ΤΠΣ ΔΗΜΟΥ ΖΑΓΟΡΙΟΥ

ΤΠΣ Ζαγορίου / Βωβούσα

ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ ΠΟΤΑΜΟΥ ΑΩΟΥ
Για την οριοθέτηση του Αώου ποταμού (στο εντός του οικισμού τμήμα του) έχει γίνει ιδιωτική, πλήρης, μελέτη η οποία έχει πάρει εγκρίσεις από την Αποκεντρωμένη Δ/ση και δεν μπόρεσε να οριστικοποιηθεί από την ΥΔΟΜ Ιωαννίνων καθώς απαιτείται η έκδοση Προεδρικού διατάγματος και η διαδικασία σταμάτησε. Η μελέτη είναι στην διάθεση της ομάδας σύνταξης του Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου. Υπάρχει τμήμα του οικισμού που βρίσκεται σε γειτνίαση με τον ποταμό και η έλλειψη οριοθέτησης αφήνει ιδιοκτησίες ανεκμετάλλευτες λαμβάνοντας υπόψη και την ύπαρξη της Επαρχιακής οδού γίνονται μη οικοδομήσιμες.
ΕΦΑΡΜΟΓΗ-ΕΝΑΡΜΟΝΙΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ ΖΑΓΟΡΙΟΥ
Σε ότι αφορά την αυστηρή εφαρμογή του ΠΔ Ζαγορίου στους οικισμους της Β Ζώνης ένας εκσυγχρονισμός σε ότι αφορά στα υλικά και τις μορφές κρίνεται αναγκαίος. Συγκεκριμένα και σε ότι αφορά το Ανατ. Ζαγόρι που είχε καταστραφεί, το 80% των σπιτιών φέρει τσίγκο. Η αλλαγή του σε κεραμίδι (για υπάρχουσες κατασκευές ή προς συντήρηση) είναι οικονομικά και πρακτικά δύσκολη και οδηγεί στην εγκατάλειψη των κτιρίων (παρουσιάζονται πρόβλημα και στην Νομιμοποίησή τους και στην σύνταξη συμβολαίων αργότερα). Η συμπερίληψη των υπαρχουσών μορφών που έχουν κυριαρχήσει σε αυτούς τους οικισμούς στο διάταγμα θα τόνωνε την συντήρησή τους και θα επέτρεπε σε νέους ιδιοκτήτες την χρήση τους και σε συνέχεια την μείωση της πιθανότητας για ερήμωση των οικισμών κύρια αυτών που δεν φέρουν τουρισμό. Η τυπική εφαρμογή του Π.Δ. Ζαγορίου σε νεόδμητα κτίσματα κρίνεται απαραίτητη.
Μέσα από τον οικισμό διέρχεται Επαρχιακή οδός η οποία στην ουσία καθιστά αδύνατο να εκδώσουν άδεια για συντήρηση ή άλλες εργασίες πάρα πολλές ιδιοκτησίες ή τμήμα αυτών. Το πρόβλημα αυτό εντοπίζεται και σε άλλους οικισμούς του Ανατολικού Ζαγορίου. Η εν λόγο οδός διανοίχθηκε το 1956 για την εξυπηρέτηση του οικισμού, για τον λόγο αυτό και διέρχεται εντός αυτού. Στην συνέχεια και αφού ολοκληρώθηκε η διάνοιξη προς Γρεβενά έγινε Επαρχιακή. Η εξαίρεση των περιορισμών δόμησης στο τμήμα αυτής εντός των οικισμών θα έλυνε θέματα δόμησης και συντήρησης πολλών ακινήτων.

ΕΡΗΜΟΠΟΊΗΣΗ ΤΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ
Η δημογραφική επιβίωση του οικισμού πέρα από τις τουριστικές περιόδους κρίνεται αναγκαία για την διατηρηση του χαρακτήρα του οικισμού.
ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ-ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ
Τουριστικό φορτίο που μπορεί να φέρει ο οικισμός.
Παρουσία του Φορέα Διαχείρισης Βόρειας Πίνδου δεν είναι εμφανής καθώς το λειτουργών μέχρι πριν κάποια χρόνια εκεί Κέντρο Ενημέρωσης παροπλίστηκε. Αποτέλεσμα αυτού και ειδικά σε περιόδους με αυξημένο τουριστικό φορτίο να παρατηρούνται φαινόμενα αυθαιρεσιών με παράνομες κατασκηνώσεις, κίνηση με μεγάλα οχήματα, υπερφόρτωση των μονοπατιών κτλ.
ΟΔΟΣ ΒΩΒΟΥΣΑ-ΤΣΕΠΕΛΟΒΟ
Ο αυχένας της Μόρφας (1.545μ) είναι για πάνω από 5 μήνες κλειστός και η ουσιαστική χρήση του περάσματος του αυχένα δεν ξεπερνα τους τέσσερις με πέντε μήνες το χρόνο. Με τα πρώτα χιόνια θα σταματά ο αποχιονισμός (στο ποσοστό που αυτός συμφέρει) μέχρι την άνοιξη όπως γίνεται στο τμήμα Βωβούσα Περιβόλι, το οποίο αν και έχει πολύ μεγάλο κυκλοφοριακό φόρτο και τον χειμώνα, ο Αυχένας της Τίζας από κάποια στιγμή και μετά κλείνει.
Μπορεί επισης κάποιος να αντιληφθεί ότι η πλειοψηφία των εκδρομέων αναζητά διαδρομές χωμάτινες (συντηρημένες βέβαια). Ασφάλτινες όμορφες διαδρομές έχει και άλλου.
Και αν ο τουριστικός φόρτος στην Βωβούσα αυξηθεί και δεν αποσυμπιεστεί προς την Λάιστα, Ηλιοχώρι Βρυσοχώρι; Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα την υποβάθμιση ενός βιώσιμου “προϊόντος” όπως είναι, μέχρι σήμερα, ο τουρισμός στη Βωβούσα. Του οποίου φόρτου την πίεση αντιλαμβανόμαστε οι κάτοικοι τα τελευταία καλοκαίρια και 3ήμερα.
Ποια θα είναι η αύξηση της θερμοκρασίας εκατέρωθεν του άξονα του δρόμου; Και μπορεί αυτό να επηρεάσει την ύπαρξη ή και την ένταση του φαινομένου με τις καμπιες του εμφανίζονται στα πεύκα της περιοχής;
Ο άξονας Βωβούσα- Λάιστα βρίσκεται πραγματικά στην καρδιά του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου.
Τμήμα Αυχένας Μόρφας - Λάιστα βρίσκεται σε δύο περιοχές Natura 2000 (GR2130004 & GR2130011). Η σύνδεση Γυφτόκαμπου Βωβούσας με άσφαλτο θα δημιουργήσει μια τεχνητή τομή μεταξύ των ζωνών ΙΙα, β & δ. Η “τομή” έγκειται στο γεγονός ότι θα αυξηθεί ο φόρτος και κυρίως η ταχύτητα στο σημείο.
Το κόστος ενός τέτοιου έργου δεν μπορεί να αποσβεστεί σε σχέση με τα όποια οφέλη πιθανών αυτό να προσφέρει. Καμία ουσιαστική ανάγκη των μόνιμων ή και εποχιακών κατοίκων δεν εξυπηρετεί. Αν τα χρήματα περισσεύουν γιατί δεν γίνεται ανακατασκευή του υπάρχοντος δρόμου Μηλιωτάδες Βωβούσα Περιβόλι και μαζί για Σκαμνέλι, Λάιστα, Βρυσοχώρι Ηλιοχώρι.
Ποιό το κόστος μιας τέτοιας επένδυσης και στην βάση ποιών ουσιαστικών αναγκών ζητείται μια τέτοια επένδυση. Υπάρχει μια έστω πρόχειρη ή σε αρχική φάση οικονομοτεχνική μελέτη που να δικαιολογεί μια τέτοια επένδυση. Πέρα από τα περιβαλλοντικά βάρη* που πρέπει να εξεταστούν.
Το δίκτυο με χωμάτινες οδούς που υπάρχει κυρίως στο Κεντρο Ανατολικό Ζαγόρι είναι ένα κεφάλαιο για την ανάπτυξη των εκεί οικισμών.
Οι λόγοι που συντείνουν στην απόρριψη του έργου της ασφαλτόστρωσης της παρούσας οδού αποτελούν και τα στρατηγικά πλεονεκτήματα που πρέπει το Ζαγόρι και πιό πολύ η ίδια η περιοχή πρέπει να εκμεταλλευτεί και να αξιοποιήσει.

Σχετική Αρθρογραφία: Οι πολλοί δρόμοι βλάπτουν τη φύση
Μελέτη* εντόπισε τις ακόμη «παρθένες περιοχές» της χώρας μας – Την προστασία τους ζητούν οι επιστήμονες.
Γιατί οι περιοχές χωρίς δρόμους είναι σημαντικές; «Οι δρόμοι σχετίζονται αποδεδειγμένα με τις πέντε κυριότερες αιτίες της απώλειας της βιοποικιλότητας τόσο παγκόσμια όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο: την αλλαγή της χρήσης της γης, την άμεση εκμετάλλευση των πόρων, την κλιματική αλλαγή, τη ρύπανση και τα εισβλητικά είδη», εξηγεί η επιστημονική υπεύθυνη του έργου, Βασιλική Κατή, αναπλ. καθηγήτρια στο τμήμα Βιολογικών Εφαρμογών και Τεχνολογιών στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. «Η διάνοιξη νέων δρόμων είναι μία από τις βασικότερες αιτίες της απώλειας της βιοποικιλότητας και της υποβάθμισης της λειτουργίας των οικοσυστημάτων παγκοσμίως, ιδίως όταν εισέρχονται σε φυσικά οικοσυστήματα και πρώην αδιατάρακτες περιοχές. Τα ενδιαιτήματα των ειδών συρρικνώνονται, οι πληθυσμοί απομονώνονται, η θνησιμότητα της άγριας πανίδας από προσκρούσεις σε οχήματα στο οδικό δίκτυο αυξάνεται. Παράλληλα, όλες οι οικοσυστημικές υπηρεσίες που συνδέονται με το έδαφος, όπως η αποικοδόμηση ή ο κύκλος του αζώτου χάνονται, αφού το έδαφος σφραγίζεται και μετατρέπεται σε τεχνητή γη».
Ολόκληρο το άρθρο εδώ: https://www.kathimerini.gr/society/561202168/oi-polloi-dromoi-vlaptoyn-ti-fysi/
*Η μελέτη εδώ: https://www.researchgate.net/publication/347911337_Oi_Perioches_Aneu_Dromon_PAD_os_ergaleio_periballontikou_schediasmou_sten_Ellada