ΤΠΣ ΔΗΜΟΥ ΒΕΡΟΙΑΣ

Αναρρυθμιστικό Αλιάκμονα / Αγίας Βαρβάρας

1. Στρατηγική σημασία της περιοχής
Το Αναρρυθμιστικό Έργο Αγίας Βαρβάρας αποτελεί κρίσιμη υποδομή για:
• την ύδρευση Θεσσαλονίκης (150.000 m³/ημέρα),
• την άρδευση 930.000 στρεμμάτων σε 3 νομούς,
• τη διαμόρφωση ενός μοναδικού παραλίμνιου τοπίου αναψυχής.
Παράλληλα λειτουργεί ως φυσικός πόλος περιπάτου και ήπιας αναψυχής, με σταθερή προσέλευση πολιτών.
Το ΤΠΣ στο Σενάριο 3 αναγνωρίζει τη ζώνη ως περιοχή εξοχικής κατοικίας/τουρισμού, αλλά ταυτόχρονα ως τμήμα της «απαγορευτικής περιοχής Αλιάκμονα». Αυτή η διπλή κατάταξη απαιτεί εξειδίκευση η οποία με το ΤΠΣ δεν υπάρχει.

2. Έλλειψη ρυθμιστικής πρόβλεψης για προσβασιμότητα – απουσία πεζογέφυρας
Παρά τη διαμορφωμένη παραλίμνια διαδρομή, δεν υπάρχει ασφαλής πρόσβαση μέσω πεζογέφυρας ή διαβάσεων.
Το ΤΠΣ δεν περιλαμβάνει καμία ρύθμιση για:
• οργανωμένη είσοδο,
• ασφαλή διαδρομή πρόσβασης,
• υποδομή στάθμευσης και εξυπηρέτησης,
• σύνδεση με το πολεοδομημένο συγκρότημα.
Αποτέλεσμα: το έργο λειτουργεί υποτυπωδώς και επικίνδυνα, ενώ έχει τεράστιες δυνατότητες ανάδειξης.
3. Ανεκμετάλλευτες δημόσιες εκτάσεις πέριξ του έργου
Στην ευρύτερη περιοχή υπάρχουν σημαντικές δημόσιες εκτάσεις, που μπορούν να υποστηρίξουν:
• οικοτουριστικές διαδρομές,
• θεματικά πάρκα (φυσιογνωστικά, υδάτινου περιβάλλοντος),
• ανοιχτές αθλητικές εγκαταστάσεις,
• κέντρο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης,
• μικρές υποστηρικτικές υποδομές (WC, info kiosk, χώροι στάσης).
Το ΤΠΣ δεν προβαίνει στην απαραίτητη εξειδίκευση χρήσεων, με αποτέλεσμα οι εκτάσεις να μένουν ανενεργές.
4. Αναγκαίες πρόνοιες για περιβαλλοντική προστασία
Η περιοχή εντάσσεται στην ΧΕ4, η οποία αποτελεί ευαίσθητη παραποτάμια ζώνη.
Το ΤΠΣ αναφέρει γενικά «απαγόρευση δόμησης με εξαιρέσεις», χωρίς όμως:
• σαφή καθορισμό ζωνών,
• κανόνες για υφιστάμενες διαδρομές,
• πλαισίωση των υπαρχουσών υποδομών.
Απαιτείται ειδικό καθεστώς, όπου συνδυάζεται προστασία και ήπια χρήση.
5. Προτεινόμενες Ρυθμίσεις για ένταξη στο ΤΠΣ
Για να καταστεί η περιοχή λειτουργικός και περιβαλλοντικά βιώσιμος πόλος, προτείνονται:
Α. Θεσμοθέτηση “Ζώνης Ήπιου Τουρισμού & Αναψυχής Αναρρυθμιστικού Αλιάκμονα”
Με χρήσεις:
• φυσιολατρικές διαδρομές,
• μονοπάτια – ποδηλατόδρομοι,
• υπαίθρια άθληση,
• μικρές εγκαταστάσεις αναψυχής έως 100 τ.μ.,
• χώροι εκπαίδευσης/ενημέρωσης για το υδρολογικό σύστημα Αλιάκμονα.
Β. Κατασκευή ασφαλούς πρόσβασης (πεζογέφυρα/διαβάσεις)
Ρητή ένταξη έργου προσβασιμότητας στο ΤΠΣ, ώστε να μπορεί να ενταχθεί σε χρηματοδοτικά εργαλεία (ΠΔΕ – ΟΧΕ – Περιφέρεια).
Γ. Προστασία περιβαλλοντικών πόρων
Με κανόνες:
• αυστηρής απαγόρευσης δόμησης εκτός των ειδικών σημείων,
• ελέγχου επισκεψιμότητας σε ευαίσθητους πυρήνες,
• διατήρησης φυσικού ανάγλυφου και υδροπεριβαλλοντικών λειτουργιών.
Δ. Χρήση δημόσιων εκτάσεων με πολεοδομικό σχεδιασμό
Ένταξη των εκτάσεων σε ειδικό καθεστώς, ώστε να επιτραπεί:
• ο σχεδιασμός οργανωμένων χώρων αναψυχής,
• ήπιες τουριστικές υποδομές,
• διαμόρφωση υποδομών περιβαλλοντικής ερμηνείας.
Ε. Σύνδεση με το αστικό σύστημα της Βέροιας
Με:
• δίκτυο πεζοπορικών και ποδηλατικών διαδρομών,
• ενίσχυση αστικών πρασίνων διαδρομών,
• ανάπτυξη ενός υπερτοπικού “πράσινου διαδρόμου”.
________________________________________
Συμπέρασμα
Το Αναρρυθμιστικό Αλιάκμονα αποτελεί χρήση στρατηγικής σημασίας, η οποία σήμερα λειτουργεί υποτυπωδώς και χωρίς την πολεοδομική υποστήριξη που αντιστοιχεί στη σημασία της.
Το ΤΠΣ πρέπει να:
• εξειδικεύσει χρήσεις γης,
• θεσμοθετήσει ειδική ζώνη ήπιου τουρισμού–αναψυχής,
• προβλέψει ασφαλή πρόσβαση,
• αξιοποιήσει τις δημόσιες εκτάσεις,
• προστατεύσει τον παραποτάμιο χαρακτήρα.
Η απουσία αυτών των μέτρων συνιστά κενό στον σχεδιασμό, σε αντίθεση με την κατεύθυνση του Σεναρίου 3, που θέλει τον Δήμο Βέροιας ως κόμβο πολιτισμού, τουρισμού και περιβαλλοντικής αξιοποίησης.