ΤΠΣ ΔΗΜΟΥ ΣΠΑΤΩΝ - ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ

Απαιτείται γενναία κριτική για τις αρνητικές επιπτώσεις και την αστοχία προβλέψεων του Π.Δ. 6-3-2003/2003 (ΖΟΕ Μεσογείων) και διαβούλευση με τους συλλογικούς φορείς πριν προχωρήσει η διαδικασία των Σεναρίων

Μελετώντας το υλικό που αναρτήθηκε στην πλατφόρμα συμμετοχής του Υπουργ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας (κείμενα, χάρτες, video κλπ) έχω να σας παραθέσω τα εξής σχόλια:

ΓΕΝΙΚΑ

Είναι θετικό που ξεκίνησε και προχωράει αυτή η διαδικασία για το καλό του τόπου μας. Όμως παρόλη την εργασία που έχει γίνει από τους μελετητές, και την πρωτοβουλία της Δημοτικής αρχής, θα έπρεπε να δοθεί περισσότερος χρόνος για να ενημερωθούν οι πολίτες. Συγκεκριμένα, να έχουμε τα διαθέσιμα κείμενα και τους χάρτες πριν την ημερομηνία της παρουσίασης της 7/5/2025 και επίσης και για τα 3 σενάρια οι χάρτες να μπορούν να είναι σε μορφή pdf. Επιπλέον εκτός από τις χρωματικές σημάνσεις οι διάφορες περιοχές της ΖΟΕ Μεσογείων να σημαίνονται με κάποιο κωδικό (π.χ. Β2, Γ1 κλπ), για να μπορεί εύκολα ο απλός πολίτης να μπορεί να καταλάβει τι προτείνεται ειδικά στα Σενάρια 2 και 3.
Το ότι αυτή η πρωτοβουλία δεν μπορεί να συνδυαστεί με προώθηση των Πράξεων Εφαρμογής στο Δήμο Σπάτων – Αρτέμιδος και δεν προβλέπεται κάποια επικαιροποίηση των όσων προβλέπονται για τη Ζώνη Περιορισμένης Ανάπτυξης του Αεροδρομίου, υπονομεύει εξ αρχής την επιτυχία του εγχειρήματος στην περίπτωση του Δήμου Σπάτων – Αρτέμιδος. Ακόμα και να προκύψει από τους μελετητές και να αποφασιστεί θεωρητικά το καλύτερο δυνατό σενάριο για το δήμο μας, η μη εξασφάλιση χρηματοδότησης του Δήμου Σπάτων – Αρτέμιδος για την υλοποίηση των Πράξεων Εφαρμογής, θα αφήσει προβλήματα δεκαετιών ανεπίλυτα.
Από τα κείμενα είναι εμφανής από πλευράς των μελετητών να προωθηθεί το Σενάριο 2, καθώς ακόμα και ο τίτλος του Σεναρίου 3 όπως έχει διατυπωθεί το υπονομεύει εξαρχής.

ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΓΙΑ ΤΑ ΣΕΝΑΡΙΑ 2 ΚΑΙ 3

Α) Σχετικά με την υφιστάμενη Περιοχή χώρος με κωδικό Κ3 “Πάρκο Υψηλής Τεχνολογίας - Τεχνόπολη” δεν είναι λύση η προτεινόμενη διαγραφή του. Θα πρέπει να μελετηθεί η θέσπιση επιπλέον χρήσεων γης που να μπορούν να συμπληρώνουν τις χρήσεις γης του Επιχειρηματικού πάρκου, όπως π.χ. συνεδριακά ή εκθεσιακά κέντρα υπερτοπικού χαρακτήρα, χρήσεις που να μπορούν να προωθήσουν κατά προτεραιότητα τον συνεδριακό, επιχειρηματικό, πολιτιστικό τουρισμό καθώς και τον αγροτουρισμό.

Β) Οι παρεμβάσεις στην υφιστάμενη κατάσταση στην Αρτέμιδα, είναι απαραίτητο να υποστηρίξουν τις αναγκαίες υποδομές για τη μόνιμη κατοικία αλλά να μην θίξουν τον χαρακτήρα της περιοχής (Β κατοικίας), που είναι η κύρια αιτία για την ποιότητα ζωής που προσφέρει η Αρτέμιδα. Επίσης χρειάζεται σε αρκετές περιπτώσεις αλλά στοχευμένα και λελογισμένα η μετατροπή παρόδιων περιοχών αμιγούς κατοικίας σε γενική κατοικία για να μπορεί να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες της πόλης.

Γ) Σε ότι αφορά τις προβλέψεις για την ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα, ιδιαίτερα των παραδοσιακών καλλιεργειών και προστασία της γεωργικής γης.
Δυστυχώς η εμπειρία 22 ετών από όταν ίσχυσε το Π.Δ. 6-3-2003/2003 (ΖΟΕ Μεσογείων), είναι πολύ διαφορετική από αυτή που διατύπωναν οι υπέρμαχοι του Π.Δ. 6-3-2003/2003. Τα αποτελέσματα, όπως πολλοί πολίτες και εκπρόσωποι συλλόγων του Δήμου Σπάτων και του Δήμου Αρτέμιδος, όπως η τότε Ένωση Ιδιοκτητών Ακινήτων Σπάτων-Αρτέμιδας, αλλά και πολίτες και σύλλογοι και των υπόλοιπων δήμων των Μεσογείων είχαν προβλέψει δεν ήταν τα αναμενόμενα.

Ενδεικτικά:

1) Αριθμός Οινοποιείων που ανεγέρθηκαν με τους όρους δόμησης στις Περιοχές που προέβλεπε το Π.Δ. 6-3-2003/2003 (π.χ. Β3, Γ1), εντός του Δήμου Σπάτων Αρτέμιδος (2003 – 2025): ΚΑΝΕΝΑ

2) Τυποποιητήρια (χαμηλής όχλησης) π.χ. ελαιόλαδου, κελυφωτού φιστικιού, μελιού που ανεγέρθηκαν με τους όρους δόμησης στις Περιοχές που προέβλεπε το Π.Δ. 6-3-2003/2003, εντός του Δήμου Σπάτων Αρτέμιδος (2003 – 2025): ΚΑΝΕΝΑ

Ειδικότερα, τα πιο πρόσφατα / «νεοανεγειρόμενα» και πιο σύγχρονα οινοποιεία στο Δήμο Σπάτων – Αρτέμιδος, αλλά και στους όμορους δήμους των Μεσογείων, ανοικοδομήθηκαν εντός παρόδιων αμπελώνων, επειδή οι ιδιοκτήτες τους προέβλεψαν να εκδώσουν οικοδομικές άδειες με το προηγούμενο ευνοϊκότερο καθεστώς όρων δόμησης (ΠΔ/31-5-85).
Μόνο σε αυτές τις περιπτώσεις επαρκεί η επιφάνεια (άνω των 270 τ.μ.) για να μπορεί να φιλοξενήσει και άλλες δραστηριότητες (π.χ. επισκέψιμα οινοποιεία / αγροτουρισμός, διοργάνωση γευστικών δοκιμών, φιλοξενία πολιτιστικών και άλλων εκδηλώσεων ή μικρών συνεδρίων κλπ), για να μπορούν να είναι οικονομικά βιώσιμα, χωρίς να υπολογίζεται και η πρόβλεψη επιπλέον επιφάνειας για κατοικία στις περιπτώσεις αυτές.
Πάρα πολύ μικρός αριθμός οινοποιείων (μικρότερα με επιφάνεια 170 – 270 τ.μ.), έχουν επίσης ιδρυθεί μετά το 2003 αλλά εντός της πόλεως των Σπάτων (και γειτονικών δήμων των Μεσογείων), όπου οι υφιστάμενες κτιριακές υποδομές πληρούσαν τις σχετικές προϋποθέσεις (δηλαδή επίσης όχι στις Περιοχές που προέβλεπε το Π.Δ. 6-3-2003/2003, λόγω της υπέρμετρης αυστηρότητας στους όρους δόμησης του Π.Δ., π.χ. πρόβλεψη για συνένωση πολύ μεγαλύτερη των 4 στρεμμάτων, απαιτήσεις για 45 μέτρα πρόσωπο σε οδό κλπ).

Σε αντίθεση απουσία ουσιαστικών ελέγχων, στις ανωτέρω Περιοχές συνεχίστηκαν να υφίστανται τα φαινόμενα αυθαίρετης δόμησης και εκ των υστέρων νομιμοποίησης αυτών από την Πολιτεία.

Με βάση τα ανωτέρω στοιχεία και λαμβάνοντας υπόψη:

i. Τη δραματική μείωση της αμπελοκαλλιέργειας στο Δήμο Σπάτων – Αρτέμιδος αλλά και γενικότερα στην περιοχή των Μεσογείων
ii. ότι η Περιφέρεια Αττικής, κατατάσσεται ως η προβληματικότερη Περιφέρεια και ως προς το ενδιαφέρον και ως προς την λήψη νέων Αδειών Φύτευσης αμπελώνων, γεγονός που έχει εκληφθεί ως σήμα κινδύνου για τους συνεταιρισμούς της περιοχής, την Ε.Ν.Ο.Α.Α. - Ένωση Οινοπαραγωγών Αμπελώνα Αττικής και την ΚΕΟΣΟΕ - Κεντρική Συνεταιριστική Ένωση Αμπελοοινικών Προϊόντων
iii. Το γεγονός ότι σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν σε πρόσφατα συνέδρια / ημερίδες αμπελουργίας, ένας αμπελοκαλλιεργητής στα Μεσόγεια, παράγει με πολύ αισιόδοξες εκτιμήσεις με ζημία 45 ευρώ / στρέμμα το λιγότερο ανά έτος (η πραγματική ζημία / στρέμμα ανά έτος, είναι πολύ μεγαλύτερη).
iv. Ότι ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά πλήθους αμπελουργών στην ηλικιακή ομάδα 61 ετών και άνω, καταγράφει η Περιφέρεια Αττικής (44,19%)
v. Το ότι η νομοθεσία πλέον καθιστά πρακτικά απαγορευτική την οινοποίηση με σκοπό την πώληση οίνου, από του ίδιους τους αμπελουργούς στην έδρα της αμπελουργικής τους εγκατάστασης, (χωρίς την ανάγκη ίδρυσης οινοποιείου),

Τα όσα ατυχώς περιγράφονται στα Σενάρια 2 και 3 είτε για «όρους αυστηρότερης προστασίας, στις ζώνες Β2, Γ1, Γ2, Κ3», είτε για «αυστηρό έλεγχο παρόδιας δόμησης εκτός οικιστικών περιοχών κατά μήκος του οδικού δικτύου στον εξωαστικό χώρο», δυστυχώς αντί να βοηθήσουν όπως καταγράφεται στα Σενάρια 2 και 3, θα επιταχύνουν την μέχρι τώρα κατάσταση που είναι (και για άλλους λόγους πλην του πολεοδομικού σχεδιασμού):

α) Εγκατάλειψη αμπελοκαλλιέργειας και χέρσωση αυτών των εκτάσεων (με αύξηση του κινδύνου πυρκαγιών – στη πρόσφατη μεγάλη φωτιά στην Βορειοανατολική Αττική τα αμπέλια αποτέλεσαν ανάχωμα για την εξάπλωση της πυρκαγιάς προς τα Μεσόγεια)
β) Εκρίζωση αμπελώνων (αλλά και ελαιώνων) που στη θέση τους εγκαθίστανται πλέον ολοένα και περισσότερα φωτοβολταϊκά πάρκα
γ) Συνέχιση φαινομένων αυθαίρετης δόμησης και εκ των υστέρων νομιμοποίησης αυτών από την Πολιτεία.
δ) Μικρά οινοποιεία με αδυναμία ανάπτυξης συμπληρωματικών δραστηριοτήτων (επισκέψιμα οινοποιεία / αγροτουρισμός, διοργάνωση γευστικών δοκιμών, φιλοξενία πολιτιστικών και άλλων εκδηλώσεων ή μικρών συνεδρίων κλπ), για να επιτυγχάνεται οικονομική βιωσιμότητα

Θέλω να ελπίζω στη συνέχεια της διαδικασίας, να γίνει πραγματική διαβούλευση και να δοθεί ο λόγος στην τοπική κοινωνία, συλλόγους κλπ.
Μόνο με την εκτίμηση της παρούσας κατάστασης μέσω γενικών στατιστικών στοιχείων (απογραφή 2011), κανένα ποσοτικό στοιχείο σχετικά με τις επιπτώσεις της εφαρμογής του Π.Δ. 6-3-2003/2003 και την προσήλωση και αναφορά μόνο σε θεωρητικές διατυπώσεις για την «ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα», «πολυλειτουργικά αγροκτημάτα», «Διατήρηση παραδοσιακής γεωργικής δραστηριότητας», «νέες ευκαιρίες στη γεωργική δραστηριότητα» κλπ, δεν αναμένεται ένας ρεαλιστικός πολεοδομικός σχεδιασμός.
Χωρίς λεπτομερή καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης, μέσω διαβούλευσης με τις ομάδες κατοίκων για τους οποίους προορίζονται οι μελλοντικές ρυθμίσεις (π.χ. σύλλογοι της περιοχής, αμπελουργοί, οινοποιοί, ελαιοπαραγωγοί κλπ) η οποία να συμπεριλαμβάνει γενναία κριτική για τις αρνητικές επιπτώσεις και την αστοχία προβλέψεων του Π.Δ. 6-3-2003/2003, δεν πρόκειται να αποφασιστούν λύσεις που να εξασφαλίζουν την ανάπτυξη στο δήμο μας και στην περιοχή διατηρώντας τα βασικά της χαρακτηριστικά και διαφυλάσσοντας την ποιότητα ζωής που μέχρι σήμερα έχει προσφέρει στους κατοίκους της.

Με εκτίμηση,

Παναγιώτης Δημ. Κουλοχέρης
Γεωπόνος