Η περιοχή γειτνιάζει με τα αστικό κέντρο των πόλης των Σερρών, ενώ βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από την πόλη της Δράμας (40 χλμ) και της Καβάλας (60 χλμ). Η απόσταση του Δήμου από την Θεσσαλονίκη (πρωτεύουσα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας) είναι 118 χλμ. Την ίδια περίπου απόσταση απέχει από το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, το οποίο αποτελεί τη θαλάσσια πύλη της Βαλκανικής ενδοχώρας και ταυτόχρονα το πλησιέστερο λιμάνι της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις χώρες της Βαλκανικής και της Παρευξείνιας ζώνης, ενώ η απόστασή του από το αεροδρόμιο Μακεδονία ανέρχεται σε 140 χλμ.

Από την περιοχή διέρχεται η Εθνική οδός Σερρών – Δράμας και το Εθνικό Σιδηροδρομικό Δίκτυο (γραμμή Θεσσαλονίκης – Αλεξανδρούπολης). Στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής καταγράφεται η ύπαρξη σημαντικών φυσικών πόρων και πολιτιστικής κληρονομιάς που θα μπορούσαν να αποτελέσουν σημαντικό πόλο τουριστικής έλξης. Ωστόσο, τα σημαντικότερα προβλήματα της περιοχής συνάδουν με εκείνα των ορεινών – αγροτικών περιοχών του ελλαδικού χώρου και σχετίζονται με την έλλειψη, την άμεση εξάρτηση του γεωργικού εισοδήματος από τις ενισχύσεις με αποτέλεσμα της ανελαστικότητα της γεωργίας. Παράλληλα, η μικρή ανάπτυξη του δευτερογενή και τριτογενή τομέα οδηγεί στην αστυφιλία και κατ’ επέκταση στην σταδιακή μείωση του πληθυσμού.

●       Ο πληθυσμός του Καλλικρατικού Νέας Ζίχνης, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή του 2011, ανέρχεται σε 12.397 κατοίκους.

●       Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ ο συνολικός πληθυσμός του Δήμου N. Ζίχνης ανέρχονταν σε 15.073 κατοίκους, αποτελώντας το 7,75% του συνολικού πληθυσμού του Ν. Σερρών. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 ο μόνιμος πληθυσμός ανέρχεται στους 12.397 κατοίκους αποτελώντας το 7,03% του συνολικού πληθυσμού του Ν.Σερρών. Παρατηρούμε επομένως ότι ο Δήμος Νέας Ζίχνης ακολουθεί την γενικότερη μείωση του πληθυσμού που έχει συντελεστεί στο Ν. Σερρών.

●       Η μεγαλύτερη μείωση του πληθυσμού κατά την δεκαετία 2001-2011 σημειώνεται στο Δ.Δ. Σταθμού Αγγίστας (-39,80%), ενώ αύξηση παρουσιάζεται στα Δ.Δ. Νέας Ζίχνης (6,75%) και Μυρρίνης (18%). Η μείωση των δημογραφικών μεγεθών οφείλεται κυρίως στην εσωτερική μετανάστευση προς τα μεγάλα αστικά κέντρα της του Νομού και της χώρας. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο μόνιμος πληθυσμός του ΔΔ Σερρών, όπου εντάσσεται η πρωτεύουσα του Νομού, αυξήθηκε από 56.400 κατοίκους το 2001 σε 58.287 στο 2011 (3,34%). Αναφορικά με τις Δημοτικές / Τοπικές Κοινότητες, η Δ.Κ. Αλιστράτης (έδρα του πρώην Δήμου Αλιστράτης) και το η Δ.Κ. Ν. Ζίχνης, ως έδρα του Δήμου αποτελούν και τα πολυπληθέστερες ενώ ακολουθούν οι Δ.Κ. Γαζώρου και Δραβήσκου. 

●       Όσον αφορά στην κατά φύλο σύνθεση σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΣΥΕ της απογραφής του 2011, διαπιστώνεται ότι υπάρχει μικρή αριθμητική υπεροχή των γυναικών σε σχέση με τους άνδρες. Υπολογίζοντας το δείκτη αναλογίας φύλων, παρατηρείται ότι τα δεδομένα της περιοχής μελέτης (δείκτης αναλογίας  φύλων) συμβαδίζουν με εκείνα του Νομού.

●       Όσον αφορά στην ηλικιακή σύνθεση του πληθυσμού, αυτή συνάδει με την μέση ηλικιακή κατανομή των αγροτικών περιοχών του Ν. Σερρών. Παρατηρούνται χαμηλά ποσοστά γεννήσεων και επομένως μικρά ποσοστά προσχολικού και μαθητικού πληθυσμού.  Σε απόλυτους αριθμούς στην ηλικιακή κλάση των 25 – 39 οι άντρες παρουσιάζουν σαφή αριθμητική υπεροχή σε σχέση με τις γυναίκες, ενώ οι γυναίκες υπερέχουν στην ηλικιακή κλάση των 65⁺. Γενικότερα, ο πληθυσμός μπορεί να χαρακτηριστεί γηράσκων. 

●       Σύμφωνα με την απογραφή της ΕΛΣΤΑΤ έτους 2011, το εκπαιδευτικό επίπεδο των κατοίκων του Δήμου Νέας Ζίχνης θεωρείται χαμηλό καθώς το 58,3% των κατοίκων είτε έχει εγκαταλείψει το Δημοτικό είτε είναι απόφοιτοι Δημοτικού. Βέβαια θα πρέπει να συνυπολογιστεί το γεγονός ότι ο πληθυσμός του Δήμου είναι γηράσκων. Σε ένα πολύ μικρό ποσοστό είναι απόφοιτοι σχολών μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (1,94%), ενώ το μόλις 5,15% είναι Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, δηλαδή κάτοχοι διδακτορικού ή μεταπτυχιακού τίτλου / Πτυχιούχοι Παν/μίου - Πολυτεχνείου, ΑΤΕΙ, ΑΣΠΑΙΤΕ, ανώτερων επαγγελματικών και ισότιμων σχολών όταν το αντίστοιχο ποσοστό στο Ν. Σερρών κυμαίνεται στο 11% των κατοίκων του Νομού.

●       Αναφορικά και την υπηκοότητα των κατοίκων του Δήμου Νέας Ζίχνης παρατηρούμε ότι το 92% των κατοίκων έχουν ελληνική υπηκοότητα, ποσοστό το οποίο είναι το χαμηλότερο στους Δήμους της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών. Οι κάτοικοι που προέρχονται από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανέρχονται στους 619, ήτοι σε ποσοστό 62,4% των ξένων υπηκόων του Δήμου.

§  Σημειώνεται δε, ότι το ποσοστό αυτό είναι το μεγαλύτερο μεταξύ των δήμων του νομού. 

Αντίστοιχα, οι υπήκοοι τρίτων χωρών καταλαμβάνουν το μικρότερο ποσοστό σε επίπεδο δήμων νομού και ανέρχονται στους 373.

●       Ο οικονομικά ενεργός πληθυσμός αποτελεί το εργατικό δυναμικό της οικονομίας και περιλαμβάνει τα άτομα εκείνα τα οποία είναι ικανά προς εργασία και ταυτόχρονα θέλουν να εργαστούν. Τα άτομα εκείνα τα οποία δεν μπορούν να εργαστούν, για παράδειγμα, μικρά παιδιά, ηλικιωμένοι, ασθενείς, στρατιώτες κ.α., δεν ανήκουν στο εργατικό δυναμικό. Επίσης τα άτομα που μπορούν να εργαστούν, αλλά για διάφορους λόγους δε θέλουν, για παράδειγμα, δεν ανήκουν στο εργατικό δυναμικό. Συνεπώς, τα άτομα τα οποία δεν μπορούν ή δε θέλουν να εργαστούν αποτελούν τον οικονομικά μη ενεργό πληθυσμό. Σύμφωνα με την Απογραφή ΕΣΥΕ 2001 ο οικονομικά ενεργός πληθυσμός της περιοχής ανέρχεται σε 43,09%, έναντι του 56,90% των οικονομικά μη ενεργών.

Παραγωγικοί τομείς:

●       Πρωτογενής τομέας: Η γεωργία, η κτηνοτροφία και η δασοπονία αποτελούν την βάση της οικονομίας της περιοχής. Καθώς αυτή περιλαμβάνει μία ποικιλία υποπεριοχών με ιδιαίτερα γεωγραφικά, βιοκλιματικά και οικολογικά χαρακτηριστικά, οι παραπάνω κλάδοι εμφανίζουν έντονες διαφοροποιήσεις και εξίσου πλούσια ποικιλία σε κατηγορίες, είδη παραγωγής και τρόπους αξιοποίησης. Γενικά, σε ότι αφορά στην γεωργία, οι κλάδοι που επικρατούν είναι η καλλιέργεια σιτηρών, η βαμβακοκαλλιέργεια, η καπνοκαλλιέργεια, τα καλαμπόκια ο ηλίανθος και τα ζαχαρότευτλα. Επίσης παρατηρούνται υπολείμματα παραδοσιακών κλάδων, όπως η καλλιέργεια κερασιών, καρυδιών, εκτάσεις που καλύπτονται από αμυγδαλιές, καθώς και ενδείξεις διαφοροποίησης της γεωργίας που αντιπροσωπεύονται από την καλλιέργεια της ελιάς. Η κτηνοτροφία βασίζεται κυρίως στην βοοτροφία και στην αιγοπροβατοτροφία. Η δασοπονία αφορά στην εκμετάλλευση των δασών κυρίως για τεχνική ξυλεία και δευτερευόντως για παραγωγή καυσόξυλων. Τα δάση εξάλλου είναι κατάλληλα για ανάπτυξη υπηρεσιών αναψυχής.

Όπως συμβαίνει και στην υπόλοιπη χώρα έτσι και στον Δήμο Ν. Ζίχνης, το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η γεωργία είναι ο μικρός γεωργικός κλήρος ή το μικρό μέγεθος των εκμεταλλεύσεων. Οι συνέπειες αυτού του φαινομένου είναι ποικίλες. Το αυξανόμενο κόστος παραγωγής και οι αδυναμίες δημιουργίας οικονομιών κλίμακας έχουν σαν αποτέλεσμα την στασιμότητα στην προσαρμογή και καθιστούν τις εκμεταλλεύσεις της περιοχής μη ανταγωνιστικές στο περιβάλλον που δημιουργείται. Η διάρθρωση των κλάδων παραγωγής των εκμεταλλεύσεων της περιοχής επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από τις επιδοτήσεις και τις παρεμβάσεις της Ε.Ε. Ο βαθμός εξάρτησης μερικών κλάδων φυτικής και ζωικής παραγωγής από τις επιδοτήσεις αγγίζει το 65% (Βαμβάκι, καπνός, σκληρός σίτος), ενώ οι περισσότεροι κλάδοι της ζωικής παραγωγής δεν παράγουν οικονομικά χωρίς τις επιδοτήσεις. Προβληματική παρουσιάζεται και η οργάνωση των συνεταιρισμών στην περιοχή. Ελάχιστοι  πρωτοβάθμιοι συνεταιρισμοί υπάρχουν. Τέλος, ο Δήμος Νέας Ζίχνης, σε μία προσπάθεια τόνωσης του αγροτικού εισοδήματος και προώθησης των προϊόντων της περιοχής, λειτουργεί Εκθετήριο Αγροτικών Προϊόντων, επί της Εθνικής Οδού Σερρών – Δράμας, το οποίο απευθύνεται σε παραγωγούς, μεταποιητές, εμπόρους και καταναλωτές.

●       Δευτερογενής Τομέας: Ο δευτερογενής τομέας έχει μικρό ειδικό βάρος παρά το γεγονός ότι αποτελεί τμήμα της επαρχίας Φυλλίδας η οποία από το 1996 με απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών εντάχθηκε στις περιοχές με τα κίνητρα της Δ΄ Βιομηχανικής Ζώνης . Οι κύριοι τομείς δραστηριότητας που εντοπίζονται είναι των ειδών διατροφής, της μεταποίησης των αγροτικών προϊόντων και σε μικρότερο βαθμό, της επεξεργασίας ξύλου και επίπλων καθώς και των μεταλλικών προϊόντων. Η μόνη επένδυση που έγινε στην περιοχή αφορά τη μετεγκατάσταση του Δημοτικού Σφαγείου Ν.Ζίχνης στα πλαίσια του Ν. 866/91. Το ποσοστό συμμετοχής του τομέα στο συνολικό ΑΕΠ είναι μόλις 10% (Πηγή:ΕΣΥΕ 1996) ενώ η ανυπαρξία υποδομών ΒΙΠΕ δεν καταλογίζεται στα θετικά σημεία. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει ο κλάδος της μεταποίησης αγροτικών προϊόντων και ιδιαίτερα του κερασιού αλλά και του γάλακτος δεδομένης της παρουσίας αξιόλογου ζωικού δυναμικού. Επίσης η δημιουργία μονάδων που σχετίζονται με αγροτουριστικά προϊόντα μια και οι προοπτικές ανάπτυξης του χώρου αυτού παρουσιάζονται ευοίωνες.

●       Τριτογενής Τομέας: Η Ν. Ζίχνη συγκεντρώνει το σύνολο σχεδόν των υπηρεσιών του τριτογενούς τομέα. Πιο συγκεκριμένα λειτουργούν: Αστυνομικός Σταθμός, Αγροτική και Εθνική Τράπεζα, κατάστημα ΕΛΤΑ,  Κτηνιατρείο,  Κέντρο Υγείας, Ειρηνοδικείο, Πρακτορείο ΚΤΕΛ , Κλιμάκιο Πυροσβεστικής, Παιδικός Σταθμός, ΚΑΠΗ και Πολιτιστικό Κέντρο Ιδιωτικά υπάρχουν φαρμακεία, ιατρείο, οδοντιατρεία, δικηγορικά γραφεία, συμβολαιογραφεία και φροντιστήρια. Αναφορικά με άλλες υπηρεσίες που εντάσσονται στο χώρο των ελεύθερων επαγγελματιών το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στον χώρο της αναψυχής με σημαντικό αριθμό καταστημάτων  ενώ από τις υπόλοιπες (υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι κ.ά) αν και ο αριθμός των επιχειρήσεων είναι μικρός ωστόσο κρίνεται ικανός για να καλύψει τις ανάγκες των κατοίκων της περιοχής. Ο τομέας του εμπορίου είναι ανεπτυγμένος σε ικανοποιητικό σχετικά βαθμό καλύπτοντας τις ανάγκες των κατοίκων σε βασικά, κυρίως, είδη. Συνολικά στον Δήμο δραστηριοποιούνται επιχειρήσεις που σχεδόν στο σύνολο τους, είναι ατομικές με κύριο άξονα δραστηριοτήτων το λιανικό εμπόριο. Γενικότερα, ο τριτογενής τομέας παρουσιάζει αξιόλογη πορεία, η οποία οφείλεται κυρίως στο εμπόριο. Ωστόσο, η ανάπτυξη του τουρισμού παραμένει ζητούμενο. Το Μενοίκιο, οι ορεινοί οικισμού που διατηρούν παραδοσιακά χαρακτηριστικά, μονές αλλά και αρχαϊκά και βυζαντινά μνημεία αποτελούν στοιχεία τα οποία με την κατάλληλη αξιοποίηση και προβολή θα μπορούσαν να προσελκύσουν επισκέπτες. Δράσεις για το περιβάλλον, τον αγροτουρισμό και την προώθηση τοπικών χαρακτηριστικών προϊόντων και χειροτεχνημάτων  αποτελούν  τομείς  που βρίσκουν πρόσφορο έδαφος.

Ποτάμια: Η περιοχή έχει σαν βασικούς υδατικούς πόρους των πεδινών περιοχών τον ποταμό Στρυμόνα που αποτελεί τα διοικητικά όρια του Δήμου Νέας Ζίχνης και της περιοχής μελέτης προς τα Δυτικά και τον μεγαλύτερο παραπόταμο του, τον ποταμό Αγγίτη που διασχίζει, τον Δήμο Αλιστράτης στα διοικητικά του όρια με τους Δήμους του Παγγαίου και τον Δήμο Νέας Ζίχνης στο μέσον περίπου. Οι ποταμοί αυτοί τροφοδοτούν τα αρδευτικά δίκτυα της περιοχής. Ιδιαίτερα ο Αγγίτης αποτελεί τα τελευταία χρόνια και χώρο αναψυχής, χάρη στο εξαιρετικής ομορφιάς φαράγγι του στο οποίο αναπτύσσονται περιπατητικές δραστηριότητες καθώς και διάφορα ποτάμια αθλήματα (ράφτινγκ, κανόε-καγιάκ κλπ.)

Χείμαρροι: Εκτεταμένο σύστημα χειμάρρων συναντάται στις ΝΑ πλαγιές του Μενοικίου που καταλήγουν στον  Αγγίτη ποταμό. Οι χείμαρροι του Μενοικίου έχουν κατεύθυνση Β-Ν και παρουσιάζουν περιορισμένη ανάπτυξη πλευρικών κλάδων. Από αυτούς, ο Μέγας Ξηροπόταμος (περιοχή Αγριανής – Μεσοράχης - Δήμητρας) και ο Μέγας Λάκκος (περιοχή Γαζώρου), παρουσιάζουν συνεχή παροχή ενώ οι υπόλοιποι εποχιακή.

Ορυκτός πλούτος: Το  Μενοίκιο έχει υψόμετρο 1.963 μέτρα και βρίσκεται στα σύνορα των νομών Δράμας και Σερρών. Συνδέεται στα βόρεια με τον Όρβηλο, του οποίου μπορεί να θεωρηθεί και τμήμα του, ενώ στα δυτικά με τα Όρη Βροντούς. Από γεωλογική άποψη ανήκει στην κρυσταλλική μάζα της Ροδόπης. Σύμφωνα με το κλιματικό διάγραμμα του Emberger, τα χαμηλότερα υψόμετρα του βουνού ανήκουν στην υγρή ή ύφυγρη ζώνη με κρύους ή ήπιους χειμώνες. Το έδαφος είναι αμμώδες και προέρχεται από μεταμορφικά πετρώματα (κυρίως ασβεστόλιθους και γνεύσιους). Στην περιοχή της Αγριανής συναντάται ένα σύστημα μελανότεφρων διμαρμαρυγιακών σχιστόλιθων, διμαρμαρυγιακών γνευσίων, αμφιβολιτικών γνευσίων και αμφιβολητών, ενστρώσεις μαρμάρων που παρεμβάλλονται ανάμεσα στα μεταμορφωμένα και τέλος  ένα ασβεστολιθικό κροκαλοπαγές. Μεταξύ του μαρμαροφόρου ορίζοντα και των υποκείμενων διμαρμαρυγιακών σχιστόλιθων αναπτύσσεται σιδηρούχος σχηματισμός αξιόλογης περιεκτικότητας σε χρυσό (Μελέτη Γεωργικής Αγροτουριστικής Ανάπτυξης Χαμηλής Ζώνης Μενοικίου Όρους, 2001). Στην περιοχή υπάρχει μόνο ένα λατομείο στην περιοχή του Σφελινού το οποίο βρίσκεται σε δημόσια έκταση. Η εκμετάλλευση του γίνεται εργολαβικά από εταιρείες (Πηγή: Δήμος Ν. Ζίχνης).

Σπήλαια: Στο Δήμο Νέας Ζίχνης και συγκεκριμένα στην Δημοτική Ενότητα Αλιστράτης βρίσκεται το ομώνυμο σπήλαιο της Αλιστράτης. Πρόκειται για ένα σπήλαιο που χαρακτηρίζεται ‘’ξηρό’’, με θαυμάσιο εσωτερικό διάκοσμο από υπερμεγέθεις σταλακτίτες. Συγκεκριμένο είδος σταλακτιτών αναπτύσσεται σε πολλές κατευθύνσεις, οι λεγόμενοι “εκκεντρίτες”. Το μήκος των διαδρόμων που έχει εξερευνηθεί είναι περίπου 3.000 μέτρα και εκτείνονται δεξιά και αριστερά από την κύρια αίθουσα που έχει διαστάσεις 100 μέτρα μήκος, 60 μέτρα πλάτος και 30 ύψος. Χαρακτηρίζεται από τους σπηλαιολόγους σαν ένα από τα σπουδαιότερα των Βαλκανίων και της Ευρώπης. Βρίσκεται σε απόσταση 6 χιλιομέτρων από την Αλιστράτη, 50 από τη Σέρρες και 20 από τη Δράμα. Έχει διαμορφωθεί διάδρομος επίσκεψης μέσα στο σπήλαιο μήκους 950 μέτρων. Στο προαύλιο χώρο υπάρχει πάρκινκγ, αναψυκτήριο, εκδοτήριο εισιτηρίων και φυλάκιο στάσης του Ο.Σ.Ε. με δρόμο πρόσβασης (πηγή: Μελέτη Αγροτουριστικής Γεωργικής  Ανάπτυξης Χαμηλής Ζώνης Μενοικίου). Για την προστασία, διαχείριση και εκμετάλλευση του Σπηλαίου έχει συσταθεί Ανώνυμη Εταιρεία Ο.Τ.Α., η οποία λειτουργεί από το 1998.

Χλωρίδα και πανίδα: Για την περιοχή μελέτης συγκεκριμένα στοιχεία που να αναφέρονται στην πανίδα και την χλωρίδα δεν υπάρχουν. Έτσι παρατίθενται  στοιχεία που αφορούν γενικότερα το Μενοίκιο. Από δασική άποψη η περιοχή του Μενοικίου βρίσκεται εντός  α) των σκληρόφυλλων δασών β) των φυλλοβολούντων  κατά το χειμώνα πλατύφυλλων και γ) των κωνοφόρων. Οι επικρατέστερες φυτοκοινωνικές ενώσεις είναι: QUERCRTETOM COCCIFERAL (σ’ όλη τη χαμηλή ζώνη) CAPRINETUM PUDESCENTIS (στην περιοχή Αγριανής) QUERCETOM PUDESCENTIS  (στις περιοχές Αναστασιάς και Αγριανής) Κύριο είδος  η τραχεία πεύκη, το κυπαρίσσι και η μαύρη πεύκη από τα κωνοφόρα και από τα πλατύφυλλα η ακακία, η λεύκη και ο πλάτανος. Απαντώνται επίσης ο κέδρος, το παλιούρι, και από ποώδη τα: Trifolium purpureum, Trifolium arvense, Cynodon dactylon και Dactylis glomerata. Αναφορικά με τα κωνοφόρα το δάσος προήλθε από φύτευση. 

Η πανίδα που απαντάται αποτελείται από είδη προσαρμοσμένα στα οικοσυστήματα της περιοχής. Από θηλαστικά τα σημαντικότερα που απαντώνται είναι: Rhinolophus mehelyi, Myotis blythi, Miniopterus shreibersii, Myotis myotis (διάφορα είδη νυχτερίδας), Citellus citellus (λαγόγυρος), Martes foina (πετροκούναβο), Mystela nivalis (νυφίτσα), Sus scrofa (αγριογούρουνο) κ.άλ. Από ερπετά στην περιοχή υπάρχουν κυρίως χελώνες: η μεσογειακή (Testudo hermanni) και η ελληνική (Testudo graecae), σαύρες Lacerta viridis (πράσινη σαύρα) Ophisaurus apodus (αποδη σαύρα)  και φίδια (οχιά, λαφιατης) . Όσον αφορά την πτηνοπανίδα στην περιοχή απαντώνται: λευκοπελαργοί (Ciconia ciconia), όρνεα (Gyps fulvus), φιδαετοί (Circaetus gallicus), χρυσαετοί(Aquila chrysaetus), σταυραετοί (Hieraaetus pennatus), ασπροπάρηδες (Neophron percnopterus), πετρίτες (Falco peregrinus), μπούφοι (Bubo bubo), δρυοκολάπτες (Dryocopus martius,Dendrocopos syriacus), κορυδαλλοί (Lullula arborea) έχουν δοθεί κ.αλ. (Πηγή: Δελτίο Φύση 2000)

Προστατευόμενες περιοχές: Στον Δήμο Ν. Ζίχνης απαντώνται τρία (3) μόνιμα καταφύγια θηραμάτων:

•  Στην περιοχή Αλιστράτης – Πετρωτού με έκταση 10.800 στρ., 

•  Στην περιοχή Γαζώρου – Αγ. Χριστοφόρου – Αναστασίας – Ν. Ζίχνης με έκταση 9.800 στρ. 

•  Στην περιοχή Αγριανής – Αναστασιάς με έκταση 14.300 στρ. 

Στις εν λόγω περιοχές απαγορεύεται το κυνήγι κάθε θηράματος, με σκοπό την προστασία και την ανάπτυξη του θηραματικού πλούτου και της άγριας πανίδας. Μόνιμα καταφύγια ιδρύονται σε έκταση όχι μικρότερη από 5.000 στρμ. προκειμένου περί δασών, 10.000 στρμ. προκειμένου για μερικώς δασοσκεπείς εκτάσεις, 1.000 στρμ. προκειμένου για πεδινές και 500 στρ. προκειμένου για ελώδεις. Τα μόνιμα καταφύγια πρέπει να πληρούν τις προϋποθέσεις κάλυψης των βασικών αναγκών του θηράματος σε ότι αφορά την ησυχία, την τροφή και το νερό. Τα παραπάνω δεν ισχύουν για ερημονήσους και εφόσον αυτές είναι μεγαλύτερες των 500 στρμ. (άρθρα 3 & 4, παρ. 5,6 και 7του Ν. 177/75 που αντικατέστησαν τα άρθρα 235 και 254 παρ. 1, 2 & 3 του Ν. 86/69). Στις περιοχές απαγόρευσης κυνηγιού απαγορεύεται το κυνήγι κάθε θηράματος με την έκδοση απαγορευτικής διάταξης θήρας από το Δασαρχείο κατόπιν αποφάσεως του Υπουργείου Γεωργίας για λόγους προστασίας, διοίκησης και διαχείρισης του θηραματικού πλούτου (άρθρα 7 παρ. 3 του Ν. 177/75 που προσετέθη στο άρθρο 258 παρ. 5 του Ν. 86/69).

Δάση: Σημαντική δασική έκταση αναπτύσσεται στα βόρεια των οικισμών Αναστασιάς, Αγριανής και Σφελινού, η οποία έχει ενταχθεί στο δίκτυο προστατευόμενων οικολογικών περιοχών «ΦΥΣΗ 2000» της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άλλες δασικές εκτάσεις αποτελούν: • η περιοχή που περιβάλλει τα ερείπια της Παλαιάς Ζίχνης (3.800 στρέμματα περίπου) και εκτείνεται στο νότιο μέρος ως τη περιοχή του Γαζώρου αλλά και δυτικά του οικισμού του Αγίου Χριστοφόρου. • Η περιοχή της κατάληξης του «ρέματος Σώματος» νότια του οικισμού της Νέας Ζίχνης. • Η περιοχή του λόφου της «Τούμπας» περιορισμένης έκτασης αλλά εξαιρετικής θέας που έχει κηρυχθεί σαν ζώνη αρχαιολογικού ενδιαφέροντος.   Δασική επίσης έχει χαρακτηρισθεί και η περιοχή που βρίσκεται δυτικά του λόφου αυτού. • Τα δασύλλια που βρίσκονται πέριξ των οικισμών Δραβήσκου και Μαυρολόφου. Βορειοανατολικότερα, στον ορεινό οικισμό της Αγριανής και στους πρόποδες του Μενοικίου όρους, ο λόφος του Προφήτη Ηλία αποτελεί περιοχή ξεχωριστής ομορφιάς. Εδώ αναπτύσσεται το μοναδικό για την περιοχή  δάσος με βελανιδιές έκτασης περίπου 17 στρεμμάτων. Ο λόφος βρίσκεται πολύ κοντά στον οικισμό (700 περίπου μέτρα), και διαθέτει διαμορφωμένο χώρο αναψυχής και εστίασης.

Αρχαιολογικοί χώροι συναντώνται στην περιοχή της Παλαιάς Ζίχνης όπου σώζονται τα Βυζαντινά Τείχη, στο Σ.Σ. Αγγίστας και στην Αλιστράτη υπάρχουν Μακεδονικοί Τάφοι ενώ στην Σκοπιά σώζεται Φρούριο εποχής Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Προβλήματα ρύπανσης 

Με τις ενέργειες των τελευταίων ετών έχει εξομαλυνθεί αρκετά το Βασικό πρόβλημα ρύπανσης της περιοχής με την ανεξέλεγκτη απόθεση των αστικών απορριμμάτων κυρίως στερεών αποβλήτων. Αποτέλεσμα είναι η αισθητική υποβάθμιση του περιβάλλοντος στα συγκεκριμένα σημεία, η δημιουργία εστιών μόλυνσης και ο κίνδυνος εκδήλωσης πυρκαγιάς με απρόβλεπτες εξελίξεις. Ανάλογη κατάσταση επικρατεί και με τα λύματα των οικισμών. Η διάθεση τους γίνεται ανεξέλεγκτα χωρίς επεξεργασία σε κοντινούς προς τους οικισμούς χείμαρρους ή ξερά ρέματα με τελικό αποδέκτη τους ποταμούς Στρυμόνα και Αγγίτη. Η κατάσταση αυτή εγκυμονεί σημαντικούς κινδύνους. Πιο συγκεκριμένα: α) τα σημεία διάθεσης αποτελούν εστίες μόλυνσης και πιθανής διάδοσης ασθενειών, β) η διείσδυση των υγρών αποβλήτων στο έδαφος πιθανόν να μολύνει υπόγειους υδροφορείς και γ)  η επιβάρυνση των ποταμών με όλες τις γνωστές συνέπειες. 

Παράλληλα, η αλόγιστη χρήση λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων αποτελεί ορατό κίνδυνο κυρίως για τους υπόγειους υδροφορείς, δεδομένου ότι οι πλεονασματικές ποσότητες αυτών διηθούνται και μεταφέρονται στα κατώτερα στρώματα του εδάφους. 

Ένας δεύτερος πολύ σημαντικός κίνδυνος που απειλεί κυρίως τα καλλιεργούμενα εδάφη είναι η αλάτωση αυτών και η αδυναμία καλλιέργειας πολλών από τα είδη καλλιεργούμενα είδη φυτών. Η παρουσία εκτεταμένου δικτύου στην περιοχή εγκυμονεί κινδύνους διάβρωσης, με τη μεταφορά υλικών από τα ψηλότερα και απόθεση αυτών στα χαμηλότερα σημεία με αποτέλεσμα την αισθητική υποβάθμιση του περιβάλλοντος και τον κίνδυνο πρόκλησης καταστροφών. 

Τέλος, τον σημαντικότερο κίνδυνο για τα δάση της περιοχής αποτελούν οι πυρκαγιές, δεδομένης της έλλειψης βασικών υποδομών σε αυτά.