτων) εγκαταλελειμμένων κτιρίων και κελυφών που μένουν ανενεργά και αφημένα στην φθορά από τον χρόνο.
Αποτέλεσμα των παραπάνω δημιουργούνται τεράστια ζητήματα υγείας και ασφάλειας. Καθώς αυτοί οι αφημένοι χώροι αποτελούν εστίες μόλυνσης αλλά και η μεγάλη φθορά που φέρει το κέλυφος τους τα καθιστά επικίνδυνα για την ασφάλεια των διερχομένων.
Ως ακόμα δυσμενεστερη συνθήκη προστιθέμενη στα παραπάνω έρχεται να προστεθεί η νομοθεσία που διέπει το καθεστώς προστασίας αυτων των κτιρίων και την απαίτηση για σχετική αδειοδότηση από τις αρμόδιες υπηρεσίες (αρχαιολογία, νεωτέρων μνημείων, αρχιτεκτονική επιτροπή, πολεοδομία κτλ).
Η παραπάνω διαδικασία είναι εκτός από χρονοβόρα και κοστοβορα καθώς απαιτούνται διαρκείς μελέτες οι οποίες θα ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των αρμόδιων υπηρεσιών.
Στη σημερινή οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα είναι δύσκολη έως αδυνατη η συνεννόηση και ο συντονισμός όλων αυτών των ενεργειών και των κονδυλίων που απαιτούνται.
Ο πολεοδομικός σχεδιασμός που επιχειρείται να υλοποιήσετε με την παρούσα διαδικασία θα πρέπει να ενσωματώσει και να συμπεριλάβει διαδικασίες παροχής κινήτρων για την οργάνωση του ιδιωτικού τομέα και την ανάπτυξη συνεργασιών με τον δημόσιο τομέα.
Στην περίπτωση των άδειων και κλειστών κτιρίων είναι αναγκαία η προώθηση σχημάτων διοίκησης και οργάνωσης φορέων διαχείρισης σε επίπεδο οικισμού και δήμου ώστε με την βοήθεια και την διασύνδεση τους με χρηματοδοτικα προγράμματα να μοριοδοτουνται για την γρήγορη απαλλοτρίωση και εκμετάλλευση των κτιρίων αυτών.
Το παρόν μέτρο θα μπορούσε να δράσει ως μέτρο παροχής κινήτρων στην περιοχή καθώς τα ανενεργά αυτά κελύφη θα μπορούν να δίδονται είτε για ενοικίαση σε κατοίκους είτε για προσωρινή διαμονή σε επισκέπτες.
Η οργάνωση της όλης διαδικασίας θα πρέπει να γίνει από την σύμπραξη ιδιωτικού και δημόσιου τομέα ώστε να δημιουργηθεί ένας κεντρικός φορέας διαχείρισης αποτελούμενος από επαγγελματιες διαφορετικών κλάδων και ειδικοτήτων.
Ο φορέας αυτός θα αποτελείται ενδεικτικά από ειδικότητες μηχανικών, συμβολαιογράφων, δικηγόρων, οικονομολόγων και οποια άλλη ειδικότητα κρίνεται αναγκαία.
Στόχος του φορέα θα είναι η αξιοποίηση των υποδομών δημοσίων και ιδιωτικών , η εκπόνηση μελετών και μαστερ πλαν αξιοποίησης αυτών με απώτερο στόχο την βιώσιμη ανάπτυξη του τόπου.
Ο φορέας αυτός που θα αποτελεί σύμπραξη ιδιωτικού και δημόσιου τομέα θα μπορούσε να είναι στα πλαίσια αναπτυξιακών οργανισμών αλλά με αποκλειστική ευθύνη την εκπόνηση μελετων και την εξειδίκευση στην αξιοποίηση της γης.
Παράλληλα ως μέτρο στήριξης θα μπορούσε να αναζητηθεί η οικειοθελής ανταλλαγή εκτάσεων αγροτικής γης χωρίς φορολογία και με μικρός κόστος μεταβίβασης. Κατά αναλογία του φαινομένου της κατάτμησης ενός κτιρίου σε πολλούς ιδιοκτήτες, εμφανίζεται στην περιοχή μας αντίστοιχα και η κατάτμηση της αγροτικής γης.
Δηλαδή λόγω του διαμοιρασμού ενός ή περισσοτέρων αγροτεμαχίων σε 2,3 ή και περισσότερους κληρονόμους παρατηρούνται πολλές μικρές καλλιέργιες η μια μακριά από την άλλη. Το συγκεκριμένο φαινόμενο αυξάνει το κόστος καλλιέργειας τόσο κατά το στάδιο της φροντίδας και της καθημερινής ενασχόλησης ενός αγρότη με τα αγροτεμάχια του όσο και κατά το στάδιο της συγκομιδής των καρπών.
Οι αποστάσεις και οι μετακινήσεις από την μια εγκατάσταση στην άλλη προκαλεί νεκρά χρονικά διαστήματα απαραίτητα για την μεταφορά προσωπικού και εξοπλισμού που καθυστερούν, δυσκολεύουν και τελικά αποθαρρύνουν την παραγωγική διαδικασία καθηστωντας την ασύμφορη.
Ειδικα στον τόπο μας με μονοκαλλιέργειες ελιές όταν χρειάζεται να ανταγωνιστούμε ισπανικές καλλιέργειες σε πεδινά εδάφη και μονοκόμματες εκμεταλλεύσεις έναντι των δικών μας διάσπαρτων σε πολλά σημεία και επικλινή εδάφη είναι μαθηματικά βέβαιη η εγκατάλειψη των καλλιεργειών.
Έτσι λοιπόν συντονισμένα προτεινεται η σύσταση φορέα διαχείρισης των καλλιεργειών. Ρόλος του φορέα θα είναι η διευθέτηση των απαραίτητων ενεργειών για την ανταλλαγή εκμεταλλεύσεων και η διερεύνηση προώθησης της γνώσης για ορθότερη διαχείριση των φυσικών πόρων και των καλλιεργητικών μεθόδων.
Δηλαδή κατά αντιστοιχία με γειτονικές περιοχές της Μεσσηνίας όπου αγροτικοί συνεταιρισμοί διαχειρίζονται από κοινού τα έξοδα άρδευσης από μια πηγή άρδευσης μπορεί αντίστοιχα η δουλειά του φορέα να είναι αυτή η προώθηση ανάπτυξης τέτοιων σχημάτων με κινητρα και στην περιοχή μας.
Συνοψίζοντας τα παραπάνω, η ανάδειξη των 3 ενοτήτων του ορεινού όγκου όπως αυτοί παρουσιάζονται με τις προτεινόμενες επεμβάσεις τόσο σε επίπεδο διασύνδεσης με μεγαλύτερα αστικά κέντρα, με φυσιολατρικά και αρχαιολογικά μνημεία αλλά και μεταξύ τους θα πρέπει να είναι μείζονος σημασίας στην κατάρτιση του σχεδιασμού.
Έπειτα η ανάδειξη και η εκμετάλλευση του κτιριακού αποθέματος των περιοχών τόσο των δημοτικών κτιρίων και πλατειών όσο και η προώθηση επανάχρησης εγκαταλελειμμένων κτιρίων θα πρέπει να επιδοτουνται και να ληφθούν υπόψη και να ευρεθούν τα κατάλληλα μέτρα στήριξης του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα.
Ακόμη η μετάβαση μας σε ένα πιο βιώσιμο μέλλον υποχρεωτικά επιτάσσει να ληφθούν υπόψη κατά τον παρόντα σχεδιασμό χώροι εγκαταστάσης κατ’ ελάχιστον περιβαλλοντικών υποδομών.
Εάν οι παραπάνω ενέργειες γίνουν συντονισμένα από επιστημονικό προσωπικό το οποίο θα καθοδηγεί τους ενδιαφερόμενους τότε οι αρχές της αειφόρου ανάπτυξης θα είναι πιο εύκολο να εμφυσήθουν στον ντόπιο πληθυσμό με την προσέλκυση νέων θέσεων εργασίας και την πρόβλεψη για ακόμα περισσότερες.

3. Πεδινοί οικισμοί
Στη συνέχεια ακολουθεί ανάλυση σχετικά με τις μεγαλύτερες δυσκολίες που έχει να αντιμετωπίσει ο σχεδιασμός του παραλιακού μετώπου του Δήμου μας.
Ένα μέτωπο το οποίο είναι περίπου 18 χιλιόμετρα και στο σύνολο του έχει δεσμευμένες εκτάσεις γης πολεοδομικά τόσο από Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου από το έτος 1993, όσο και από το 2000 με την ίδρυση του δικτύου νατουρα 2000, όσο και με την οριοθέτηση των περιοχών νατουρα 2000 το έτος 2011,το ΠΔ 391/Δ/2018 και τις απάτητες παραλίες.
Παρακαλούμε όπως και σε συνεργασία με την μελετητική ομάδα για την ειδική περιβαλλοντική μελέτη που εκπονείται αυτό τον καιρό στα πλαίσια έκδοσης του προεδρικού διατάγματος για το σχέδιο διαχείρισης της περιοχής μας να λάβετε υπόψη σας τα εξής.
Πρώτον να οριστούν τα είδη που πρέπει και χρήζουν προστασίας στην περιοχή μας ώστε επιστημονικά και τεκμηριωμένα να μπορούμε να τα προστατεύσουμε.
Δεύτερον άμεση χρηματοδότηση του τόπου μας για δράσεις ενημέρωσης, για δράσεις προστασίας, για δράσεις μετρήσεων μεγεθών όπως η ρύπανση και τα είδη προστασίας δηλαδή χρηματοδότηση για δράσεις επιστημονικού και περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος.
Τρίτον να λάβετε υπόψη σας τον άνθρωπο ως μέλος της προστασίας της φύσης. Επιταγή της ευρωπαϊκής Ένωσης δεν είναι η απλή θεσμοθέτηση περιοριστικών όρων και απαγορευτικών διατάξεων στις ανθρώπινες δραστηριότητες αλλά η ταυτόχρονη συνύπαρξη περιβάλλοντος και ανθρώπου. Ώστε να εξασφαλίζονται οι αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης δηλαδή της ανάπτυξης που λαμβάνει υπόψη της την ταυτόχρονη ανάπτυξη περιβάλλοντος, κοινωνίας και οικονομίας.
Η εφαρμογή απλά δεσμευτικών μέτρων το μόνο που αποδεδειγμένα επιτυγχάνει είναι να επιφέρει αρνητικά αποτελέσματα σύμφωνα με την διεθνή βιβλιογραφία.
Πάνω στο πλαίσιο των τριών αυτών κατευθυνσεων ακολουθεί μια ανάλυση που σκοπό έχει την παροχή μιας επιπρόσθετης οπτικής στο δύσκολο έργο του σχεδιασμού που έχετε να κάνετε.
Αρχικα η αναγνώριση και η ποσοτικοποίηση του προστατευόμενου αντικειμένου βοηθά στην προστασία και ανάδειξη του. Η άγνοια για το τι υπάρχει δεν επιτρέπει σε κάποιον να γνωρίζει αν έστω η μικρότερη όχληση αποτελεί κίνδυνο για την υγεία και την ασφάλεια κάποιου είδους.
Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι εύλογα, αρχικά πως μετράμε τι υπάρχει, πως συνεχίζουμε να το μετράμε και πως το βελτιώνουμε.
Απαντώντας στο πρώτο ερώτημα που αφορά το πώς μετράμε κάτι εδώ χρειάζεται να αναφέρουμε την πρώτη περιβαλλοντική μελέτη στην οποία στηρίχθηκε το ΠΔ του Κυπαρισσιακού για την οποία η πλειοψηφία της τοπικής κοινωνίας δηλώνει άγνοια. Σίγουρα υπάρχει μερίδιο ατομικής ευθύνης για την συγκεκριμένη άγνοια αλλά υπάρχει και ευθύνη φορέων που μέχρι και σήμερα δεν έχουν προχωρησει επαρκώς σε ενέργειες για την ανάδειξη και πληροφόρηση επί της περιβαλλοντικής αυτής μελέτης.
Συνεπώς ανακύπτει το ερώτημα αν οι νέοι μελετητές της ειδικής περιβαλλοντικής μελέτης θα κάνουν νέα μελέτη; Αν όχι τότε μήπως πρέπει να προβλεφθεί από τον σχεδιασμό σας ή ίδρυση ενός φορέα και η εγκατάσταση του τοπικά σε κάποιο νέο ή υφιστάμενο κτίριο;
Ο φορέας αυτός ίσως θα έπρεπε να έχει έδρα την περιοχή και να χρηματοδοτείται από το ΥΠΕΝ μέσω του πράσινου ταμείου κατ’ ελάχιστον, να έχει προσωπικό και να αναλαμβάνει δράσεις.
Δράσεις ενημέρωσης, δράσεις ευαισθητοποίησης, δράσεις μετρήσεων των δεικτών για το περιβάλλον, να συντασσει μελέτες αποκατάστασης και να λαμβάνει μέτρα αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής στην περιοχή.
Τον ρόλο αυτό θα έπρεπε να διαδραματίζει ο ΟΦΥΠΕΚΑ ο οποίος με νόμους του ελληνικού κράτους χρηματοδοτείται και έχει την αρμοδιότητα υλοποίησης τους παρα ταύτα έως και σήμερα δεν έχει υποπέσει στην αντίληψη της κοινής γνώμης ο ρόλος του, τουλάχιστον όχι για την περιοχή μας.
Έπειτα επειδή το μοντέλο αυτό δεν φαίνεται πως λειτουργεί παρακαλούμε όπως συσταθεί νέος φορέας σε τοπικό επίπεδο ο οποίος θα έχει έδρα σε κάποιο κτίριο, θα έχει προσωπικό και θα αναλαμβάνει δράσεις.

3.1 Εκτός σχεδίου δόμηση
Στο σύνολο τους οι πεδινές εκτάσεις του δήμου μας είναι δεσμευμένες εδώ και πολλά χρόνια από αυστηρά περιοριστικά μέτρα ενάντια στην εκτός σχεδίου δόμηση με χρήση την κατοικία.
Γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στην χρήση κατοικία καθώς η χρήση ξενοδοχείου αντιμετωπίζεται με ευνοϊκότερους όρους γενικά στην ελληνική πολεοδομική νομοθεσία αλλά και ειδικά στους όρους του προεδρικού διατάγματος.
Ως ευνοϊκά νοείται το γεγονός πως σε 20 στρέμματα μπορεί κάποιος να χτίσει μόνο 200(186) τμ κατοικία ενώ μπορεί να κάνει ξενοδοχείο με 120 κλίνες.
Οι 120 κλίνες σε μια εκδοχή όπου η κάθε κλίνη κατά παραδοχή είναι 10 τμ τότε θα μπορούν να χτιστούν τα 1200 τμ.
Αυτή η ανισορροπία απαντάται και στο νομό για τις επιχειρήσεις με πρόσωπο σε παραλίες ακόμα και σε αυτές με καθεστώς προστασίας νατουρα. Πιο συγκεκριμένα ακόμα και αν η παραλία είναι εντός της περιοχής νατουρα 2000 είναι επιτρεπτό από το νόμο 2971/2001 που αναφέρεται μεταξύ άλλων για τις παραχωρήσεις αιγιαλού και παραλίας και με τον οποίο επιτρέπεται ανεξάρτητα από την έκταση να έχουν όσο είναι το πρόσωπο τους παραχώρηση επί του αιγιαλού και της παραλίας χωρίς ανώτατο όριο.
Ενδεικτικά όλες οι παραχωρήσεις μπορεί να έχουν 500τμ ενώ επιχειρήσεις με πρόσωπο στην παραλία μπορούν να έχουν πολλά στρέμματα που να τα χρησιμοποιούν για την ανάπτυξη ομπρελοκαθισματων. Σημειωτέον πως αυτό ισχύει σε όλη την Ελλάδα.
Μια πιθανή εξήγηση για το τι μπορεί να είχε λάβει υπόψη του ο νομοθέτης είναι πως οι οργανωμένοι φορείς που, όπως τα ξενοδοχεία, μπορεί λόγω των απαιτούμενων αδειοδοτήσεων προκειμένου να αποκτήσουν άδεια λειτουργίας να έχουν συγκεντρώσει έναν μεγάλο αριθμό μελετών και αδειοδοτήσεων και άρα αυτό να συνεπάγεται πως θα αντιμετωπίσουν με καλύτερους όρους το περιβάλλον έναντι ενός τρίτου που λαμβάνει μια απλή άδεια παραχώρησης αιγιαλού.
Όλα τα παραπάνω αναφέρονται γιατί η εκτός σχεδίου δόμηση στην περιοχή της Ζαχάρως είτε πρόκειται για υπό μελέτη περιοχές πολεοδόμησης είτε για αμιγώς εκτός σχεδίου περιοχές αποτελεί τροχοπέδη στην διαχείριση των υποδομών που αναπτύσσονται στις περιοχές αυτές και είναι κατά κύριο λόγο περιοχές κατοικίας.
Με το παρόν προτείνεται η σύσταση φορέων διαχείρισης με στόχο την συγκέντρωση εκτάσεων άνω των 10 ή 20 στρεμμάτων με την παροχή των αντίστοιχων κινήτρων. Οι φορείς αυτοί στόχο έχουν να λειτουργούν στα αντίστοιχα πρότυπα μικρών ξενοδοχειακών μονάδων και με αδειοδοτήσεις από τις αρμόδιες αρχές να διεκδικήσουν με όρους σύμφωνους με την επιστήμη την προστασία του περιβάλλοντος.
Προκειμένου ο συλλογισμός αυτός να γίνει πιο κατανοητός λάβετε υπόψη πως 5 γεωτεμαχια εκτός σχεδίου με 4 στρεμματα έκταση το καθένα δεν έχουν σήμερα την δυνατότητα από μόνα τους να χτίσουν ούτε μια πέργκολα για την προστασία του αυτοκινήτου τους.
Με το προτεινόμενο μέτρο έχει συγκεντρωθεί σε ένα γεωτεμαχιο ( επιμερισμένο στα πρότυπα της κάθετης ιδιοκτησίας ) συνολική δόμηση περίπου 5*200= 1000 τμ η οποία συνεχίζει να υπολείπεται σε δόμηση περίπου 200τμ αν χτιζόταν σε τουριστικές κατοικίες.
Γιατί όμως κάποιος να ήθελε να συμμετάσχει σε αυτούς τους συνεταιρισμούς γεωτεμαχιων; Λόγω της κλιματικής αλλαγής οι κοινωνικές και οικονομικές αδικίες οξύνονται. Με το παρόν και ισχύον καθεστώς αν επιχειρηθει η διατήρηση του μέτρου της αρτιότητας των 20 στρεμμάτων σε μια κατακερματισμένη περιοχή έτσι άκριτα τότε ελλοχεύουν μεγάλοι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι που μπορεί να υποβαθμίσουν ακόμη περισσότερο το περιβάλλον.
Πρώτον οι εκτός σχεδίου οικισμοί όπως αυτός του Αγίου Νικολάου ο οποίος περιλαμβάνει, την περιοχή του προ του 1923 οικισμού του Αγίου Νικολάου πλησίον του αναγνωρισμένου Δημοτικού οδικού άξονα που περνά από την εκκλησία, το Πλατανούλι, το Αμμούλι και τον παραθεριστικό οικισμό του Αγίου Νικολάου θα συνεχίσουν να είναι απροστάτευτοι έναντι στην κλιματική κρίση για τα επόμενα 30 χρόνια.
Ο αρχικός σχεδιασμός και η προσπάθεια οριοθέτησης του οικισμού που είχε φτάσει προς δημοσίευση σε ΦΕΚ από τον νομάρχη δεν ολοκληρώθηκαν.
Οι ελπίδες της περιοχής αναπτερώθηκαν με το προς εκπόνηση ΣΧΟΟΑΠ των προηγούμενων δεκαετιών το οποίο όμως έμεινε ημιτελές αφήνοντας σε αοριστία και ασάφεια το πολεοδομικό καθεστώς.
Σήμερα λοιπόν εάν αποφασιστεί να αφεθεί εκτός πολεοδομικής ρύθμισης ο εν λόγω οικισμός τότε κινδυνεύουμε στο μέλλον να χαρίσουμε στις μελλοντικές γενιές μια περιβαλλοντική βόμβα η οποία δεν θα έχει σχέδιο και τρόπο αντιμετώπισης.
Τότε θα είμαστε όλοι επίορκοι που για μια λωρίδα γης μήκους 400 μέτρων με αυθαίρετα κτίσματα αγνοήθηκε με το παρόν σχέδιο η εξεύρεση λύσης.
Δυστυχώς οι κανόνες της επιστήμης δεν μας επιτρέπουν να αφεθουμε στη θεωρητική προσέγγιση πως επιβάλλοντας περιορισμό στην δόμηση η δόμηση θα εξαλειφθεί. Πράγματι με τα υφιστάμενα μέτρα που έχουν παρθεί δεν επιτρέπεται η κατασκευή νέων κτισμάτων. Πρέπει όμως να διερευνηθεί το τι σημαίνει η διατήρηση των ήδη υφιστάμενων.
Αρχικα όλες αυτές οι κατοικίες δεν είναι συνδεδεμένες με το δίκτυο ακάθαρτων που οδηγούν στον βιολογικό καθαρισμό.
Ούτε όμως μπορούν εύκολα να συνδεθούν με αυτό.
Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να διερευνηθούν δύο σενάρια. Το πρώτο που αφορά άμεσα στην πολεοδόμηση του οικισμού αυτού ώστε να μπορεί να υλοποιηθεί ο απαραίτητος σχεδιασμός των υποδομών.
Οι υποδομές αυτές δεν αφορούν μόνο σε λύματα τα οποία δεν μπορούν να διαχειριστούν.
Αφορούν επίσης στην διευθέτηση των ομβρίων υδάτων που εξαιτίας της γεωμορφολογίας της περιοχής παρατηρούνται οι ακόλουθοι κίνδυνοι πλημμυρισμού περιοχών.
Αρχικα οι περιοχές μεταξύ Καϊάφα και ζαχαρέικης γρανας βρίσκονται σε αρκετά σημεία πιο κάτω από την στάθμη της θάλασσας και καταλήγουν στον Καϊάφα.
Ο Καϊάφας έχει δύο εξόδους, η πρώτη προς την θάλασσα μέσω της Μπούκας και η δεύτερη προς το Κάτω Σαμικό. Το κόστος συντήρησης αντλιοστασίου στο Κάτω Σαμικό το επιφορτίζεται ομορος Δήμος ενώ ο καθαρισμός και η διάνοιξη του διαύλου της Μπούκας για να γίνουν απαιτούν την οριοθέτηση της γραμμής αιγιαλού και παραλίας στο σημείο.
Ο καθαρισμός στο συγκεκριμένο σημείο ενώ προβλέπεται από το ΦΕΚ 391/δ/2018 δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί γιατί εκκρεμεί ακόμα η προαναφερόμενη οριοθέτηση.
Συνεπώς ο πλημμυρισμος των οικισμών της Ζαχάρως, του Κάτω Ξηροχωριου, της Παναγίας Νεοχωρίου, του Νεοχωρίου, του Αγίου Νικολάου αλλά και περιοχών εκτός σχεδίου είναι ιδιαίτερα πιθανός και το πρόβλημα γίνεται τεράστιο σε μια ξαφνική νεροποντή όπως παρόμοιες έζησε ο Δήμος μας με τις κηρύξεις σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης τόσο το 2019 όσο και το 2024.
Η δεύτερη ζώνη έντονου κινδύνου πλημμυρισμού αφορα στην περιοχή μεταξύ της ζαχαρέικης γρανας και του ποταμού ακίδα. Οι περιοχές αυτές που περιλαμβάνουν κατοικίες και καλλιέργειες μπορεί υψομετρικά να βρίσκονται χαμηλότερα από την στάθμη του πυθμένα της γρανας.
Μάλιστα στις μεγάλες νεροποντές παρατηρούνται πλημμύρες γιατί υδραυλακες απορροής των ομβρίων έχουν παρανομως αποκλειστεί και επιχωθει. Το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα σημαντικό καθώς η ίδια η περιοχή της πόλης της Ζαχάρως πλησίον του Κλειστού γυμναστηρίου αντιμετωπίζει προβλήματα πλημμυρισμού σε μήκος έως την θάλασσα.
Η προτεινόμενη δημιουργία μικρών συνασπισμών ιδιοκτησιών στόχο θα έχει να παρέχει την δυνατότητα καλύτερης διαχείρισης στην επίλυση τέτοιων ζητημάτων.
Με δεδομένη την κλιματική αλλαγή η ενίσχυση συνασπισμών πολιτών στα προτυπα clueters επιχειρησει να αντιμετωπίσει κινδύνους αναγκάζοντας κατά κάποιον τρόπο τους ιδιώτες να δράσουν.
Σημερα κάποιος ιδιώτης δεν έχει κίνητρο να ανοίξει αυτο το μικρό ιδιωτικό ρέμα απορροής των ομβρίων υδάτων. Ούτε όμως και το δημόσιο μπορεί με γρήγορες διαδικασίες να διάθεση πόρους για μελέτες οριοθέτησης και απαλλοτριώσεις και επιπλέον γραφειοκρατία.
Οι παρούσες διαδικασίες είναι δεδομένο πως χρειάζονται κατ ελάχιστον μια 8ετια για να υλοποιηθούν και οι δήμοι δεν έχουν τους πόρους αλλά και την συνεχή βούληση να το φέρουν εις πέρας.
Αν όμως δοθεί κίνητρο στους πολίτες προκειμένου να διατηρήσουν τις κατοικίες τους να είναι υποχρεωμένοι να υλοποιήσουν κάποιες περιβαλλοντικές ενέργειες.
Πλέον οι εκτάσεις της εκτός σχεδίου δόμησης ή μιας νέας προτεινόμενης εντός ορίων οικισμού ζώνης θα μπορούσε να έχει χρήση κατοικίας με όρους δόμησης ξενοδοχειακών μονάδων εφόσον διοικούνται από φορείς διαχείρισης.
Η μετάβαση μας στην εποχή της πράσινης ατζέντας του 2030 όπου σε λιγότερο από 5 χρόνια οι κάτοικοι αυτών των περιοχών της Ζαχάρως θα καλούνται να αναβαθμίσουν ενεργειακά τις οικίες τους λόγω των επιταγών της ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία θα είναι νόμος στην Ελλάδα θα φέρει σε τέλμα την περιοχή.
Οι κάτοικοι αυτής της περιοχής εάν οι μελέτες, για την ενεργειακή αναβάθμιση των οικιών τους, προτείνουν αλλαγή εσωτερικών διαρρυθμίσεων και μηχανολογικού εξοπλισμού τότε θα είναι απαραίτητη η έκδοση άδειας μικρής κλίμακας η οποία για να εκδοθεί προύποθετει σήμερα 20 στρεμματα για αυτές τις περιοχές.
Παράλληλα οι περιοχές αυτές λόγω έλλειψης του απαραίτητου πολεοδομικού σχεδιασμού αλλά και της αδυναμίας χωροθέτησης εργασιών κοινής ωφέλειας αποτελούν για το μέλλον υγειονομικές βόμβες.
Μάλιστα κάποιες περιοχές εξ αυτών λόγω μορφολογίας και εξαιτίας του ότι βρίσκονται σε πεδινές εκτάσεις με μικρές κλίσεις κοντά στον υδροφόρο ορίζοντα δεν έχουν την δυνατότητα να αναπτύξουν σύστημα βιολογικού καθαρισμού.
Πάνω σε αυτό το πλαίσιο προστίθεται εμβόλιμα στο σημείο αυτό η ανάγκη τόσο στους οικισμούς του Αγίου Νικολάου όσο και σε άλλους παραλιακούς οικισμούς ή και στις προτεινόμενες ομοσπονδίες η εγκατάσταση μικρών κόμπακτ βιολογικών καθαρισμών.
Οι μικρές μονάδες θα πρέπει να επιδοτούνται εφόσον αυτό είναι εφικτό και το επαναχρησιμοποιούμενο θα χρησιμοποιείται για το πότισμα καλλιεργειών και κήπων.
Μια ακόμα λειτουργία που θα μπορεί να εφαρμοστεί είναι σε επίπεδο δημοτικής Κοινότητας η ανάπτυξη μονάδων κομποστοποιητων. Οι σύγχρονες μέθοδοι διαχείρισης των αποβλήτων έχουν απορρίψει τους οικιακούς κομποστοποιητες καθώς η χρήση τους απαιτεί εξειδικευμένες λύσεις και υπηρεσίες που στα πλαίσια των απλών πολιτών δεν μπορούν να υλοποιηθούν.
Για τον λόγο αυτό προτείνεται η πρόβλεψη χώρων ή να συμπεριληφθούν χρήσεις που να επιτρέπουν πράσινα σημεία και δομές περιβαλλοντικής διαχείρισης. Ώστε να μπορούν να αναπτυχθούν μονάδες για κλαδοτεμαχιστες, κομποστοποιητες και άλλες μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων για την ενίσχυση της ανακύκλωσης.
Αφού η δημιουργία ενός μόνο μεγάλου κέντρου για την επεξεργασία απορριμμάτων και ανακύκλωσης δημιουργεί ζητήματα υψηλού περιβαλλοντικού αποτυπωματος. Ενδεικτικά η ανάγκη να διανυθεί μεγάλη απόσταση για την εναπόθεση των απορριμμάτων αυξάνει τις εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα. Ενώ αν επιχειρηθεί η εκβιομηχάνιση σε μεγάλες μονάδες τότε χάνονται πιθανές θέσεις εργασίας τόσο για ανειδίκευτο προσωπικό όσο και για επιστήμονες που θα μπορούν να παρακολουθούν τις δομές αυτές.
Η πρόβλεψη για τέτοιες περιβαλλοντικές δομές σε μεγάλο εύρος του δήμου ανοίγει την δυνατότητα εισροής νέων θέσεων εργασίας ενισχυτικά με τις δομές που αναφέρατε πως σχεδιάζει ο Δήμος.
Δηλαδή οι μονάδες βιολογικών καθαρισμών χρειάζονται για να λειτουργήσουν εξειδικευμένο και άρτια καταρτισμένο προσωπικό. Ειδάλλως είτε θα υπολειτουργούν είτε δεν θα λειτουργούν. Ο Δήμος Ζαχάρως δεν φαίνεται πως έχει την επάρκεια συντήρησης τους αφου δεν διαθέτει κατ ελάχιστον ούτε χημικο μηχανικό ούτε όμως και έναν ηλεκτρολόγο.
Θα μπορούσε να μεριμνήσει για την πρόσληψη αυτών των ειδικοτήτων αλλά παράλληλα με την ύπαρξη μονάδων περιβαλλοντικής δραστηριότητας αυτόματα γίνεται πόλος έλξης για εργασία από τον ιδιωτικό τομέα.
Αυτές οι περιβαλλοντικές υποδομές χρηστικά αναμένεται να καλύψουν πληθώρα αναγκών διαχείρισης απορριμμάτων που αποτελούν τεράστιο πρόβλημα για την περιοχή.
Σε διάσπαρτα μέρη του Δήμου οι κάτοικοι συνήθιζαν να απορρίπτουν ανεξέλεγκτα διάφορα ογκώδη αντικείμενα και φυτική ύλη.
Ύστερα και από το νέο νόμο για τα ακαθάριστα οικόπεδα ο όγκος των φυτικών υπολειμμάτων είναι μη διαχείρισιμος από τον Δήμο και οι δομές αυτές αναμένεται να δώσουν λύσεις τόσο με την πρόσληψη νέων ατόμων όσο και με την αποδέσμευση προσωπικού και πόρων από τους δήμους σε άλλα έργα κοινής ωφέλειας.
Η παραπάνω πρόταση για διαχείριση της εκτός σχεδίου περιοχής έρχεται ως απόρροια της αδυναμίας με τον παρόντα σχεδιασμό σας να προτείνεται κάποια μέτρα για την περιοχή του Αγίου Νικολάου.
Παρακαλούμε όπως λάβετε σοβαρά υπόψη σας τα ανωτέρω καθώς η περιοχή αυτή είναι ευάλωτη σε πολλούς τομείς της διαχείρισης του περιβάλλοντος.
Μάλιστα το ΠΔ για τον Κυπαρισσιακό Κόλπο αναφέρει πως αναστέλλονται όλες οι οικοδομικές εργασίες στην περιοχή του Αγίου Νικολάου. Ως δήλωση η συγκεκριμένη πρόταση αποτελεί μια ουδέτερη στάση η οποία αν παραμείνει ή αν καταλήξει στην απαγόρευση προς το δυσμενές θα οδηγήσει μαθηματικά σε περιβαλλοντική υποβάθμιση της περιοχής.
Για τον λόγο αυτό παραπάνω προτείνεται η πολεοδόμηση της περιοχής και ο ορισμός σχεδίου διαχείρισης με την θέσπιση οργανωμένων ομάδων πολιτών.

3.2 εντός σχεδίου και εντός οικισμού περιοχές
Στην παρούσα ενότητα γίνεται αναφορά σε όλους τους παραλιακούς οικισμούς του Δήμου Ζαχάρως.
Αρχικα η θέσπιση ζωνών για χρήσεις περιβαλλοντικών δομών, βιολογικών εγκαταστάσεων, βιομηχανικών μονάδων, αναψυχής, προώθησης και εκμετάλλευσης δημοτικών υποδομών είναι μερικές μόνο από τις χρήσεις που χρειάζεται να εντοπιστούν εντός των οικισμών για μια μετάβαση σε πιο βιώσιμη εποχή.
Έπειτα παρακαλούμε όπως λάβετε υπόψη την χαμηλή οικοδομησιμοτητα στην περιοχή και μην οδηγηθειτε μονομερώς σε καταργήσεις ζωνών.
Στη συνέχεια στον οικισμό της Ζαχάρως συμφωνουμε σε όσα καταθέτετε ως προτάσεις και παρακαλούμε επίσης όπως προτείνεται την επαναφορά του σχεδίου πόλης της Ζαχάρως το οποίο έχει εκπέσει στο ΣτΕ γιατί δεν είχε γίνει υπολογισμός της εισφοράς σε γη και σε χρήμα. Διερευνηστε αν είναι δυνατόν στην μελέτη σας το ενδεχόμενο να προτείνεται ή να υλοποιήσετε τον υπολογισμό αυτής της εισφοράς σε γη και σε χρήμα. Στην περίπτωση της Ζαχάρως δεν αποτελεί επέκταση των ορίων οικισμού αλλά ένα τροχοπέδη στην καθημερινότητα και την ζωή των πολιτών.
Οι κάτοικοι αστικών περιοχών εντός της Ζαχάρως μπορεί να έχουν αγοράσει το 1990 ακίνητο ως εντός σχεδίου και να πληρώνουν φόρο ως εντός σχεδίου ενώ λόγω της απόφασης του ΣτΕ 1993 σήμερα θεωρείται ως εκτός σχεδίου.
Μάλιστα λόγω της αδυναμίας του Δήμου να συμμετάσχει σε διαβούλευση για το ΠΔ προστασίας του Κυπαρισσιακού κόλπου όπως ρητά αναφέρεται στην αρχή του διατάγματος δεν λήφθηκαν έως και σήμερα μέτρα για να μην εισαχθούν εντός της πόλης της Ζαχάρως οι περιορισμοί της εκτός σχεδίου δόμησης των 20 στρεμμάτων.
Έτσι κάποιος ο οποίος βρίσκεται 3 χιλιόμετρα από την ακτή της Ζαχάρως δηλαδή την περιοχή ωοτοκίας της χελώνας και ενώ παρεμβάλλονται μεταξυ του οικοπέδου και της ακτής περιοχές εντός σχεδίου το γεωτεμαχιο αυτό πολεοδομικά θεωρείται ως εκτός σχεδίου με 20 στρεμματα αρτιότητα.
Εντός της περιοχής της δημοτικής κοινότητας Ζαχάρως διερευνηστε το ενδεχόμενο ύπαρξης περιφερειακού δρόμου όπως προβλεπόταν από το ΓΠΣ του 1987 ώστε να μπορεί εάν αυτό θέλει και η κοινωνία να υλοποιηθεί μια τέτοια ενέργεια.
Στα υπόλοιπα για τις εντός οικισμού περιοχές παρακαλούμε όπως λάβετε υπόψη σας την αναβάθμιση και αστική ανάπλαση του οικισμού του Μπισχινοκαμπου - Πανοράματος ο οποίος μάλιστα ενώ έχει ΦΕΚ οριοθέτησης δεν έχει εξαιρεθεί της συμπερίληψης του από το ΦΕΚ 391/δ/2018. Επιπλέον για τον οικισμό αυτόν όπως και των Κάτω Ταξιαρχών αλλά και του Θολου δεν εντοπίζεται αν υπάρχει πρόβλεψη για εγκαταστάσεις βιολογικού καθαρισμού ή και περιβαλλοντικών υποδομών.

3.3 Αναπτυξιακά ζητήματα
Τα αναπτυξιακά ζητήματα που τίθενται για τις παραλιακές περιοχές του δήμου μας αφορούν στην διασύνδεση των χρήσεων τουρισμού με αυτές για την προστασία του περιβάλλοντος.
Οι ανωτέρω χρήσεις αν και εκ πρώτης όψεως είναι ίσως αντικρουόμενες δεν σημαίνει πως δεν μπορούν να συνδυαστούν.
Ο τρόπος με τον οποίο θα συγκεραστουν αφορά αντικείμενο μελετών και της επιστήμης και σίγουρα δεν μπορεί να γίνεται μονομερής αφορισμός του ενός έναντι του άλλου.
Είναι κατανοητή διαχρονικα η πολιτική βούληση να εκτοπιστεί μεγάλο μέρος του περιβαλλοντικού αποθέματος προστασίας του νόμου Ηλείας προς την περιοχή της Ζαχάρως γεγονός που εκκινεί από το 1993 και ανά δεκαετία επισφραγίζεται χωρίς όρους και με επιπλέον πιο δυσμενείς δεσμεύσεις.
Αντίστοιχα εντός του Κυπαρισσιακού κόλπου βρίσεται η Κυπαρισσία η οποία αν και βρίσκεται πολύ πιο κοντά στην περιοχή του Αγιαννακη μεταξύ ρεμάτων Νέδας και Μπραζερη έχει καταστήματα πάνω στο κύμα.
Όμως και ο Δήμος Πύργου έχει μια ακτογραμμή 30 χιλιόμετρα από τον Αλφειό έως το Κατάκολο που βρίσκονται πάλι εντός του Κυπαρισσιακού κόλπου και μεγάλο μέρος της επί χιλιομέτρων είναι κτισμένη. Τουλάχιστον τα 20 χιλιόμετρα είναι χτισμένα έναντι των 400 μέτρων της περιοχής των αυθαίρετων του Αγίου Νικολάου της Ζαχάρως και δεν έχουν καμία περιβαλλοντική δέσμευση.
Αντίστοιχα ο οικισμός της Κουρούτας στην Αμαλιάδα στον κόλπο του Χελωνιτου απέναντι ακριβώς από την Ζάκυνθο και την περιοχή ωοτοκίας των χελωνών καρέτα καρέτα δεν έχει καμία απολύτως περιβαλλοντική δέσμευση.
Στην Ζαχάρω από την άλλη δεσμεύεται όλο το παραλιακό μέτωπο και σε όλη την Δημοτική ενότητα της Ζαχάρως και της όμορης του Κακόβατου οι δεσμεύσεις φθάνουν έως 3 χιλιόμετρα από την ακτογραμμή.
Σε συνέχεια των παραπάνω δεν αιτουμαστε την καταστροφή του περιβάλλοντος. Αιτουμαστε και παρακαλούμε για ισονομία και διατήρηση του περιβάλλοντος με όρους που να είναι φιλικοί και προς τον άνθρωπο.
Ο τόπος μας ύστερα από τις φωτιές υπεστησε μεγάλες καταστροφές στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον.
Σήμερα καλουμαστε με μηδενικό σχεδιασμό, με μηδενικά περιβαλλοντικά κίνητρα, με μηδενική παροχή κινήτρων να ζήσουμε εις βάρος των εαυτών μας καταλήγοντας μάλιστα να προξενουμε άθελά μας μεγαλύτερη περιβαλλοντική όχληση ως απόρροια των πολιτικών απραξίας των τελευταίων δεκαετιών.
Προσπαθούμε να κατανοήσουμε γιατί η τόσο όμορφη περιοχή της λίμνης του Καϊάφα αν και μέχρι πρόσφατα ήταν ενταγμένη σε πρόγραμμα χρηματοδότησης απενταχθηκε παρόλο που έχει έτοιμη ΑΕΠΟ και μελέτες για τον εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων της.
Επίσης το κτίριο του παραθιν αν και έχει άδεια οικοδομής παραμένει μαζί με τις εγκαταστάσεις του κάμπινγκ ανενεργο.
Δημόσια κτήματα τα οποία βρίσκονται εκτός προστατευόμενων περιοχών αλλά εντός ζώνης αγροτικού τοπίου και θα μπορούσαν υπό προϋποθέσεις να χρησιμοποιηθούν έστω για ήπιες μορφές τουρισμού δεν δείχνουν να αξιοποιούνται.
Η νέα ειδική περιβαλλοντική μελέτη που θα έρθει θα δώσει κάποια διέξοδο στους ανθρώπους να μπορούν να συνυπάρξουν με την φύση;
Αν όχι και αν επιπλέον η νέα ειδική περιβαλλοντική μελέτη μαζί με τα ΤΠΣ επιφέρουν ακόμα πιο δυσμενή μέτρα και την ανάγκη για πολυδαιδαλες και πολυέξοδες διαδικασίες για τους ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς μήπως τότε θα έπρεπε αντί για μελέτη πολεοδόμησης της περιοχής να μιλάμε για υποχρεωτικη απαλλοτρίωση όλου του παραλιακού μετώπου του Δήμου και την ανακήρυξη σε δημόσιο και διεθνές περιβαλλοντικό πάρκο αναφοράς ;
Εάν προφανώς κάτι τέτοιο δεν είναι δυνατόν παρακαλούμε όπως συμπεριλάβετε τον άνθρωπο στον σχεδιασμό αας.
Γιατί το φυσικό περιβάλλον ως κοινωνία αποδεδειγμένα το έχουμε προστατεύσει όλα αυτά τα χρονια. Εξαιρουμένων των αυθαίρετων στην παραλία της Ζαχάρως σε πρόσωπο 400 μέτρων δεν υπάρχουν αλλά δείγματα αναρχης δόμησης παρόλο που οι συνθήκες το επιτρέπουν λόγω της εύκολης πρόσβασης του ανάγλυφου των αμμόλοφων.

4. Επίλογος
Συνοψίζοντας τα παραπάνω παρακαλούμε όπως λάβετε υπόψη σας τις παραπάνω προτάσεις και όπως εντάξετε και τον άνθρωπο στον σχεδιασμού που κάνετε.
Η ένταξη και η μέριμνα νέων περιβαλλοντικών δομών και χρήσεων στον χώρο σχεδιασμού της περιοχής μας κρίνονται ως ασφαλή μέτρα για μετάβαση σε ένα πιο βιώσιμο μέλλον.
Παράλληλα η προώθηση κινήτρων και η δημιουργία συνεταιρισμών μικρών ομάδων πολιτών μπορεί να δώσει λύσεις διαχείρισης και κοινωνικής, οικονομικής και περιβαλλοντικής ανθεκτικοτητας.
Παράλληλα για την ευρύτερη περιοχή του Αγίου Νικολάου δεν αποτελεί λύση η μετάθεση του προβλήματος και η εφαρμογή της μηδενικής λύσης του να μην γίνει τίποτα.
Αντιθέτως θα πρέπει να παρθούν γενναίες αποφάσεις για προτάσεις που θα αποτελέσουν τομή για τα επόμενα χρόνια και τις επόμενες δεκαετίες και θα είναι σύμφωνες με τις ορθές πρακτικές περιβαλλοντικής διαχείρισης εται όπως αυτές ορίζονται από την επιστήμη.
Ειδάλλως ελλοχεύει ο κίνδυνος το απαγορευτικό νομοθετικό πλαίσιο να επιβαρύνει προς το δυσμενεστερο τις πιέσεις και τις απειλές που ασκούνται στο περιβάλλον.