ΤΠΣ ΔΗΜΟΥ ΒΟΡΕΙΩΝ ΤΖΟΥΜΕΡΚΩΝ

Όχι στο Τεχνητό Χιονοπάρκο – Ναι στην Προστασία της Στρογγούλας

Η πρόσφατη επιλογή του Δήμου Βορείων Τζουμέρκων να εγκαταστήσει το πλαστικό και τεχνητό “χιονοπάρκο” στη Στρογγούλα, στη θέση «Ίσιωμα», απέναντι από το Καταφύγιο Πραμάντων, εγείρει σοβαρά ζητήματα νομιμότητας, περιβαλλοντικής προστασίας, οικονομικής ορθολογικότητας και σεβασμού της ορεινής ταυτότητας των Τζουμέρκων.
Το έργο αυτό, το οποίο προβλήθηκε ως «τουριστική υποδομή» και χώρος «παιχνιδιού για παιδιά», είναι απολύτως ασύμβατο με το φυσικό και θεσμικό πλαίσιο της περιοχής και πρέπει να αποσυρθεί πλήρως από κάθε μελλοντικό σχεδιασμό.

1. Η Στρογγούλα βρίσκεται εντός Ζώνης Α’ Προστασίας — απαγορεύονται παρεμβάσεις που αλλοιώνουν το τοπίο

Η περιοχή υπάγεται στις αυστηρότερες κατηγορίες προστασίας του Εθνικού Πάρκου Τζουμέρκων, Περιστερίου και Χαράδρας Αράχθου, όπου επιτρέπονται μόνο απολύτως ήπιες δραστηριότητες και απαγορεύονται έργα που μεταβάλλουν το φυσικό ανάγλυφο ή την οπτική ακεραιότητα του τοπίου.
Το πλαστικό «πάρκο χιονιού» παραβιάζει κατάφωρα:

τον χαρακτήρα της ζώνης Α’,

τις αρχές προστασίας τοπίου (European Landscape Convention),

τα μέτρα που προβλέπονται για τις περιοχές Natura 2000.

2. Εξαιρετικά ενεργοβόρο και υδροβόρο έργο, ασύμβατο με τα τοπικά δεδομένα

Η τεχνητή χιονόστρωση απαιτεί:

μηχανήματα παραγωγής χιονιού,

δεξαμενές μεγάλης χωρητικότητας,

αντλίες υψηλής πίεσης,

σημαντική ηλεκτρική ισχύ για συνεχή λειτουργία,

κατανάλωση νερού υπερπολλαπλάσια της φυσιολογικής διαθεσιμότητας στο υψόμετρο της Στρογγούλας.

Σε διεθνές επίπεδο, η τεχνητή χιονόστρωση χαρακτηρίζεται ως μη βιώσιμη πρακτική σε περιοχές με μικρή διάρκεια φυσικού χιονιού, όπως τα Τζουμέρκα (βλ. Alpine Convention, EEA Reports on Snow Reliability, 2020–2022).

3. Έλλειψη θεσμικών μελετών και διαδικασιών

Από τον μέχρι τώρα έλεγχο, προκύπτουν σοβαρές ελλείψεις:

Δεν υπάρχει Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ)

Δεν υπάρχει Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ)

Δεν υφίσταται Μελέτη Σκοπιμότητας

Δεν υπάρχει ανάλυση Κόστους–Οφέλους

Δεν έχει πραγματοποιηθεί μελέτη φέρουσας ικανότητας (carrying capacity)

Το έργο φέρεται να παρουσιάστηκε ως «ελαφριά κατασκευή», ενώ η λειτουργία του προϋποθέτει βαρύ εξοπλισμό, ενέργεια, υδατικούς πόρους και σημαντικές υποδομές.

Το κενό αυτών των υποχρεωτικών μελετών εκθέτει θεσμικά τόσο τον Δήμο όσο και τον Φορέα Διαχείρισης.

4. Σοβαρή αισθητική και περιβαλλοντική υποβάθμιση ενός εμβληματικού τοπίου

Η Στρογγούλα αποτελεί το πλέον αναγνωρίσιμο γεωμορφολογικό χαρακτηριστικό των Τζουμέρκων και βασικό στοιχείο της ταυτότητας της περιοχής.
Η τοποθέτηση:

πλαστικών επιφανειών,

τεχνητών κατασκευών,

συστημάτων μηχανικού εξοπλισμού,

αλλοιώνει δραματικά το ορεινό τοπίο, υποβιβάζει την εμπειρία του επισκέπτη και προσβάλλει τον χαρακτήρα ενός από τους σημαντικότερους ορεινούς όγκους της Ηπείρου.

5. Το οικονομικό κόστος είναι εξωφρενικά υψηλό και αδικαιολόγητο

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, για το συγκεκριμένο έργο καταναλώθηκε περίπου 1,5 εκατομμύριο ευρώ από το συνολικό πρόγραμμα των 1,8 εκατομμυρίων που έλαβε ο Δήμος από το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης».
Δεν προκύπτει απολύτως καμία τεκμηρίωση ότι αυτό το κόστος:

αποδίδει τουριστικά,

είναι συμβατό με τις ανάγκες της περιοχής,

ή ότι μπορεί να αποσβεστεί σε ένα τόσο περιορισμένο κλιματικό παράθυρο (2–6 εβδομάδες φυσικής χιονόπτωσης).

Πρακτικά, μιλάμε για κακή χρήση δημόσιου χρήματος χωρίς σχεδιασμό.

6. Κίνδυνοι, ευθύνες και έλλειψη σαφούς θεσμικού πλαισίου λειτουργίας

Δεν είναι ξεκάθαρο:

ποιος φέρει την ευθύνη σε περίπτωση περιβαλλοντικής ζημίας,

ποιος καλύπτει ζητήματα ασφάλειας,

ποιος αναλαμβάνει το κόστος συντήρησης ή αποκατάστασης,

ούτε με ποιο καθεστώς παραμένει στη θέση του το έργο αυτό.

7. Η Στρογγούλα δεν χρειάζεται “τεχνητές” παρεμβάσεις — χρειάζεται προστασία και σεβασμό

Η «αξιοποίηση» με τεχνητά μέσα, πλαστικές επιφάνειες και ενεργοβόρα μηχανήματα αντιστρατεύεται:

την ταυτότητα των Τζουμέρκων,

την παράδοση του ορεινού τοπίου,

το μοντέλο ήπιου και αυθεντικού τουρισμού,

τη βιωσιμότητα της περιοχής.

Αντί να αναβαθμίζει τον τόπο, αποδυναμώνει τη φυσική του γοητεία και αποθαρρύνει την τουριστική ανάπτυξη που στηρίζεται στην αυθεντικότητα του τοπίου.

Πρόταση προς το ΤΠΣ

Το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο πρέπει να περιλάβει ρητή, δεσμευτική απαγόρευση εγκατάστασης τεχνητών κατασκευών, υποδομών αναψυχής υψηλής όχλησης και ενεργοβόρων εγκαταστάσεων:

στη Στρογγούλα,

στη θέση «Ίσιωμα»,

και ευρύτερα στο σύνολο της οροσειράς των Τζουμέρκων.

Προτείνεται επίσης να ζητηθεί:

ακύρωση και πλήρης απόσυρση του συγκεκριμένου έργου,

καθώς και αποκλεισμός κάθε μελλοντικής παρόμοιας παρέμβασης που λειτουργεί εις βάρος του φυσικού κεφαλαίου του τόπου.

Καταληκτική θέση:

Η Στρογγούλα δεν χρειάζεται μια πλαστική, τεχνητή πίστα χιονιού.
Χρειάζεται προστασία, σοβαρό σχεδιασμό και υποδομές που σέβονται την ορεινή της φύση.
Η αξία της βρίσκεται στην αυθεντικότητά της — και η ευθύνη όλων μας είναι να διασφαλίσουμε ότι θα παραμείνει έτσι.