ΤΠΣ ΔΗΜΟΥ ΒΟΡΕΙΩΝ ΤΖΟΥΜΕΡΚΩΝ

Μοντέλο συλλογικής κατοικίσης και step-stone houses για την προσελκυση νεου πληθυσμου

Ως μια απο τις λύσεις για τη συγκράτηση του πληθυσμού, των ενεργών ηλικιακών ομάδων, καθώς και εγκατάσταση νέων κατοίκων που τονίζονται απο τους μελετητες του ΤΠΣ Δ.Β.Τζουμέρκων προτείνεται το μοντέλο συλλογικής κατοίκησης (co-housing) και τα λεγόμενα step-stone houses τα οποια εντάσσονται στο πλαίσιο πολιτικών χωρικής και κοινωνικής αναζωογόνησης, με στόχο την προσέλκυση και εγκατάσταση νέου πληθυσμού σε περιοχές που αντιμετωπίζουν φαινόμενα δημογραφικής στασιμότητας ή αποψίλωσης όπως συμβαίνει στην πλειονότητα των οικισμών του ΔΒ Τζουμέρκων.

Η συλλογική κατοίκηση προωθεί τη δημιουργία μικρο-οικιστικών ενοτήτων με συνδυασμό ιδιωτικών και κοινόχρηστων χώρων, ενισχύοντας την κοινωνική συνοχή, την αλληλεπίδραση και τη βιώσιμη χρήση των πόρων.

Παράλληλα, τα step-stone houses (κατοικίες "σκαλοπάτι") λειτουργούν ως ενδιάμεση στεγαστική λύση, προσφέροντας ευέλικτες και προσιτές κατοικίες για νέους κατοίκους που επιθυμούν να εγκατασταθούν στην περιοχή, διευκολύνοντας τη σταδιακή ενσωμάτωσή τους στον τοπικό κοινωνικοοικονομικό ιστό.

Στο πλαίσιο αυτό, η αξιοποίηση δημοτικών κτηρίων που αποτελούν αδρανές ή υποαξιοποιούμενο δυναμικό μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης παρέχοντας υποδομές για μετατροπή σε μονάδες συλλογικής κατοίκησης και step-stone houses. Η προσέγγιση αυτή δύναται να συμβάλλει τόσο στη βιώσιμη επανάχρηση του υφιστάμενου δομημένου αποθέματος, όσο και στη χωρική και κοινωνική επανενεργοποίηση των οικισμών.

Στη Δημοτική Ενότητα Κατσανοχωρίων, η οποία διαθέτει το πλεονέκτημα της εγγύτητας με τον αστικό ιστό των Ιωαννίνων και μπορει να προσελκύσει και πληθυσμό που εργάζεται στην πόλη, υπάρχει αξιόλογο κτιριακό απόθεμα που μπορεί να αξιοποιηθεί.

Ενδεικτικά, το πρώην Γυμνάσιο/Λύκειο Καλέντζιου και οι εγκαταστάσεις του οικοτροφείου στην Πλαίσια παρουσιάζουν σημαντικές δυνατότητες αξιοποίησης. Αν και το οικοτροφείο βρίσκεται σήμερα σε πολύ κακή κατάσταση, το πρώην Γυμνάσιο/Λύκειο διατηρείται σε ικανοποιητική κατάσταση και θα μπορούσε να αποτελέσει πιλότο επαναχρησιμοποίησης μέσω δημιουργίας μιας «Δημοτικής Επιχείρησης Κατοικίας».

Η επιχείρηση αυτή θα μπορούσε να προσφέρει

Βραχυπρόθεσμη κατοικία: ως χώρου προσωρινής ή εποχικής φιλοξενίας, π.χ. για νέους εργαζομένους, επισκέπτες-τουρίστες, ερευνητές ή ψηφιακούς νομάδες.

Μεσοπρόθεσμη κατοικία: μεταβατική κατοικία (step-stone housing), για άτομα που επιθυμούν να εγκατασταθούν και να δραστηριοποιηθούν στην περιοχή.

Μακροπρόθεσμή κατοικία: μόνιμες κατοικίες με στόχο την προσέλκυση νέων κατοίκων και την επανεγκατάσταση πληθυσμού στον Δ.Β.Τζουμέρκων.

Για την υλοποίηση ενός τέτοιου σχεδίου, θα απαιτηθεί η μεταστέγαση των υφιστάμενων υπηρεσιών που στεγάζονται σήμερα στο κτίριο του πρώην Γυμνάσιο/Λύκειο Καλέντζιου. Το Δημοτικό Σχολείο Καλέντζιου–Πλαίσιας διαθέτει δύο ανενεργές αίθουσες και αποθηκευτικούς χώρους, οι οποίοι μπορούν να αξιοποιηθούν προσωρινά ή μόνιμα για τη μεταφορά αυτών των λειτουργιών.

Μια τέτοια επανάχρηση αργούντος κτηριακόυ δυναμικού δύναται να έχει πολλαπλασιαστικό όφελος για την τοπική κοινωνία:

-Αναζωογόνηση των οικισμών Καλέντζι και Πλαίσια μέσω επανεγκατάστασης πληθυσμού.

-Αξιοποίηση ανενεργών δημοτικών υποδομών, μειώνοντας το κόστος συντήρησης και αποτρέποντας την εγκατάλειψη.

-Δημιουργία νέων θέσεων εργασίας (τεχνικά επαγγέλματα, φιλοξενία, συντήρηση, διαχείριση).

-Ενίσχυση του τοπικού εισοδήματος και της μικρής επιχειρηματικότητας μέσω της αύξησης επισκεψιμότητας.

-Προβολή της περιοχής ως παραδείγματος βιώσιμης αξιοποίησης δημόσιων κτιρίων με κοινωνικό χαρακτήρα.

-Αύξηση των δημοτικών εσόδων.