ΤΠΣ ΔΗΜΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ

Καταγραφή, Προστασία και Ανάδειξη πολιτιστικής κληρονομιάς

Για την ισχυροποίηση της πολιτιστικής ταυτότητας του Δήμου είναι αναγκαία η καταγραφή, προστασία και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς. Επιπλέον, ο Δήμος μπορεί να μην αποτελέσει προορισμό επισκεπτών, αλλά μπορεί να αποτελέσει στάση στο δρόμο για Αιγές, και Βέροια. Έτσι, ο εντοπισμός και η προστασία του θα μπορούσε να συντελέσει στη συγκρότηση πυρήνων ήπιας ανάπτυξης σε όλο τον Δήμο. Πέρα από την τοπική φορεσιά υπάρχουν ελάχιστα μνημεία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς σε όλο τον Δήμο. Αναγνωρισμένοι αρχαιολογικοί χώροι, όπως το ρωμαϊκό τόξο στο Κλειδί, ο παλιός Ι.Ν. Αγίων Αναργύρων στο Νησί, τα ρωμαϊκά λουτρά έξω από το Νησί, ο παλιός Ι.Ν. Αγίου Δημητρίου στην Ξεχασμένη, χρήζουν ανάδειξης και προώθησης. Τα οθωμανικά κονάκια, όπως της Αλεξάνδρειας, του Νησελουδίου, της Παλαιοχώρας και της Ξεχασμένης, μαρτυρούν την ιστορίας της περιοχής, από όταν ήταν διαιρεμένη σε τσιφλίκια. Θα πρέπει να καταγραφούν, να χαρακτηριστούν μνημεία και να αποκατασταθούν ώστε να μπορούν να λάβουν χρήσεις που θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη των οικισμών. Ιδιαίτερα για το αξιόλογο κονάκι του Νησελουδίου (Παλιό Σχολείο), που αποτελεί δημοτικό ακίνητο, μπορεί να στεγάσει ανάγκες του προτεινόμενου Ανοικτού Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα, καθώς βρίσκεται κοντά στο Νησέλι και στην παλιά κοίτη του Αλιάκμονα. Τα ιστορικά σιδηροδρομικά συγκροτήματα του Δήμου (Πλατύ, Αλεξάνδρεια, Ξεχασμένη) διατηρούν σε σημαντικό βαθμό την ταυτότητά τους από την κατασκευή της γραμμής στα τέλη του 19ου αιώνα και αποτελούν κομβικά στοιχεία για την ιστορία του σιδηροδρόμου και της περιοχής. Θα πρέπει να προστατευτούν και να αναδειχθούν, καθώς η φθορά τους είναι έντονη. Στο Πλατύ πρέπει να προστατευτούν και να δοθούν κίνητρα διατήρησης και επανάχρησης στα εναπομείναντα κτίσματα της αποκατάστασης των προσφύγων, τα λεγόμενα «Σπίτια του Εποικισμού» (σώζονται τουλάχιστον 15). Τα «Σπίτια του Εποικισμού» αποτελούν σημαντικό δείγμα και ζωντανό τεκμήριο της αποκατάστασης των Μικρασιατών προσφύγων, σε έναν οικισμό αμιγώς προσφυγικό. Το οχυρό φυλάκιο γέφυρας και η παλιά μεταλλική γέφυρα του Αλιάκμονα στον κόμβο Νησελίου μπορούν επίσης να χαρακτηριστούν μνημεία και να αποτελέσουν τοπόσημο του Δήμου. Τέλος, σε όλο τον Δήμο υπάρχουν μεμονωμένες αξιόλογες κατοικίες άνω των 100 χρόνων, ιδιαίτερα στον οικισμό της Μελίκης διασώζονται αρκετές.