Ονομάζομαι Γρίσπος Σταμάτης και είμαι Δημοτικός Σύμβουλος στο Δήμο Αμοργού από το 2019 έως και σήμερα.
Κατά την προηγούμενη θητεία της Δημοτικής Αρχής, ολοκληρώθηκε η σύνταξη και έγκριση του ΣΧΟΟΑΠ Αμοργού. Η διαδικασία αυτή ήταν ιδιαίτερα απαιτητική. Εκτός από τα μεγάλα κονδύλια που δαπανήθηκαν από το ελληνικό κράτος, αφιερώθηκαν αμέτρητες εργατοώρες από τους κατοίκους, ιδιώτες μηχανικούς, την Επιτροπή Περιβάλλοντος, την Τεχνική Υπηρεσία και τη Δημοτική Αρχή. Όλοι συνέβαλαν με υπευθυνότητα, ώστε το τελικό σχέδιο να είναι όσο το δυνατόν πιο ολοκληρωμένο, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τις κατευθυντήριες γραμμές της νομοθεσίας όσο και τη γνώμη των κατοίκων της Αμοργού. Στην πορεία εντοπίστηκαν και λάθη τα οποία η Δημοτική αρχή έχει σκοπό και προσπαθεί να διορθώσει.
Με μεγάλη θλίψη διαπιστώνω ότι όλη αυτή η προσπάθεια κινδυνεύει να ακυρωθεί στην πράξη.
Πριν καν προλάβει να εφαρμοστεί το ΣΧΟΟΑΠ, ένα νέο Προεδρικό Διάταγμα (ΦΕΚ Δ’ 194/15.04.2025) έρχεται να ανατρέψει πλήρως τον σχεδιασμό, εισάγοντας νέους κανόνες δόμησης που αγγίζουν το όριο της απόλυτης απαγόρευσης. Κάτι το οποίο δεν αφορά μόνο την Αμοργό, αλλά και πολλές άλλες περιοχές της χώρας.
Κάθε τόπος έχει τον δικό του μοναδικό χαρακτήρα και το συγκεκριμένο Προεδρικό Διάταγμα δεν λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες των νησιών όπως η Αμοργός. Η ιδιαίτερη φυσιογνωμία των οικισμών μας μπορεί να διατηρηθεί μόνο μέσα από έναν σχεδιασμό με σωστά μελετημένους υψηλούς συντελεστές δόμησης και χαμηλά όρια αρτιότητας. Στην Αμοργό 2 στρέμματα μέσα στον οικισμό δεν έχει κανείς κι αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η δόμηση εντός σχεδίου παύει να είναι εφικτή.
Το αποτέλεσμα αυτό θα έλεγα ότι είναι το λιγότερο καταστροφικό. Περιουσίες που οι κάτοικοι συντηρούσαν με κόπο και έξοδα, καταβάλλοντας επί σειρά ετών φόρους, χαρακτηρίζονται πλέον μη άρτιες. Ταυτόχρονα, δημιουργούνται ευκαιρίες για μεγάλους επενδυτές, οι οποίοι καραδοκούν να εκμεταλλευτούν την υποβάθμιση της αξίας της γης και να εξαγοράσουν περιουσίες που οι Αμοργιανοί προστάτευσαν και διατήρησαν για δεκαετίες.
Τον χαρακτήρα ενός τόπου δεν τον καθορίζουν μόνο οι όροι δόμησης και η οικιστική του μορφή. Τον διαμορφώνουν πρωτίστως οι άνθρωποι που ζουν σε αυτόν, τα παραδοσιακά προϊόντα που παράγουν και τα επαγγέλματα που ασκούν. Η Αμοργός δεν μπορεί να διατηρήσει την ταυτότητά της αν χάσει τους ανθρώπους της, δεν μπορεί να διατηρήσει την ταυτότητα της αν χάσει το φάβα, δεν μπορεί να διατηρήσει την ταυτότητα της αν χάσει το κατσικάκι της, δεν μπορεί να διατηρήσει την ταυτότητα της αν χάσει τα φρέσκα ψάρια της.
Θεωρώ απολύτως αναγκαίο να δοθούν κίνητρα στους κατοίκους ώστε να μπορούν να ζουν αξιοπρεπώς στον τόπο τους, να έχουν τη δυνατότητα να χτίσουν ή να αποκτήσουν κατοικία και να δημιουργήσουν οικογένεια εδώ. Παράλληλα, είναι ζωτικής σημασίας να ενισχυθούν οι αγρότες, οι κτηνοτρόφοι και οι ψαράδες του νησιού, ώστε να μπορέσουν να συνεχίσουν να ασκούν τα δύσκολα και απαιτητικά επαγγέλματά τους που αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της τοπικής οικονομίας, της ιστορίας και της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Κατανοώ πλήρως την ανάγκη προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος και της αντιμετώπισης της ανεξέλεγκτης δόμησης. Αυτήν ακριβώς την κατεύθυνση υπηρετεί το ΣΧΟΟΑΠ που ήδη έχει εγκριθεί, με συγκεκριμένες προβλέψεις και περιορισμούς τους οποίους οι κάτοικοι σε γενικές γραμμές κατανόησαν και αποδέχθηκαν. Το νέο Προεδρικό Διάταγμα όμως δεν επιβάλλει όρια, επιβάλλει απαγορεύσεις. Δεν βελτιώνει τον σχεδιασμό αλλά τον ακυρώνει.
Για όλους αυτούς τους λόγους θεωρώ αναγκαία την άμεση κατάργηση του Προεδρικού Διατάγματος ΦΕΚ Δ’ 194/15.04.2025 και προτείνω την σημειακή αναθεώρηση του ήδη εγκεκριμένου ΣΧΟΟΑΠ ώστε να ανταποκρίνεται και στους στόχους της προστασίας του τοπίου και στις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας.