ΤΠΣ ΔΗΜΟΥ ΓΟΡΤΥΝΑΣ

Δημοτικές Ενότητες: ΔΕ ΑΓΙΑΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ, ΔΕ ΓΟΡΤΥΝΑΣ, ΔΕ ΚΟΦΙΝΑ, ΔΕ ΡΟΥΒΑ

Αντικείμενο του Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΤΠΣ) του Δήμου Γόρτυνας (ΔΕ Ρούβα, Αγίας Βαρβάρας, Κόφινα, Γόρτυνας) είναι ο πολεοδομικός σχεδιασμός πρώτου επιπέδου στην έκταση των Δημοτικών Ενοτήτων (Δ.Ε.) Γόρτυνας, Κόφινα, Ρούβα και Αγίας Βαρβάρας του Δήμου Γόρτυνας Κρήτης.

Στην ενότητα “Βασικά Στοιχεία & Δεδομένα” μπορείτε να βρείτε πληροφορίες σας βοηθούν να εξοικειωθείτε με την περιοχή μελέτης και τα βασικά χαρακτηριστικά της.

Διοικητική οργάνωση

Γεωγραφική ταυτότητα

Δημογραφικά δεδομένα

Φυσικό Περιβάλλον

Πολιτιστικό Περιβάλλον

Κάλυψη γης - Χρήσεις Γης

Οικιστική & Πολεοδομική Οργάνωση

Στην ενότητα “Αξιολόγηση εναλλακτικών σεναρίων”, μπορείτε να βρείτε πληροφορίες που σχετίζονται με τα προτεινόμενα σενάρια ανάπτυξης και τις κατευθύνσεις για την περιοχή μελέτης. Στο φάκελο “Πολυμέσα” μπορείτε να βρείτε υλικό από εκδηλώσεις που έγιναν στο πλαίσιο παρουσίασης και συζήτησης με το κοινό στον οικείο ΟΤA.

Εναλλακτικό σενάριο 1

Εναλλακτικό σενάριο 2

Εναλλακτικό σενάριο 3

Ανάπτυξη Σεναρίων και Επιλογή Επικρατέστερου Σεναρίου

Παρουσίαση Εναλλακτικών Σεναρίων

Όσον αφορά τη μορφολογία του εδάφους, ο Δήμος Γόρτυνας καλύπτεται κυρίως από πεδινά τμήματα και χαρακτηρίζεται από ομαλό και ήπιο ανάγλυφο και χαμηλούς λόφους. Το νότιο τμήμα του Δήμου αναπτύσσεται σε ένα λοφώδες σύνολο με μικρά επίπεδα τμήματα ενώ οι ορεινές περιοχές με έντονες κλίσεις περιορίζονται στο βόρειο τμήμα του Δήμου.

Πίνακας: Δημοτικές και Τοπικές Κοινότητες και οικισμοί του Δήμου Γόρτυνας

Δ.Ε.	Δημοτική Κοινότητα / Τοπική Κοινότητα	ΟΙΚΙΣΜΟΙ
ΔΕ ΓΟΡΤΥΝΑΣ	Τ.Κ. Άγιων Δέκα	Άγιοι Δέκα, Βουρβουλίτης
	Τ.Κ. Αγίου Κυρίλλου	Άγιος Κύριλλος, Γερόκαμπος
	Τ.Κ. Αμπελούζου	Αμπελούζος
	Τ.Κ. Απεσωκαρίου	Απεσωκάριον
	Τ.Κ. Βαγιονιάς	Βαγιονιά, Κουμάσα, Λούκια
	Τ.Κ. Βασιλικής	Βασιλική, Κανδήλα
	Τ.Κ. Βασιλικών Ανωγείων	Βασιλικά Ανώγεια, Φλαθιάκαι
	Τ.Κ. Γκαγκαλών	Γκαγκάλαι, Βαλής
	Τ.Κ. Μητροπόλεως	Μητρόπολις
	Τ.Κ. Μιαμούς	Μιαμού, Αγία Μαρίνα, Δυσκός, Κρότος, Λέντας, Παπαδογιάννης
	Τ.Κ. Πλατάνου	Πλάτανος, Τρυπητά
	Τ.Κ. Πλώρας	Πλώρα
	Τ.Κ. Χουστουλιανών	Χουστουλιανά
Δ.Ε. ΑΓΙΑΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ	Δ.K. Αγίας Βαρβάρας	Αγία Βαρβάρα, Κάτω Μούλια, Κερατοκεφάλιον, Πειρουνιανά
	T.K. Αγίου Θωμά	Άγιος Θωμάς
	T.K. Άνω Μουλίων	Άνω Μούλια
	T.K. Δουλίου	Δούλιον, Γέννα, Κόλενα
	T.K. Λαρανίου	Λαράνιον
	T.K. Μεγάλης Βρύσης	Μεγάλη Βρύση, Βορρός, Πρεβελιανά
	T.K. Πρινιά	Πρινιάς
Δ.Ε. ΚΟΦΙΝΑ	T.K. Ασημίου	Ασήμιον
	T.K. Άνω Ακρίων	Άνω Άκρια, Ατσιπάδες, Καστέλλιον, Κάτω Άκρια, Μοριά
	T.K. Διονυσίου	Διονύσιον, Παναγία
	T.K. Λουρών	Λούραι
	T.K. Σοκαρά	Σοκαράς, Αποΐνιον, Βελούλιον, Μετόχια Σοκαρά
	T.K. Σταβιών	Στάβιαι, Άγιος Ιωάννης, Ακάμωτος, Καπετανιανά, Φουρνοφάραγγον
	T.K. Στερνών	Στέρναι, Άγιος Νικόλαος, Μονή Κουδουμά
	T.K. Στόλων	Στόλοι, Ίνια
Δ.Ε.	Δημοτική Κοινότητα / Τοπική Κοινότητα	ΟΙΚΙΣΜΟΙ
Δ.Ε. ΡΟΥΒΑ	Τ.Κ. Γέργερης	Γέργερη, Απομαρμά, Καρδαμιανά, Μαστραχιανά, Ράπτης, Τζανιανά, Ψαλίδα
	Τ.Κ. Νυβρίτου	Νύβριτος, Δρόσοι
	Τ.Κ. Πανάσου	Πανασός

Ο συνολικός πληθυσμός του Δήμου Γόρτυνας βάσει των στοιχείων της τελευταίας απογραφής αποτελείται από 15.638 μόνιμους κατοίκους. Σε επίπεδο Δημοτικών Ενοτήτων, σύμφωνα με τον Πίνακα 2, στη Δημοτική Ενότητα Γόρτυνας ο πληθυσμός από το 1991 έως το 2011 μεταβλήθηκε κατά ένα μεγάλο ποσοστό της τάξης του -13,879% και διαχρονικά παρουσιάζει μείωση. Φθίνουσα πορεία έχουν και οι λοιπές ΔΕ του Δήμου. Συγκεκριμένα η Δ.Ε. Αγ. Βαρβάρας παρουσιάζει μείωση κατά -10,863, η Δ.Ε. Κόφινα και κατά -11,486 και η Δ.Ε. Ρούβα κατά -33,150%. Με τον τόπο αυτό γίνεται εμφανές πως πληθυσμιακή εξέλιξη εντός του Δήμου εμφανίζει πτωτική πορεία και στις τέσσερις Δημοτικές Ενότητές.

Κύρια ασχολία των κατοίκων του Δήμου Γόρτυνας είναι η γεωργία, καθώς και η κτηνοτροφία. Οι περιοχές με έντονο ανάγλυφο αξιοποιούνται από την κτηνοτροφία και την ελαιοκαλλιέργεια, ενώ μικρές εκτάσεις καταλαμβάνουν καλλιέργειες σιτηρών και ψυχανθών για κτηνοτροφική χρήση και θερμοκηπιακών κηπευτικών. Έντονη είναι η παρουσία τόσο της ενσταβλισμένης όσο και της ποιμενικής αιγοπροβατοτροφίας με τα ποίμνια να εκτρέφονται στην γεωργική γη σε καλλιεργούμενα λιβάδια ή με τα υποπροϊόντα της γεωργικής παραγωγής. Ο δευτερογενής τομέας παραγωγής δεν είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένος ενώ τις τελευταίες δεκαετίες οι κάτοικοι στράφηκαν στην ενασχόληση με τον τομέα του τουρισμού, κυρίως στα παράλια και στις ορεινές περιοχές όπου έχει διατηρηθεί το παραδοσιακό στοιχείο. Σε επίπεδο τουρισμού, ο Δήμος Γόρτυνας αποτελεί προορισμό που καλύπτει τις ανάγκες του επισκέπτη μέσω του πλούσιου αρχαιολογικά χαρακτήρα της περιοχής, των όμορφων παραλιών στα νότια του δήμου αλλά και το παραδοσιακό στοιχείο που επικρατεί κυρίως στις ορεινές περιοχές.

Πίνακας: Μόνιμος Πληθυσμός του Δήμου Γόρτυνας και Μεταβολή Πληθυσμού 1991-2011

Δ.Ε.	Πληθυσμός 1991	Πληθυσμός 2001	Πληθυσμός 2011	Μεταβολή Πληθυσμού%
Δ.Ε.	Μόνιμος	Μόνιμος	Μόνιμος	1991-2001	2001-2011	1991-2011
ΓΟΡΤΥΝΑΣ	5476	5132	4716	-6,28	-8,106	-13,879
ΑΓΙΑΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ	5146	5186	4587	0,777	-11,550	-10,863
ΚΟΦΙΝΑ	5093	4970	4508	-2,415	-9,296	-11,486
ΡΟΥΒΑ	2724	2135	1821	-21,623	-14,707	-33,150

Όπως αναφέρθηκε και πριν ΓΠΣ για τον Δήμο Γόρτυνας διαθέτει μόνο η Δ.Ε. Κόφινα (ΦΕΚ 501/Δ/97), Εγκεκριμένο Σχέδιο Πόλεως υπάρχει μόνο για τον οικισμό Ασημίου ενώ οι πληροφορίες για την οριοθέτηση των οικισμών εμφανίζονται στον παρακάτω Πίνακα:

Δ.Ε.	Δημοτική Κοινότητα / Τοπική Κοινότητα	ΟΡΙΟΘΕΤΗΜΕΝΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ	ΜΗ ΟΡΙΟΘΕΤΗΜΕΝΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ
ΔΕ ΓΟΡΤΥΝΑΣ	Τ.Κ. Άγιων Δέκα	Άγιοι Δέκα και Βουρβουλίτης (1031/Δ/1986-10-29)
	Τ.Κ. Αγίου Κυρίλλου	Άγιος Κύριλλος (1031/Δ/1986-10- 29), Γερόκαμπος (584/Δ/1987-06-24)
	Τ.Κ. Αμπελούζου		Αμπελούζος
	Τ.Κ. Απεσωκαρίου	Απεσωκάριον (1031/Δ/1986-10-29)
	Τοπική Κοινότητα Βαγιονιάς	Βαγιονιά, Κουμάσα, Λούκια (1035/Δ/1986-10-29)
	Τ.Κ. Βασιλικής	Βασιλική και Κανδήλα (1031/Δ/1986-10-29)
	Τ.Κ. Βασιλικών Ανωγείων	Βασιλικά Ανώγεια και Φλαθιάκαι (1031/Δ/1986-10-29)
	Τ.Κ. Γκαγκαλών	Γκαγκάλαι, Βαλής (1031/Δ/1986-10- 29)
	Τ.Κ. Μητροπόλεως	Μητρόπολις (1031/Δ/1986-10-29)
	Τ.Κ. Μιαμούς	Μιαμού, Κρότος, Λέντας και Παπαδογιάννης (1031/Δ/1986-10-29)	Αγία Μαρίνα, Δυσκός
	Τ.Κ. Πλατάνου	Πλάτανος και Τρυπητά (1031/Δ/1986- 10-29)
	Τ.Κ. Πλώρας	Πλώρα (1031/Δ/1986-10-29)
	Τ.Κ. Χουστουλιανών	Χουστουλιανά (1031/Δ/1986-10-29)
Δ.Ε. ΑΓΙΑΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ	Δ.K. Αγίας Βαρβάρας	Αγία Βαρβάρα (450/Δ/1999-06-22), Κάτω Μούλια, Κερατοκεφάλιον, Πειρουνιανά (1035/Δ/1986-10-29)
	T.K. Αγίου Θωμά	Άγιος Θωμάς (1035/Δ/1986-10-29)
	T.K. Άνω Μουλίων	Άνω Μούλια (1031/Δ/1986-10-29)
	T.K. Δουλίου	Δούλιον, Γέννα και Κόλενα( 1035/Δ/1986-10-29)
	T.K. Λαρανίου	Λαράνιον (1035/Δ/1986-10-29)
	T.K. Μεγάλης	Μεγάλη Βρύση, Πρεβελιανά	Βορρός
Δ.Ε.	Δημοτική Κοινότητα / Τοπική Κοινότητα	ΟΡΙΟΘΕΤΗΜΕΝΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ	ΜΗ ΟΡΙΟΘΕΤΗΜΕΝΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ
	Βρύσης
	T.K. Πρινιά	Πρινιάς (954/Δ/1986-10-13)
Δ.Ε. ΚΟΦΙΝΑ	T.K. Ασημίου	Ασήμιον (1035/Δ/1986-10-29)
	T.K. Άνω Ακρίων	Άνω Άκρια, Ατσιπάδες, Καστέλλιον, Κάτω Άκρια και Μοριά (1035/Δ/1986-10-29)
	T.K. Διονυσίου	Διονύσιον, Παναγία (1035/Δ/1986-10- 29)
	T.K. Λουρών	Λούραι (1035/Δ/1986-10-29)
	T.K. Σοκαρά	Σοκαράς, Αποΐνιον, Βελούλιον, Μετόχια Σοκαρά (1035/Δ/1986-10-29)
	T.K. Σταβιών	Στάβιαι, Άγιος Ιωάννης, Ακάμωτος, Καπετανιανά, Φουρνοφάραγγον (1035/Δ/1986-10-29)
	T.K. Στερνών	Στέρναι (1035/Δ/1986-10-29)	Άγιος Νικόλαος, Μονή Κουδουμά
	T.K. Στόλων	Στόλοι, Ίνια 1035/Δ/1986-10-29
Δ.Ε. ΡΟΥΒΑ	Τ.Κ. Γέργερης	Γέργερη, Απομαρμά, Καρδαμιανά, Μαστραχιανά και Ράπτης, Τζανιανά (1031/Δ/1986-10-29)	Ψαλίδα
	Τ.Κ. Νυβρίτου	Νύβριτος, Δρόσοι (1031/Δ/1986-10- 29)
	Τ.Κ. Πανάσου		Πανασός

Τα προβλήματα που αντιμετωπίζονται στην υπό εξέταση περιοχή όσον αφορά το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής έχουν να κάνουν σε μεγάλο βαθμό με την καθυστέρηση του χωροταξικού σχεδιασμού. Εκφάνσεις της έλλειψης σχεδιασμού και ελέγχου μπορεί να αποτελούν η επιβάρυνση των περιβαλλοντικά ευαίσθητων περιοχών (απόβλητα, ανεξέλεγκτη διάθεση υλικών), η αυθαίρετη δόμηση, την κατάληψη κοινόχρηστων χώρων από ιδιώτες. H περιοχή του Δήμου Γόρτυνας αποτελεί μια εδαφική ενότητα που διαθέτει σημαντικά αναπτυξιακά χαρακτηριστικά προς αξιοποίηση, όπως: ιδιαίτερο και ελκυστικό φυσικό ανάγλυφο που συνδυάζει το ορεινό με το υδάτινο στοιχείο, σημαντική χλωρίδα και πανίδα, αξιοποιήσιμο αιολικό και ηλιακό δυναμικό, πλούσιο ιστορικό, αρχαιολογικό και πολιτιστικό απόθεμα, μεγάλες ποσότητες γεωργοκτηνοτροφικών προϊόντων υψηλής ποιότητας κ.α. Ταυτόχρονα, ο Δήμος Γόρτυνας καλείται να αντιμετωπίσει ζητήματα, τα οποία μπορούν να αποτελέσουν τροχοπέδη της όποιας αναπτυξιακής προσπάθειας μπορεί να αναληφθεί από τον ίδιο το Δήμο και τους άλλους φορείς της περιοχής, όπως: η εξάρτηση του τοπικού εισοδήματος και της απασχόλησης από τον τουρισμό, ο χαμηλός βαθμός ενσωμάτωσης νέων τεχνολογιών και καινοτομιών όπως και η περιορισμένη διασύνδεση των τριών τομέων παραγωγής.