ΤΠΣ ΔΗΜΟΥ ΣΚΥΡΟΥ

Πρόταση για την περιοχή γύρω στο Αχίλλι

Στον ασυνήθιστα μικρό χρόνο που διατίθεται για δημόσια διαβούλευση θα ήθελα να προσθέσω τα εξής στον σχολιασμό του προσχεδίου του Τοπικού Πολεοδομικού Σχέδιου Σκύρου και συγκεκριμένα στο ζήτημα των χρήσεων γης, με αναφορά και στα εξής πεδία:

• Ισορροπημένη ανάπτυξη της παραγωγικής βάσης
• Σεβασμός στη φυσική και πολιτιστική κληρονομιά

Το 2ο και το 3ο σενάριο προβλέπουν εντατική καλλιέργεια σε τμήματα πολύ κοντά στο Αχίλλι, δυτικά και νότια της παραλίας / μαρίνας. Ταυτόχρονα προβλέπουν μια ενδιάμεση περιοχή αγροτοτουρισμού.

Το σενάριο της ήπιας ανάπτυξης της Σκύρου αναφέρεται στις δυνατότητες ανάπτυξης του νησιού λαμβάνοντας υπόψη τον χαρακτήρα του και τις υφιστάμενες δυνατότητες. Υφιστάμενη δυνατότητα γεωργικής καλλιέργειας στις συγκεκριμένες περιοχές δεν φαίνεται να υπάρχει, καθώς οι καλλιέργειες έχουν εγκαταλειφθεί εδώ και αρκετές δεκαετίες. Το έδαφος δεν είναι πρόσφορο και για να θεωρηθεί έστω και λίγο ρεαλιστική η προοπτική της καλλιέργειας θα πρέπει να βρεθούν οι ανθρώπινοι και οικονομικοί πόροι και να υπάρχει και κάποια προοπτική βιωσιμότητας του εγχειρήματος προκειμένου να επενδυθούν οι πόροι αυτοί.

Αφενός η εντατική καλλιέργεια στα συγκεκριμένα σημεία όχι μόνον δεν συνάδει με τα προτεινόμενα σενάρια ανάπτυξης σε καμία έκφανσή τους, αλλά και θα είναι αντίθετη με αυτά: περιλαμβάνει εντατική αγροτική και κτηνοτροφική δραστηριότητα που συνίσταται σε ακραία εκμετάλλευση του εδάφους, του χώρου και του περιβάλλοντος, και μάλιστα ιδιαίτερα οχληρή. Είναι γνωστή η συμβολή της εντατικής κτηνοτροφίας στη ρύπανση του περιβάλλοντος, και μάλιστα από εκπομπές όχι μόνον ρυπογόνων ουσιών, αλλά και οσμών και θορύβων. Η εκμετάλλευση αυτή αφενός δεν συνάδει με τον χαρακτήρα των υφιστάμενων όμορων οικισμών (Ασπούς, Αχίλλι), το ιδιαίτερο φυσικό κάλλος της περιοχής που έτσι θα υποστεί άλλο ένα βαρύ χτύπημα μετά την κατασκευή της μαρίνας, και η περαιτέρω ήπια ανάπτυξή τους θα αποκλειστεί. Δεν ταιριάζει όμως ούτε και με την ανάπτυξη της μαρίνας στο Αχίλλι με τρόπο που να συντείνει στην αναβάθμιση της περιοχής, εκτός αν ο σκοπός είναι, αυτός ο ιστορικός και πανέμορφος τόπος να μετατραπεί σε χώρο βιομηχανικό/ βιοτεχνικό και υποβαθμισμένο.

Η εντατική καλλιέργεια είναι αντίθετη σε όλα τα ανωτέρω και θα πρέπει να αποκλειστεί, ιδιαίτερα στο 2ο, ήπιο σενάριο.

Αλλά ούτε και η απλή γεωργική καλλιέργεια είναι σύμφωνη με τα δεδομένα της περιοχής και με το σενάριο της ήπιας ανάπτυξής της.
Η περιοχή αυτή προσφέρεται κατά πρώτο λόγο και με διαφορά, για ήπια οικιστική και τουριστική ανάπτυξη, συνεπώς η επιτρεπόμενη χρήση της θα έπρεπε να είναι οικιστική ή τουριστική.

Ακόμη όμως και αν επιδιωχθεί η επανένταξή της στην – ήπια – γεωργική καλλιέργεια, με δεδομένο ότι η καλλιέργεια των γαιών αυτών έχει σταματήσει από δεκαετίες, θα απαιτηθεί σημαντική δαπάνη ανθρώπινων πόρων αλλά και οικονομικού κεφαλαίου.
Ο αγροτουρισμός προσφέρεται πολύ περισσότερο, γιατί δίνει μεγαλύτερη δυνατότητα επιστροφής των κεφαλαίων και εναλλαγή των πόρων με αποτέλεσμα την κατανομή του κινδύνου σε περισσότερες δραστηριότητες. Προτείνω λοιπόν, αν δεν επιλεγεί ως χρήση γης για την περιοχή αυτή που τώρα ορίζεται ως εντατική καλλιέργεια, η οικιστική ή τουριστική χρήση, να διευρυνθεί η αγροτουριστική που έχει προβλεφθεί ανάμεσα στα δύο σκέλη της καλλιέργειας, στο σύνολο της περιοχής αυτής.

Σε όλα αυτά συνεπικουρούν οι προτάσεις που ακούστηκαν κατά την παρουσίαση του ΤΠΣ και τα σχόλια που δημοσιεύθηκαν στη διαβούλευση, για διεύρυνση των ζωνών αγροτουρισμού, για αξιοποίηση της μαρίνας στο Αχίλλι είτε ως καταφύγιο των σκαφών είτε ως χώρος πολιτισμικών εκδηλώσεων ή και αθλητικών δραστηριοτήτων, γεγονότα που θα δώσουν και τουριστική κινητικότητα στην περιοχή. Στη δε λογική των clusters θα μπορούν να αναπτυχθούν και άλλες παραγωγικές δυνατότητες μέσω του αγροτουρισμού. Ταυτόχρονα θα πρέπει να τροποποιηθεί και το ΣΧΟΟΑΠ και οι όροι δόμησης της περιοχής, ώστε να συνάδουν με τους αντίστοιχους όρους δόμησης του άρθ. 14 ΠΔ 59/2018 που ισχύουν για όλη την επικράτεια, χωρίς τους ειδικούς περιορισμούς δόμησης που υφίστανται για τις γεωργικές περιοχές στη Σκύρο και απαγορεύουν τη δόμηση τουριστικών καταλυμάτων με περιορισμένο αριθμό (20) κλινών.

Αθλητικός Τουρισμός. Πολλά νησιά, όπως η Σέριφος, η Σίφνος και οι Σπέτσες, έχουν επιμηκύνει την τουριστική περίοδο από τις 50-70 ημέρες που ήταν αρχικά, σε τουλάχιστον 4-5 μήνες. Σε αυτό βοήθησε αφενός η αλλαγή των καιρικών συνθηκών, αλλά κυρίως και εναλλακτικές δραστηριότητες που καλλιεργήθηκαν και έκαναν τα νησιά αυτά πόλους έλξης για διαφορετική μορφή τουρισμού, όπως ο αθλητισμός. Η γεωμορφία, η ομορφιά και η αυθεντικότητα της Σκύρου προσφέρονται για ανθρώπους που αγαπούν τη φύση και τις αθλητικές δραστηριότητες. Μπορεί να καθιερωθεί μία ή και δύο αθλητικές διοργανώσεις ανά έτος, λ.χ. δίαθλο (τρέξιμο και κολύμβηση), ή trail (τρέξιμο με ορεινή ανάβαση). Στο παράδειγμα της Σερίφου, φέτος γιορτάστηκε με επιτυχία η 10η διοργάνωση του Serifos Sunset Race, στα μέσα Σεπτεμβρίου. Επίσης, μπορεί να προβληθεί το περπάτημα στα μονοπάτια ως πιο ήπια και φυσιολατρική δραστηριότητα.

Άλκηστις Χριστοφίλου, δικηγόρος