ΤΠΣ ΔΗΜΟΥ ΚΩ - ΔΗΜΟΥ ΝΙΣΥΡΟΥ

Αλόγιστη ανάπτυξη

Η Κως αντιμετωπίζει μια σειρά σοβαρών προβλημάτων που σχετίζονται με τον τουρισμό και την αλόγιστη ανάπτυξη.
Με περίπου 150.000 (ανεπίσημα) τουριστικές κλίνες και πάνω από 1,5 εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως, η αναλογία τουριστών προς μόνιμους κατοίκους φτάνει στο 40 προς 1. Ενδεικτικά, μόνο τον Αύγουστο, μέσω του αεροδρομίου φτάνουν περίπου 300.000 επισκέπτες, με μέσο όρο διαμονής τις 10 ημέρες, χωρίς να συνυπολογίζονται όσοι καταφθάνουν με πλοία ή από την Τουρκία, παραμένοντας επίσης για αρκετές ημέρες. Σε αυτούς προστίθενται και οι χιλιάδες εποχικοί εργαζόμενοι στον τουρισμό, που διαμένουν σε ξενοδοχεία ή ενοικιαζόμενα δωμάτια, ενισχύοντας ακόμα περισσότερο την ήδη τεράστια πίεση στις υποδομές του νησιού. Για σύγκριση, ο συνολικός αριθμός των τουριστικών κλινών στην Κύπρο υπολογιζεται στις 120.000 Η έκταση της Κυπριακής Δημοκρατίας (δηλαδή το ελεύθερο τμήμα της Κύπρου, χωρίς τα κατεχόμενα) είναι περίπου 5.896 km² και 920.000 κάτοικοι , η Κως 290 km2 και 37.000 κάτοικοι

. Παράλληλα, η κλιματική κρίση επιδεινώνεται, ενώ οι παράνομες γεωτρήσεις συνεχίζουν ανεξέλεγκτες, χωρίς κανένας να γνωρίζει τον πραγματικό τους αριθμό.

Ξενοδοχεία χτίζονται πάνω στο κύμα, επιβαρύνοντας το παράκτιο οικοσύστημα, ενώ το κυκλοφοριακό πρόβλημα, η μόλυνση και τα απορρίμματα έχουν γίνει καθημερινότητα. Οι υποδομές του νησιού αδυνατούν να ανταποκριθούν στις αυξημένες ανάγκες – το νοσοκομείο είναι ανεπαρκές και η στέγη έχει γίνει άπιαστο όνειρο ακόμα και για τους μόνιμους κατοίκους. Αν συνεχιστεί αυτός ο ρυθμός ανάπτυξης, σε λίγο η μόνη εικόνα της Κω θα είναι μια ατελείωτη έκταση από μπετόν.

Πρόσφατα τέθηκε σε διαβούλευση το “Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο για τον Τουρισμό”, το οποίο επιτρέπει την ανεξέλεγκτη τουριστική ανάπτυξη ακόμα και σε περιοχές Natura – αν και στην Κω κάτι τέτοιο ήδη συμβαίνει εδώ και χρόνια. Την ίδια στιγμή, ακούγονται υποσχέσεις ότι "αν δεν θέλετε άλλες κλίνες, δεν θα έχετε", δημιουργώντας σύγχυση και αμφιβολίες για τις πραγματικές προθέσεις του Υπουργείου.

### Η ανεξέλεγκτη αύξηση των τουριστικών κλινών!

Η κατάσταση ξεφεύγει από κάθε έλεγχο. Σύμφωνα με τα στοιχεία από το ΔΙΑΥΓΕΙΑ και το Ηλεκτρονικό Περιβαλλοντικό Μητρώο:

- Οι νέες κλίνες που βρίσκονται σε διαδικασία αδειοδότησης (είτε σε νέες μονάδες είτε σε επεκτάσεις) αγγίζουν ήδη τις 3.500.
- Αν συμπεριλάβουμε και όσες έχουν ανακοινωθεί σε εξειδικευμένα μέσα αλλά δεν έχουν ξεκινήσει ακόμα τη διαδικασία, ο αριθμός μπορεί να ξεπερνά τις 5.000.
- Οι αδήλωτες κλίνες, σύμφωνα με τη μελέτη φέρουσας ικανότητας του 2009 (Λαγός κ.α.), εκτιμάται ότι διπλασιάζουν τον πραγματικό αριθμό.
- Δεν υπολογίζονται οι κλίνες που εντάσσονται σε νομιμοποιήσεις αυθαιρέτων ή εκείνες που ξεκινούν Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) μέσα στο 2024.
- Μόνο φέτος, έχουν ήδη εγκριθεί 1.455 κλίνες για νέες ξενοδοχειακές μονάδες και 379 κλίνες σε επεκτάσεις.

Η ένταση των νέων κατασκευών το 2024 είναι εμφανής και αν δεν μπει φρένο, ο ρυθμός αυτός θα συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι η Κως θα βλέπει 1.000-2.000 νέες κλίνες ετησίως, χωρίς κανέναν ουσιαστικό σχεδιασμό.

Επιπλέον, αδειοδοτούνται δεκάδες νέες πισίνες και πολυτελείς εγκαταστάσεις, αυξάνοντας δραματικά την κατανάλωση νερού. Ποιος γνωρίζει τον πραγματικό αριθμό αυτών των υποδομών και πόση επιβάρυνση θα φέρουν στο υδάτινο ισοζύγιο του νησιού;

### Τι πρέπει να γίνει τώρα

Είναι επιτακτική ανάγκη να προστατευτούν όσα φυσικά τοπία έχουν απομείνει. Πρέπει να υπάρξουν:

# Αυστηρότερος έλεγχος των αδειοδοτήσεων, με δημιουργία Επιτροπής στον Δήμο, ώστε να μην αποφασίζει η Περιφέρεια χωρίς τοπική συναίνεση.
# Απαγόρευση δόμησης σε περιοχές Natura.
# Θέσπιση ειδικού καθεστώτος προστασίας για περιοχές όπως:
- Άγιος Φωκάς - Θερμά
- Κέφαλος (από Robinson Club μέχρι Άγιο Θεολόγο)
- Αλυκές

Αν δεν αναλάβουμε συλλογική και άμεση δράση, το κόστος της αδράνειας θα είναι τεράστιο και μη αναστρέψιμο. Οι αποφάσεις που λαμβάνονται σήμερα θα καθορίσουν αν η Κως θα παραμείνει ένας βιώσιμος και ελκυστικός προορισμός ή αν θα καταλήξει μια τουριστική φούσκα που καταστρέφει το ίδιο το νησί της.

Μάριος Βαληνάκης
Μέλος της Κίνησης Πολιτών '' Βιώσιμη Κως '' - ''Sustainable Kos''