● Ο πληθυσμός του Καλλικρατικού Δήμου Εμμανουήλ Παππά, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή του 2011, ανέρχεται σε 14.664 κατοίκους.
● Χαρακτηριστικό του Δήμου είναι η ομοιογενής πληθυσμιακή διάρθρωση πέντε εκ των δεκαεπτά κοινοτήτων, τα αποκαλούμενα Νταρνακοχώρια, αφού η πλειονότητα των κατοίκων είναι Δάρνακες, απόγονοι της φυλής των Δερρώνων. Οι Δάρνακες, φυλή που δεν συναντάμε σε άλλη περιοχή της Ελλάδας, διατηρούν γλωσσικό ιδίωμα στην προφορά με το λεξιλόγιό τους να θεωρείται ότι πρόκειται για παραφθορά της Δωρικής διαλέκτου και άλλα κοινά πολιτισμικά γνωρίσματα.
● Από τα ποσοστά μεταβολής των πληθυσμών που προκύπτουν ανά δεκαετία παρατηρείται ότι αναφορικά με τις πληθυσμιακές διακυμάνσεις στις δύο Δημοτικές Ενότητες κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ΄60 παρατηρήθηκε σημαντική μείωση του πληθυσμού σε όλες τις Κοινότητες. Παρατηρείται ότι οι πιο σημαντικές αλλαγές παρουσιάστηκαν στις Κοινότητες Αγίου Πνεύματος, Εμμανουήλ Παππά, Δαφνουδίου, Χρυσού, Πενταπόλεως και Μεσοκώμης. Σημειώνεται ότι το φαινόμενο αυτό παρατηρήθηκε σε γενικές γραμμές σε όλες τις αγροτικές περιοχές της χώρας και συνδυάστηκε με μια τάση ανάπτυξης τοπικών αστικών κέντρων καθώς και με μετακίνηση πληθυσμού προς τα σημαντικά αστικά κέντρα της χώρας.
● Η μείωση του πληθυσμού συνεχίζεται και κατά την επόμενη δεκαετία 1971-1981 αλλά με σαφώς μικρότερους ρυθμούς μείωσης ενώ παρατηρήθηκε και μια ελαφρά αύξηση του πληθυσμού της τάξης του 10-15% στις Κοινότητες της Μονόβρυσης και του Νεοχωρίου.
● Κατά την επόμενη δεκαετία στη Δημοτική Ενότητα Εμμανουήλ Παππά παρατηρείται ελαφρά αυξητική τάση του πληθυσμού με εξαίρεση τις Κοινότητες του Δαφνουδίου και Μετάλλων όπου η αύξηση ξεπερνά το 45%. Όσον αφορά στη Δημοτική Ενότητα Στρυμόνα οι πληθυσμοί παρουσιάζουν ομαλές αύξηση και μείωση από Κοινότητα σε Κοινότητα.
● Τέλος κατά τη δεκαετία 1991-2001 και στους δύο πρώην δήμους παρουσιάστηκε μια σταθερή, ομαλή αύξηση του πληθυσμού, χωρίς ιδιαίτερες διακυμάνσεις, εκτός από τις Κοινότητες των Μετάλλων, Νέου Σουλίου και Τούμπας που παρουσίασαν αύξηση πληθυσμού της τάξης του 2030%.
● Η σημερινή πραγματική κατάσταση του πληθυσμού στις Κοινότητες του Δήμου είναι σαφώς μειωμένη αναφορικά με τα μεγέθη της απογραφής του 2001. Βάση της Απογραφής Πληθυσμού 2011, ο πληθυσμός του Δήμου Εμμανουήλ Παππά ανέρχεται στους 14.664 κατοίκους (7.370 άνδρες και 7.294 γυναίκες), το οποίο σημαίνει μια σημαντική μείωση του πληθυσμού σε σχέση με την απογραφή του 2001.
● Ο Δήμος Εμμανουήλ Παππά αποτελείται από δεκαέξι Κοινότητες, οι οποίες ανάλογα με την γεωγραφική τους θέση, κατέχουν διαφορετικό ρόλο στο Νομό Σερρών. Συγκεκριμένα, η Δημοτική Κοινότητα Νέου Σουλίου λόγω της άμεσης γειτνίασής της με την πόλη των Σερρών, δέχεται μεγάλες οικιστικές πιέσεις. Από την είσοδο της Δημοτικής Ενότητας Εμμανουήλ Παππά, από την πόλη των Σερρών, έως την διασταύρωση για το Νέο Σούλι, εγκαθίστανται επιχειρήσεις του τριτογενούς τομέα, με αποτέλεσμα την έντονη κυκλοφορία και διέλευση οχημάτων και την τάση της περιοχής να υιοθετεί τα χαρακτηριστικά μία αναπτυσσόμενης περιοχής, από κοινωνικοοικονομική άποψη.
● Αντίθετα, οι υπόλοιπες Κοινότητες έχουν τα χαρακτηριστικά των οικισμών της υπαίθρου, με την στασιμότητα ή και μείωση του πληθυσμού, η ανάπτυξη αμιγώς αγροτικών δραστηριοτήτων, το χαμηλό εισόδημα, την έλλειψη κοινωνικών υπηρεσιών, την ανεργία.
● Όσον αφορά στον ρόλο της περιοχής στο Νομό Σερρών δεν καταγράφεται ως δυναμικός, παρά μόνο στην ανάδειξη του παραδοσιακού οικισμού Εμμανουήλ Παπά και την ήπια αξιοποίηση του Μενοίκιου όρους.
● Με βάση τα ανωτέρω παρατηρούμε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό του πραγματικού πληθυσμού του Δήμου Εμμανουήλ Παππά είναι απόφοιτοι δημοτικού (ποσοστό 43,57%) ιδιαίτερα των ηλικιών 45-64 ετών ενώ σημαντικό είναι και το ποσοστό του πληθυσμού που εγκατέλειψε το δημοτικό αλλά γνωρίζει γραφή και ανάγνωση (15,78%).
● Ο κύριος τομέας απασχόλησης τόσο στο Νομό Σερρών όσο και στο Δήμο Εμμανουήλ Παππά είναι ο πρωτογενής τομέας και κυρίως η γεωργία και η κτηνοτροφία. Τα τελευταία χρόνια παρουσιάζεται μια ανάπτυξη του δευτερογενούς τομέα που περιορίζεται στη λειτουργία μικρού μεγέθους, κυρίως οικογενειακές επιχειρήσεις ενδυμάτων, επίπλων κτλ., μεταποιητικών μονάδων (ενδεικτικά αναφέρονται οινοποιεία, βιοτεχνίες σαλατών, μαρμελάδας κλπ.) καθώς και εργοστασίου παραγωγής βιοκαυσίμων. Αναφορικά με τις εμπορικές δραστηριότητες λειτουργούν εμπορικά και επαγγελματικά καταστήματα που καλύπτουν τις βασικές ανάγκες των κατοίκων της περιοχής. Σε ότι αφορά τον τομέα παροχής υπηρεσιών αυτός αφορά κυρίως τον τομέα εστίασης (εστιατόρια, ταβέρνες, κλπ), εκπαιδευτήρια ξένων γλωσσών καθώς και ελεύθερους επαγγελματίες (τεχνίτες, έμποροι). Ο τομέας της γεωργίας αποτελεί τον βασικό οικονομικό τομέα στην περιοχή με όλα τα συγκριτικά πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της συγκεκριμένης επαγγελματικής ενασχόλησης. Τα είδη που κυρίως καλλιεργούνται είναι σιτηρά, βιομηχανικά φυτά (βαμβάκι, ζαχαρότευτλα και ενεργειακά φυτά κυρίως ηλίανθος και ελαιοκράμβη), κτηνοτροφικά φυτά (μηδική, τριφύλλια), πεπονοειδή. Σε ότι αφορά τις δενδρώδεις καλλιέργειες τη μεγαλύτερη έκταση καταλαμβάνουν ελαιώνες ενώ υπάρχουν και λίγες εκτάσεις με διάφορα οπωροφόρα. Αξιοσημείωτη είναι κα η έκταση καταλαμβάνει η κηπευτική γη και τα θερμοκήπια για άνθη και κηπευτικά (ιδιαίτερα στην Τοπική Κοινότητα Μονόβρυσης). Όσον αφορά στην κτηνοτροφική παραγωγή αυτή είναι σχετικά ανεπτυγμένη με βασικό εκτρεφόμενα είδη τα αιγοπρόβατα και τα βοοειδή ελευθέρας βοσκής.
● Το μεγαλύτερο μέρος του οικονομικά ενεργού πληθυσμού του Δήμου απασχολείται στον κλάδο της γεωργίας, κτηνοτροφίας, θήρας, δασοκομίας (περίπου 42,00% του οικονομικώς ενεργού πληθυσμού) τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες και μάλιστα είναι εργαζόμενοι για δικό τους λογαριασμό. Οι απασχολούμενοι στον κλάδο των μεταποιητικών βιομηχανιών αγγίζει περίπου το ποσοστό 11,00% (κυρίως ως μισθωτοί σε μεταποιητικές βιομηχανίες) ενώ ποσοστό περίπου 9,50% του οικονομικών ενεργού πληθυσμού απασχολείται στο χονδρικό και λιανικό εμπόριο, επισκευή αυτοκινήτων, οχημάτων, μοτοσυκλετών & ειδών ατομικής & οικιακής χρήσης.
● Σύμφωνα με τα στοιχεία της Απογραφής 2011, τα οποία δόθηκαν στη δημοσιότητα από την Ελληνική Στατιστική Αρχή, παρουσιάζεται μια μείωση του πληθυσμού σε ποσοστό 25,26% σε σχέση με τον πληθυσμό του 2001. Σύμφωνα με στοιχεία του Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων (Ο.Γ.Α.) ο αριθμός των συνταξιούχων στο σύνολο του Δήμου ανέρχεται σε 8.012 άτομα, που αντιστοιχεί σε ποσοστό 54,10% του πληθυσμού (Απογραφή 2011). Γενικότερα ο πληθυσμός της περιοχής μπορεί να χαρακτηρισθεί γηράσκων. Τα συμπεράσματα αυτά συμβαδίζουν γενικότερα με το δημογραφικό πρόβλημα της ελληνικής υπαίθρου και κατ’ επέκταση της ελληνικής κοινωνίας.
