ΤΠΣ ΔΗΜΟΥ ΦΑΙΣΤΟΥ

Δημοτικές Ενότητες: ΔΕ ΖΑΡΟΥ, ΔΕ ΜΟΙΡΩΝ, ΔΕ ΤΥΜΠΑΚΙΟΥ

Αντικείμενο του Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΤΠΣ) του Δήμου Φαιστού (ΔΕ Τυμπακίου, Ζαρού, Μοιρών) είναι ο πολεοδομικός σχεδιασμός πρώτου επιπέδου στην έκταση των Δημοτικών Ενοτήτων ΔΕ Τυμπακίου, Ζαρού και Μοιρών του Δήμου Φαιστού Κρήτης.

Στην ενότητα “Βασικά Στοιχεία & Δεδομένα” μπορείτε να βρείτε πληροφορίες σας βοηθούν να εξοικειωθείτε με την περιοχή μελέτης και τα βασικά χαρακτηριστικά της.

Διοικητική οργάνωση

Γεωγραφική ταυτότητα

Φυσικό Περιβάλλον

Πολιτιστικό Περιβάλλον

Κάλυψη γης - Χρήσεις Γης

Οικιστική & Πολεοδομική Οργάνωση

Στην ενότητα “Αξιολόγηση εναλλακτικών σεναρίων”, μπορείτε να βρείτε πληροφορίες που σχετίζονται με τα προτεινόμενα σενάρια ανάπτυξης και τις κατευθύνσεις για την περιοχή μελέτης. Στο φάκελο “Πολυμέσα” μπορείτε να βρείτε υλικό από εκδηλώσεις που έγιναν στο πλαίσιο παρουσίασης και συζήτησης με το κοινό στον οικείο ΟΤA.

Εναλλακτικό σενάριο 1

Εναλλακτικό σενάριο 2

Εναλλακτικό σενάριο 3

Προηγούμενες Ανακοινώσεις

Παρουσίαση Εναλλακτικών Σεναρίων

Περιγραφή Σεναρίων και Επιλογή Επικρατέστερου

Όσον αφορά τη μορφολογία του εδάφους, ο Δήμος Φαιστού καλύπτεται κυρίως από πεδινά τμήματα, με τον κάμπο της Μεσσαράς να καταλαμβάνει το μεγαλύτερο τμήμα του, και χαρακτηρίζεται από ομαλό ανάγλυφο και χαμηλούς λόφους. Το νότιο τμήμα του Δήμου αναπτύσσεται σε ένα λοφώδες σύνολο με μικρά επίπεδα τμήματα, ενδιάμεσα στα οποία βρίσκονται και οι περισσότεροι από τους τουριστικούς οικισμούς του Δήμου. Οι ορεινές περιοχές με έντονες κλίσεις περιορίζονται στο βόρειο τμήμα, με τοπικές κοινότητες και οικισμούς να είναι κτισμένοι στους νότιους πρόποδες του όρους Ίδη.

Πίνακας: Δημοτικές και Τοπικές Κοινότητες και οικισμοί του Δήμου Φαιστού

Δ.Ε.	Δημοτική Κοινότητα / Τοπική Κοινότητα	ΟΙΚΙΣΜΟΙ
Δ.Ε. ΜΟΙΡΩΝ	Δ.Κ. Μοιρών	Μοίραι, Άγιος Αντώνιος, Ξεροκάμπια, Σφαιριανά
	Τ.Κ. Αληθινής	Αληθινή
	Τ.Κ. Αντισκαρίου	Αντισκάριον, Κριγοί, Μονή Απεζανών, Πλατιά Περάματα, Τζίγκουνας
	Τ.Κ. Γαλιάς	Γαλιά, Απόλυχνος, Μονόχωρον
	Τ.Κ. Καστελλίου	Καστέλλιον
	Τ.Κ. Κουσέ	Κουσές, Λίσταρος
	Τ.Κ. Περίου	Πέριον
	Τ.Κ. Πετροκεφαλίου	Πετροκεφάλιον
	Τ.Κ. Πηγαϊδακίων	Πηγαϊδάκια, Αγιος Μάρκος, Καβούσα, Καλοί Λιμένες, Μακρονήσι, (νησίς) Μικρονήσι, (νησίς), Μονή Οδηγητρίας, Τράφος, (νησίς), Χρυσόστομος
	Τ.Κ. Πόμπιας	Πόμπια
	Τ.Κ. Ρουφά	Ρουφάς, Πλουτή
	Τ.Κ. Σκουρβούλων	Σκούρβουλα
Δ.Ε.	Δημοτική Κοινότητα / Τοπική Κοινότητα	ΟΙΚΙΣΜΟΙ
Δ.Ε. ΖΑΡΟΥ	Δ.Κ. Ζαρού	Ζαρός, Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου, Κούρται, Μονή Αγίου Αντωνίου Βροντησίου, Στέρνα
	Τ.Κ. Βοριζίων	Βορίζια, Λαλουμάς, Μεσήσκλιον
	Τ.Κ. Μορονίου	Μορόνιον, Μάκραι, Παναγία, Φαρίον
Δ.Ε. ΤΥΜΠΑΚΙΟΥ	Δ.Κ. Τυμπακίου	Τυμπάκιον, Αφραθιάς,Κόκκινος Πύργος
	Τ.Κ. Βώρων	Βώροι
	Τ.Κ. Γρηγορίας	Γρηγορία
	Τ.Κ. Καμαρών	Καμάραι
	Τ.Κ. Καμηλαρίου	Καμηλάριον, Άγιος Ιωάννης, Καλαμάκιον
	Τ.Κ. Κλήματος	Κλήμα, Ελληνας
	Τ.Κ. Λαγολίου	Λαγολίον
	Τ.Κ. Μαγαρικαρίου	Μαγαρικάριον, Καλοχωραφίτης, Κισσοί
	Τ.Κ. Πιτσιδίων	Πιτσίδια
	Δ.Κ. Τυμπακίου	Μάταλα, Νέο Καλαμάκι
	Τ.Κ. Σίβα	Σίβας
	Τ.Κ. Φανερωμένης	Φανερωμένη, Καλύβια, Μονή Καλυβιανής

Ο οικισμός Μάταλα καθώς και το συνεκτικό τμήμα Βώρων ορίζεται παραδοσιακό, ως ιστορικός τόπος ορίζεται η Τοπική Κοινότητα Σίβα ενώ τέλος, εντός του Δήμου Φαιστού υπάρχουν οι εξής σημαντικοί αρχαιολογικοί χώροι και μνημεία:

· Σπήλαιο Καμαρών, Χερσαίος Αρχαιολογικός Χώρος, ΥΑ 9597, ΦΕΚ: 666/Β/1970-09-23

· Βροντήσι, Ηράκλειο, Χερσαίος Αρχαιολογικός Χώρος ΥΑ 9597, ΦΕΚ: 666/Β/1970-09-23

· Μάταλα, Χερσαίος Αρχαιολογικός Χώρος, ΥΑ Α/Φ31/19182/2253, ΦΕΚ: 759/Β/1977-08-09

· Κομμός Πυργιώτισσας, Χερσαίος Αρχαιολογικός Χώρος, ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Α1/Φ23/8642/405/2302-2000, ΦΕΚ: 4013/Β/2021-08-31

· Καλαμάκι Ηρακλείου, Χερσαίος Αρχαιολογικός Χώρος, ΥΑ ΥΠΠΕ/ΑΡΧ/Α1/Φ23/39587/1363, ΦΕΚ: 588/Β/1981-09-25

· Αγία Τριάδα, Τυμπάκι Ηρακλείου, Χερσαίος Αρχαιολογικός Χώρος, ΥΠΑΙΘΠΑ/ΓΔΑΠΚ/ΔΙΠΚΑ/ΤΑΧ/Φ43/118780/34198/6869/5421/8-11-2012, ΦΕΚ: 373/ΑΑΠ/2012-11-28

· Φαιστός και Αγία Τριάδα Ηρακλείου, Χερσαίος Αρχαιολογικός Χώρος, ΥΠΑΙΘΠΑ/ΓΔΑΠΚ/ΔΙΠΚΑ/ΤΑΧ/Φ43/118780/ 34198/6869/5421, ΦΕΚ: 373/ΑΑΠ/2012-11-28

· Αρχαιολογικός χώρος περιοχής Κουσέ, Χερσαίος Αρχαιολογικός Χώρος, ΥΑ ΥΠΠΕ/ΑΡΧ/Α1/Φ23/37503/1516/1-8-1980, ΦΕΚ: 841/Β/1980-09-02

· Ι. Μονή Οδηγητρίας, Μοίρες, Ηράκλειο, Χερσαίος Αρχαιολογικός Χώρος, ΥΑ 9597,ΦΕΚ: 666/Β/1970-09-23

· Καλοί Λιμένες, Χερσαίος Αρχαιολογικός Χώρος, ΥΑ 9597, ΦΕΚ: 666/Β/1970-09-23

· Αρχαιολογικός χώρος Λασαίας, Ενάλιος Αρχαιολογικός Χώρος, ΥΑ ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Α1/Φ43/21084/1003, ΦΕΚ: 822/Β/2000-07-06

Η Δ.Ε. Μοιρών, με τον οικισμό των Μοιρών να κατατάσσεται στην κατηγορία οικισμών 3ου Επιπέδου Ενισχυμένου, περιλαμβάνει οριοθετημένους και με θεσμοθετημένους όρους δόμησης κατά τις διατάξεις του Π.Δ. 181/1985, τους οικισμούς: Αγίου Αντωνίου, Απολύχνου, Γαλιάς, Μονόχωρου, Πηγαϊδακίων, Αγίου Μάρκου, Καλών Λιμένων, Χρυσόστομου, Σκουρβούλων, Καστελίου, Ρουφά, Πλουτής, Κουσέ, Πετροκεφαλίου, Περίου, Αληθινής, Αντισκαρίου, Πλατειών Περαμάτων και Πόμπιας. Η Δημοτική Ενότητα Τυμπακίου διέπεται από το εγκεκριμένο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΦΕΚ 175/ΑΑΠ/10-5-2010), σύμφωνα με το οποίο, τα οικιστικά κέντρα κατατάσσονται σε επίπεδα ως εξής: Τυμπάκι ως 3ου επιπέδου ενισχυμένου, Καμάρες, Μαγαρικάρι Βώροι και Πιτσίδια έως 5ο ενισχυμένο.

Τέλος, η Δημοτική Ενότητα Ζαρού, επίσης διέπεται από το εγκεκριμένο Γ.Π.Σ. (ΦΕΚ 300/ ΑΑΠ/25-092012), σύμφωνα με το οποίο, τα οικιστικά κέντρα κατατάσσονται ως εξής: Ζαρός: 4ο ενισχυμένο, Βορίζια και Μορώνι έως 5ο ενισχυμένο.

Οι πληροφορίες των οικισμών εμφανίζονται στον παρακάτω Πίνακα:

Δ.Ε.	Δημοτική Κοινότητα / Τοπική Κοινότητα	ΟΡΙΟΘΕΤΗΜΕΝΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ	ΜΗ ΟΡΙΟΘΕΤΗΜΕΝΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ
Δ.Ε. ΜΟΙΡΩΝ (ΦΕΚ 1031/Δ/86)	Δ.Κ. Μοιρών	Μοίραι, Άγιος Αντώνιος (ΦΕΚ 1031/Δ/86)	Ξεροκάμπια, Σφαιριανά
	Τ.Κ. Αληθινής	Αληθινή
	Τ.Κ. Αντισκαρίου	Αντισκάριον, Πλατιά Περάματα, Τζίγκουνας	Κριγοί, Μονή Απεζανών
	Τ.Κ. Γαλιάς	Γαλιά, Απόλυχνος, Μονόχωρον
	Τ.Κ. Καστελλίου	Καστέλλιον
	Τ.Κ. Κουσέ	Κουσές, Λίσταρος
	Τ.Κ. Περίου	Πέριον
	Τ.Κ. Πετροκεφαλίου	Πετροκεφάλιον
	Τ.Κ. Πηγαϊδακίων	Πηγαϊδάκια, Καλοί Λιμένες	Αγιος Μάρκος, Καβούσα, Μακρονήσι, (νησίς) Μικρονήσι, (νησίς), Μονή Οδηγητρίας, Τράφος, (νησίς), Χρυσόστομος
	Τ.Κ. Πόμπιας	Πόμπια,
	Τ.Κ. Ρουφά	Ρουφάς, Πλουτή
	Τ.Κ. Σκουρβούλων	Σκούρβουλα
Δ.Ε. ΖΑΡΟΥ (ΦΕΚ1031/Δ/86)	Δ.Κ. Ζαρού	Ζαρός, Κούρται	Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου, Μονή Αγίου Αντωνίου Βροντησίου, Στέρνα
	Τ.Κ. Βοριζίων	Βορίζια, Λαλουμάς, Μεσήσκλιον
	Τ.Κ. Μορονίου	Μορόνιον, Μάκραι, Παναγία, Φαρίον
Δ.Ε. ΤΥΜΠΑΚΙΟΥ	Δ.Κ. Τυμπακίου	Τυμπάκιον, Κόκκινος Πύργος (1064/Δ/86)	Αφραθιάς
	Τ.Κ. Βώρων	Βώροι (954/Δ/1986-10-13)
	Τ.Κ. Γρηγορίας	Γρηγορία (1064/Δ/86)
	Τ.Κ. Καμαρών	Καμάραι (1064/Δ/86)
	Τ.Κ. Καμηλαρίου	Καμηλάριον, Άγιος Ιωάννης, Καλαμάκιον οριοθετούνται με το ΦΕΚ 1064/Δ/86
	Τ.Κ. Κλήματος	Κλήμα, Ελληνας (1064/Δ/86)
	Τ.Κ. Λαγολίου	Λαγολίον (1064/Δ/86)
	Τ.Κ. Μαγαρικαρίου	Μαγαρικάριον, Καλοχωραφίτης και Κισσοί οριοθετούνται με το ΦΕΚ 1064/Δ/86
	Τ.Κ. Πιτσιδίων	Πιτσίδια
Δ.Ε.	Δημοτική Κοινότητα / Τοπική Κοινότητα	ΟΡΙΟΘΕΤΗΜΕΝΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ	ΜΗ ΟΡΙΟΘΕΤΗΜΕΝΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ
	Δ.Κ. Τυμπακίου	Μάταλα (ΦΕΚ 1246Δ/86)	Νέο Καλαμάκι
	Τ.Κ. Σίβα	Σίβας (ΦΕΚ 302Δ/88)
	Τ.Κ. Φανερωμένης	Φανερωμένη, Καλύβια (ΦΕΚ 1064/Δ/86)	Μονή Καλυβιανής

Τα προβλήματα που αντιμετωπίζονται στην υπό εξέταση περιοχή όσον αφορά το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής έχουν να κάνουν σε μεγάλο βαθμό με την καθυστέρηση του χωροταξικού σχεδιασμού. Εκφάνσεις της έλλειψης σχεδιασμού και ελέγχου μπορεί να αποτελούν η επιβάρυνση των περιβαλλοντικά ευαίσθητων περιοχών (απόβλητα, ανεξέλεγκτη διάθεση υλικών), η αυθαίρετη δόμηση, την κατάληψη κοινόχρηστων χώρων από ιδιώτες. H περιοχή του Δήμου Φαιστού αποτελεί μια εδαφική ενότητα που διαθέτει σημαντικά αναπτυξιακά χαρακτηριστικά προς αξιοποίηση, όπως: ιδιαίτερο και ελκυστικό φυσικό ανάγλυφο που συνδυάζει το ορεινό με το υδάτινο στοιχείο, σημαντική χλωρίδα και πανίδα, αξιοποιήσιμο αιολικό και ηλιακό δυναμικό, πλούσιο ιστορικό, αρχαιολογικό και πολιτιστικό απόθεμα, μεγάλες ποσότητες γεωργοκτηνοτροφικών προϊόντων υψηλής ποιότητας κ.α. Ταυτόχρονα, ο Δήμος Φαιστού καλείται να αντιμετωπίσει ζητήματα, τα οποία μπορούν να αποτελέσουν τροχοπέδη της όποιας αναπτυξιακής προσπάθειας μπορεί να αναληφθεί από τον ίδιο το Δήμο και τους άλλους φορείς της περιοχής, όπως: η εξάρτηση του τοπικού εισοδήματος και της απασχόλησης από τον τουρισμό, ο χαμηλός βαθμός ενσωμάτωσης νέων τεχνολογιών και καινοτομιών όπως και η περιορισμένη διασύνδεση των τριών τομέων παραγωγής.

Δ.Ε.	Μόνιμος Πληθυσμός 1991	Μόνιμος Πληθυσμός 2001	Μόνιμος Πληθυσμός 2011	Μεταβολή Πληθυσμού %
Δ.Ε.				1991-2001	2001-2011	1991-2011
ΜΟΙΡΩΝ	10225	10821	11434	5,83	5,665	11,824
ΖΑΡΟΥ	3244	3177	2953	-2,065	-7,051	-8,970
ΤΥΜΠΑΚΙΟΥ	10531	9884	10079	-6,144	1,973	-4,292