Το παρόν αφορά την ερμηνεία διατάξεων του Προεδρικού Διατάγματος 194/2025 (ΦΕΚ Δ΄ 194/15.04.2025), σε σχέση με το ζήτημα της αναοριοθέτησης και ειδικότερα της μεμονωμένης ή αποσπασματικής αναοριοθέτησης.
Νομοθετικό πλαίσιο
Βάσει των άρθρων 6 και 8 του Π.Δ. 194/2025, καθορίζονται τα εξής:
Τροποποιήσεις ορίων οικισμών
Οι τροποποιήσεις των ορίων οικισμών πραγματοποιούνται μόνον στο πλαίσιο συνολικής μελέτης οριοθέτησης ή μελέτης τροποποίησης εγκεκριμένων ορίων, όταν συντρέχουν τεκμηριωμένοι πολεοδομικοί λόγοι.
Διαδικασία τροποποίησης
Η διαδικασία αναοριοθέτησης ακολουθεί τις προβλέψεις του άρθρου 6 και απαιτεί πλήρη τεκμηρίωση, γνωμοδότηση των αρμόδιων υπηρεσιών και έγκριση με απόφαση του αρμοδίου οργάνου.
Ερμηνευτική προσέγγιση
Από τη συνδυαστική ερμηνεία των ανωτέρω διατάξεων προκύπτουν τα εξής:
1. Η αναοριοθέτηση των ορίων οικισμού δεν μπορεί να είναι μεμονωμένη ή αποσπασματική. Δεν επιτρέπεται δηλαδή να αφορά μεμονωμένο τμήμα ή συγκεκριμένο ακίνητο εκτός του πλαισίου συνολικής πολεοδομικής θεώρησης του οικισμού.
2. Απαιτείται συνολική μελέτη, είτε ως μελέτη αρχικής οριοθέτησης είτε ως μελέτη τροποποίησης εγκεκριμένων ορίων, η οποία τεκμηριώνει τις ανάγκες σε πολεοδομικό επίπεδο, ακολουθεί τη θεσμοθετημένη διαδικασία διαβούλευσης και γνωμοδότησης (άρθρο 8), και εγκρίνεται με διοικητική πράξη (Απόφαση ή Π.Δ.).
3. Η μεμονωμένη αναοριοθέτηση, εφόσον επιχειρηθεί, δεν παράγει έννομα αποτελέσματα και δεν μπορεί να θεωρηθεί σύννομη, εφόσον παραβιάζει την αρχή της ενιαίας πολεοδομικής θεώρησης που εισάγει το Π.Δ. 194/2025.
Συμπέρασμα
Σύμφωνα με το ισχύον πλαίσιο:
- Η μεμονωμένη ή τοπική αναοριοθέτηση ορίων οικισμού δεν επιτρέπεται.
- Κάθε αναοριοθέτηση πρέπει να εντάσσεται σε συνολική μελέτη οριοθέτησης ή τροποποίησης, τεκμηριωμένη πολεοδομικά και εγκριμένη από τις αρμόδιες αρχές.
- Τυχόν αιτήματα αναοριοθέτησης μεμονωμένων τμημάτων οικισμών οφείλουν να απορρίπτονται ή να παραπέμπονται για συνολική θεώρηση του οικισμού σύμφωνα με το άρθρο 6 του Π.Δ.
-Η αύξηση ορίων οικισμού μέσω μονομερούς αναοριοθέτησης δεν είναι σύννομη, διότι:
• Παραβιάζει τα κριτήρια συνεκτικότητας και λειτουργικής συνέχειας (Άρθρο 4),
• Δεν αποτελεί συνολική μελέτη οριοθέτησης (Άρθρα 6–8),
• Και στερείται τεκμηριωμένου πολεοδομικού λόγου.